«Πέρασα εποχή που έγινα κυνικός, αλλά τώρα νιώθω πιο ελεύθερος»

Σε μια εποχή κατεξοχήν αντιρομαντική σαν τη δική μας, μοιάζει απαραίτητο να ανακαλούμε συχνά συμβολικά σήματα ρομαντισμού. Κάπως έτσι εμείς, οι «απλοί άνθρωποι», μπορούμε να συνδεόμαστε με μια όψη της αθανασίας. Γιατί ενώ ο θόρυβος της εποχής είναι ατελείωτος, στο βάθος αναπτύσσεται μια πνιγηρή, επίμονη, ανησυχητική σιωπή.

Ζούμε μια υπαρξιακή σιωπή, γιατί λείπει από την καθημερινή μας σημειολογία ο ρομαντισμός. Αναζητώντας τον ρομαντισμό και με ουσιαστική αφορμή τα 3 επετειακά live των Tindersticks σε Αθήνα (στο Μέγαρο Μουσικής αύριο και μεθαύριο) και Θεσσαλονίκη (στο Μέγαρο Μουσικής επίσης, την 1/11), επιδιώξαμε αυτή τη «συνάντηση» με έναν σύγχρονο Ορφέα, τον frontman της μπάντας, Stuart Staples.

Η κουβέντα με τον τραγουδοποιό με τη χαρακτηριστικά ιδιοσυγκρασιακή φωνή και ερμηνεία, που το ελληνικό κοινό έχει αγαπήσει παράφορα μέσα στα χρόνια, έγινε λίγες μέρες πριν οι Tindersticks κυκλοφoρήσουν το Stars at Noon, από το σάουντρακ της νέας ομώνυμης ταινίας της Claire Denis.

● Stuart, εξακολουθείς να ανατριχιάζεις με τα ίδια πράγματα; Τον Boz Scaggs, τον Al Green την περίοδο που ηχογραφούσε για λογαριασμό της Hi Records, τον David Bowie του «Station to Station», τον Isaac Hayes;

Είναι μέρος του εαυτού σου, αυτού που είσαι. Δεν γίνεται αλλιώς... Ποτέ όμως δεν σταματάς να ψάχνεις για πράγματα που σε συναρπάζουν με συγκεκριμένο τρόπο, προσπαθώντας να καταλάβεις πώς λειτουργούν τα πράγματα με αυτόν τον συγκεκριμένο τρόπο. Τώρα που το λες, ακούγοντας

αυτά που παίζαμε την περίοδο του «Simple Pleasure» είναι σαν να ακούς το «Call Me» του Al Green. Αυτός συνεχίζει να είναι ο δικός μου ναός. Ετσι κι αλλιώς, υπάρχουν ναοί για όλα τα γούστα.

● Κοιτάς πίσω στο παρελθόν; Νεότεροι πιστεύεις πως είμαστε πιο αθώοι, πιο ατρόμητοι;

Νομίζω, έτσι είναι. Οταν ξεκινήσαμε εμείς, ήταν...

● Αγρια;

Ηταν... χωρίς επίγνωση. Δεν υπήρχε η αυτοσυνείδηση. Το αποκτάς στην πορεία αυτό το αίσθημα, το οποίο επηρεάζει και εσένα και τη μουσική σου, οπότε πρέπει να βρεις έναν τρόπο να δουλέψεις για να βγεις από αυτό και να καταλήξεις σε έναν τόπο χωρίς περιορισμούς. Εκεί κάπου στη μέση της διαδρομής ίσως έγινα λίγο κυνικός, μάλλον δέσμιος σε κάτι... Τα τελευταία χρόνια όμως νιώθω όπως τότε στην αρχή, πιο ελεύθερος, απλά με διαφορετικό τρόπο.

● Εχω την αίσθηση ότι με τα χρόνια είστε πιο χαλαροί και περιπετειώδεις ταυτόχρονα. Λίγες μπάντες το έχουν καταφέρει αυτό. Οι Bad Seeds, για παράδειγμα. Είναι οι Tindersticks μια δεμένη οικογένεια;

Είναι ένας παράξενος δεσμός. Μια μπάντα είναι οι προσωπικότητες που την περιβάλλουν. Στην αρχή, ήμασταν αυτοί οι άνθρωποι που μαζευτήκαμε τυχαία. Νέοι τύποι, που όλοι ήθελαν το ίδιο πράγμα. Εγώ, ο Dickon Hinchliffe, ο Al Macaulay, ο Neil Fraser. Οι πρώτοι δίσκοι είναι οι φωνές, οι επιθυμίες, οι ενέργειες, η αισθητική και ο ενθουσιασμός αυτών των ανθρώπων. Οπως ακριβώς συμβαίνει και τα τελευταία χρόνια με τον ερχομό των Dan McKinna και Earl Harvin.

H μεγαλύτερη έκπληξη για μένα είναι ότι υπήρξαν δύο μεγάλες αλλαγές στο line up του συγκροτήματός μας και ενώ στην πραγματικότητα δεν θα ήθελα να έχει συμβεί, δεν μπορείς πραγματικά να υποτιμήσεις την επίδραση που έχουν οι αλλαγές στην εξέλιξη του κάθε συγκροτήματος. Οπως ακριβώς με τους Bad Seeds, που είπες. Οταν τους πρωτοείδα στα 80s, ήταν κάτι σαν τους Velvet Underground για μένα. Ο Blixa και ο Mick Harvey δημιουργούσαν αυτό το παράξενο wall of sound... Τώρα με τον Warren Ellis έχει εξελιχθεί σε κάτι άλλο, εξίσου όμορφο, αλλά άλλο... όπως συμβαίνει και στη δική μας περίπτωση.

