Εικαστικές συναντήσεις σε βουνά και θάλασσες

Τα αφιερώματα για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης τελειωμό δεν έχουν και μια πλωτή έκθεση έχει αρχίσει το ταξίδι της, με το ιστιοφόρο εκπαιδευτικό σκάφος «Μάνια» του Ναυτικού Λυκείου του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος» να πιάνει 20 λιμάνια αυτό το καλοκαίρι, από Χίο, Οινούσσες, Ψαρά, Λέσβο, Λήμνο, Σαμοθράκη, Αγιο Ευστράτιο, Σκύρο, μέχρι Ανδρο, Σύρο, Σπέτσες, Υδρα, Πόρο, Αίγινα. «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21» είναι ο τίτλος της επετειακής έκθεσης που έχει στόχο να αναδείξει τον Ναυτικό Αγώνα του ’21, τόσο με αυθεντικά κειμήλια από τις συλλογές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου (όπως ο σταυρός από το πλοίο του Μιαούλη, η αρπάγη από το πυρπολικό του Κανάρη, όπλα, φιλελληνικά αντικείμενα κ.ά.) όσο και με ψηφιακές εφαρμογές (βίντεο, ψηφιακές αναπαραστάσεις ναυμαχιών, ηχητικά αποσπάσματα από ιστορικές πηγές ή μουσικά κομμάτια κ.ά.).

Στη Χώρα της Ανδρου ο ίδιος δρόμος που οδηγεί στην κεντρική πλατεία, οδηγεί και στις εκθέσεις δύο μεγάλων ιδρυμάτων. Στο Μουσείο του Ιδρύματος Γουλανδρή λειτουργεί έως τις 2 Οκτωβρίου η αναδρομική έκθεση της ζωγράφου και γλύπτριας Αλεξάνδρας Αθανασιάδη «Πλάθοντας το άυλο», που αποκαλύπτει πως εδώ και σχεδόν 50 χρόνια «πλάθει» κυρίως γυναικείες και ανδρικές φιγούρες από ξύλο, μέταλλο, χαρτί, με έμπνευση από τη μυθολογία, τον Καβάφη, τους οικείους της, με το βίωμα να διαπερνά την ύλη και το χρώμα.

Στο Ιδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως πάλι, η έκθεση «Το πέρασμα» στο πλαίσιο του 28χρονου θεσμού «Πλόες» είναι αφιερωμένη στον πρόεδρό του Νίκο Σιγάλα, ο οποίος έφυγε αιφνίδια από τη ζωή, ενώ θεματικά έχει αφετηρία τη Μικρασιατική Καταστροφή και εξερευνά «τις υπαρξιακές ανησυχίες και τα ψυχοδυναμικά αποτυπώματα μιας ολόκληρης περιόδου 100 χρόνων, που μεσολάβησε από τότε μέχρι σήμερα (1922-2022)», όπως σημειώνουν οι διοργανωτές. Από 30 Ιουλίου έως 2 Οκτωβρίου με τη συμμετοχή των Βλάση Αγτζίδη, Γιάννη Αδαμάκου, Χρήστου Αντωναρόπουλου, Βαγγέλη Γκόκα, Ελένης Ζούνη, Κωνσταντίνου Κανταρτζή (ΚΑΝΤ), Γιάννη Μακρίδη, Κικής Περιβολάρη (Kiki), Γιώργου Σαλταφέρου, Νίκου Σκλαβενίτη, Μαριάννας Στραπατσάκη, Θάλειας Χιώτη κ.ά.

Πίσω στα 50s και στα 60s, σε μια εποχή που η Υδρα αρχίζει να αλλάξει με την τουριστική ανάπτυξη και σταδιακά μετατρέπεται σε έναν ιδιότυπο, γοητευτικό τόπο για κοσμοπολίτες καλλιτέχνες, διανοούμενους και συγγραφείς, μας μεταφέρει η έκθεση «Η Υδρα του Robert McCabe», που φιλοξενείται στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη. Είναι ένα ωραίο «παιχνίδι» να δεις τι έχει αντέξει στον χρόνο, με ορισμένα στοιχεία να παραμένουν «σταθερές»: Το καμπαναριό του Μοναστηριού της Παναγίας, η προτομή του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, ο κυματοθραύστης, τα καΐκια, οι πέτρινες μάντρες... Η Ελλάδα άλλαξε τη ζωή του Αμερικανού Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ από τη στιγμή που την πρωτοεπισκέφτηκε φοιτητής ακόμα, και οι φωτογραφίες του σε διεθνή μέσα, εκδόσεις και εκθέσεις άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουν όλοι την Ελλάδα.

Αν βρεθείτε στην Υδρα, μην παραλείψετε να δείτε και τη μεγάλη αφιερωματική έκθεση «1922-2022, Ιστορίες μνήμης και τέχνης: αναστοχασμοί στη θρησκευτική ζωγραφική των Σ. Παπαλουκά, Φ. Κόντογλου, Σ. Βασιλείου» στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο του νησιού, που θα διαρκέσει μέχρι 27 Ιουλίου και αναδεικνύει πώς αυτοί οι σπουδαίοι δημιουργοί, εμφορούμενοι από το πνεύμα του Μοντερνισμού, μετουσίωσαν με προσωπικό εικαστικό τρόπο τις αισθητικές αξίες της βυζαντινής, μεταβυζαντινής και λαϊκής ζωγραφικής στο έργο τους.