● Πιστεύεις στις συμπτώσεις;

Ναι. Δεν ξέρω αν πιστεύω στις συμπτώσεις σε ένα ανώτερο επίπεδο, αλλά ναι.

● Ονειρεύεσαι ιστορίες;

Καμιά φορά, ναι. Νομίζω ότι η σύνθεση τραγουδιών διαθέτει πάντα το στοιχείο του ονείρου για μένα και ίσως χρειάζομαι αυτό το ονειρικό στοιχείο για να διατηρήσω το αίνιγμα. Εξάλλου η ίδια η ζωή είναι ένα όνειρο, όπως λέει ο Καλντερόν. Το μέτρο και η λογική δεν χωρούν μέσα σ’ αυτό. Ετσι ακριβώς συμβαίνει και με τα τραγούδια.

● Τι νομίζεις ότι κάνει τις σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών να λειτουργούν στις μέρες μας; Το παρελθόν είναι πάντα ο ρομαντικός κήπος;

Είμαι παντρεμένος για πολύ καιρό και μπορώ να πω ότι έγραψα το πρώτο μου love song στη γυναίκα μου στο προτελευταίο μας άλμπουμ, το «Pinky in the Daylight». Το ερωτικό τραγούδι είναι ένα πολύ αυστηρό είδος δήλωσης αγάπης και νομίζω ότι ήταν η πρώτη φορά που μπόρεσα να το κάνω.

Είμαι τυχερός που είμαι πολλά χρόνια μ’ έναν άνθρωπο. Νομίζω ότι αν είσαι έξω από αυτό το είδος σχέσης, όλα φαίνονται αρκετά βίαια και τρομακτικά. Δεν ξέρω τι να απαντήσω. Το θέμα είναι να μην αφήνεις κενά σε μια σχέση. Να μην είσαι ασαφής και να είσαι φωτεινός.

● Εχεις σκεφτεί ποτέ να γράψεις τα απομνημονεύματά σου;

Πολλοί άνθρωποι το κάνουν αυτό στις μέρες μας. Οπότε, ναι, ίσως κάποια στιγμή το αποφασίσω. Ηταν πολύ παράξενα τα τελευταία δύο χρόνια με την καραντίνα. Αυτό που πραγματικά θέλω είναι να ηρεμήσουν τα πράγματα κι εγώ με τη σειρά μου να αφήσω τις ιδέες να τρέξουν, να περάσω χρόνο με τους ανθρώπους στο στούντιο και να δούμε πού θα μας οδηγήσει. Αυτό είναι που προέχει για μένα αυτή τη στιγμή.

● Παρακολουθείς πράγματα από διάφορες πλατφόρμες, όπως το Netflix;

Περιστασιακά. Αλλά νομίζω ότι αυτό ήταν βολικό την περίοδο της πανδημίας... Ας πούμε, δεν είχα δει ποτέ το «Sopranos»! Κι ας είχαν χρησιμοποιήσει τη μουσική μας.

● Μία από τις καλύτερες σκηνές της σειράς είναι αυτή που ακούγεται το «Tiny Tears»... Γράφεις για να κερδίσεις ή να χάσεις την ταυτότητά σου;

Νομίζω ότι ένα τραγούδι σού έρχεται. Και η μόνη επιλογή που έχεις είναι να το δεχτείς ή όχι. Αν το δεχτείς, δουλεύεις με τους όρους του. Επειδή είσαι αληθινός απέναντι σε αυτό το πράγμα που έχει με κάποιον τρόπο εισέλθει σε εσένα. Και αυτό έχει τη δική του ταυτότητα...

● Διαβάζεις βιβλία;

Οχι όσο θα ήθελα.

● Από πού αντλείς την έμπνευσή σου; Από απλά, καθημερινά πράγματα;

Πλανάται ένα «γιατί» πίσω από την κάθε ιδέα/έμπνευση. Γιατί ήρθε αυτή η ιδέα; Από πού προέκυψε αυτή η μελωδία και γιατί με επηρεάζει τόσο πολύ; Τι είναι αυτό που με συνδέει με αυτήν; Αυτό συμβαίνει όταν το μυαλό μου είναι ελεύθερο, υποθέτω. Και, ναι, στα απλά, καθημερινά πράγματα το μυαλό είναι ένα άδειο δοχείο.

● Μάλλον, έτσι είναι. Υπάρχει μοναξιά εκεί έξω, Stuart;

Υπάρχει. Λείπει το ένστικτο. Το ένστικτο πρέπει να συνομιλεί συχνά με το αίσθημα, η διαίσθηση να συνεργάζεται με το συναίσθημα και το συναίσθημα, με τη σειρά του, πρέπει να συνυπάρξει με τη νόηση.

Και αυτός είναι πλέον ο μόνος τρόπος να απαλλαγούμε από αυτήν την αλλοτρίωση, απ’ αυτήν την αποξένωση· συνθήκες που καθιστούν αδύνατη κάθε απόπειρα νοητικής απόδρασης και ανερμάτιστη κάθε επικοινωνία.

📌 Tindersticks with string quartets & guests

Κυριακή 30 & Δευτέρα 31/10, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Δευτέρα 1/11, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Προπώληση εισιτηρίων: viva.gr