Περπατώντας στη Χώρα της Μυκόνου, στην είσοδο του δημαρχείου, τα Ματογιάννια, τις πλατείες Αγίου Αντωνίου και Αγίας Μονής, στον Γιαλό, θα συναντήσετε τα γλυπτά και τις εικαστικές εγκαταστάσεις που ο Δημήτρης Λάμπρου («White labyrinth»), η Μαργαρίτα Πέτροβα («il était un petit navire»), ο Ακης Ουλκέρογλου («Portable Landscapes»), ο Βασίλης Καβουρίδης («I build the abyss») και ο Χάρης Κοντοσφύρης («Σύναξη πουλιών») δημιούργησαν αποκλειστικά για το Mykonos Art Festival έχοντας ως πρόκληση τη «συνομιλία» με τον δημόσιο χώρο.

Ενώ στη Δημοτική Πινακοθήκη Μυκόνου «Μαρία Ιγγλέση» παρουσιάζεται η πρόσφατη ενότητα «Το Αιγαίο σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι», του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών ζωγράφου Πέτρου Ζουμπουλάκη. Η αναφορά του τίτλου της έκθεσης στον γνωστό στίχο του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη («Η Ιθάκη») σηματοδοτεί και την ποιητική προσέγγιση του καλλιτέχνη στην απεικόνιση νησιών του Αιγαίου, όπως η Μύκονος και η Τήνος.

«Η ώρα του μάγου» είναι ο τίτλος της έκθεσης του Ηλία Παπαηλιάκη που εγκαινιάστηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, στο Κάστρο της Χώρας, σε επιμέλεια Χριστόφορου Μαρίνου. Η σχέση του παιχνιδιού και του εαυτού με το ζώο, η συντροφικότητα, η συμπόρευση και η συναίνεση, είναι μερικές από τις έννοιες που ο ζωγράφος επιχειρεί να αποδώσει στα νέα του έργα.

Μια γυναίκα, η ψυχή των Ναυπλιακών του 1862 εναντίον του Οθωνα, η Καλλιόπη Παπαλεξοπούλου, γίνεται σύμβολο των αγώνων των γυναικών, σύμβολο ελευθερίας και δημοκρατίας. Εμπνέει τους σύγχρονους καλλιτέχνες (Δημήτριος Αντωνίτσης, Αγγελος Αντωνόπουλος, Αννίτα Αργυροηλιοπούλου, Βασίλης Βλασταράς, Αλέξανδρος Γεωργίου, Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Αντιγόνη Καββαθά, Λεωνίδας Καραμπίνης, Αθανάσιος Μακρής, Νίκος Ναυρίδης, Ηλίας Παπαηλιάκης, Αρτεμις Ποταμιάνου, Γιώργος Τσεριώνης, Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Poka Yio κ.ά.) που συμμετέχουν στην έκθεση «Γυναίκα Πείσμα της Ασίας» (ο τίτλος είναι δανεισμένος από στίχο του Νίκου Καρούζου), στο Βουλευτικό του Δήμου Ναυπλιέων, σε συνεργασία με την AICA Hellas (έως 31 Ιουλίου).

Επίσης στο Ναύπλιο γιορτάζει τα 10 χρόνια λειτουργίας του με δύο εκθέσεις και το «Φουγάρο». Η πρώτη με τίτλο «3» περιλαμβάνει τρεις ενότητες έργων του Λευτέρη Ολύμπιου –ο οποίος ζει και δραστηριοποιείται μεταξύ Ολλανδίας, Κύπρου και Ελλάδας– με θέματα από τη σύγχρονη πραγματικότητα, την Ιστορία, την ελληνική μυθολογία, την παράδοση, τη θρησκεία, τον κόσμο του ονείρου και της φαντασίας.

Παράλληλα, η Γερμανίδα ζωγράφος Brigitte Hofherr, που ασχολείται με τη βοτανική εικονογράφηση παρουσιάζει μια ζωγραφική ενότητα αφιερωμένη στην ντομάτα. Αλλωστε η ντομάτα αφθονούσε στον αργολικό κάμπο και το «Φουγάρο» στεγάζεται σε ένα πρώην εργοστάσιο κονσερβοποιίας ντομάτας.

Στη Σάμο, το Art Space Pythagorion εγκαινιάζει φέτος τη συνεργασία του με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και η καλλιτεχνική διευθύντριά του Κατερίνα Γρέγου, που στο παρελθόν είχε επιμεληθεί εκθέσεις για το Ιδρυμα Schwarz, προτείνει την έκθεση «HANDMADE: oι κοινωνικές διαστάσεις της χειροτεχνίας» με έργα καλλιτεχνών που αναβαθμίζουν την πρακτική της χειροτεχνίας και αφηγούνται ιστορίες με κοινωνικό ή πολιτικό περιεχόμενο.

Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 8 Αυγούστου και περιλαμβάνει Ελληνες και διεθνείς καλλιτέχνες (Νίκος Αλεξίου, Bertille Bak, Μαρία Λουίζου, Jennifer Nelson, Ελένη Μυλωνά, Sphinxes, Maria Varela, Ναταλία Μαντά κ.ά.) και μια επιλογή έργων από τη συλλογή του ΕΜΣΤ. Η Carly Glovinski εξερευνά την αυτοσχέδια και ευρηματική διάθεση που συνδέεται με την οικιακή χειροτεχνία και τον σεβασμό προς τη φύση και την ύπαιθρο. Η Lynne Harlow είναι γνωστή για τις κομψές και μελετημένες εξερευνήσεις της γύρω από το φως και τον χώρο.

Ο Charly Nijensohn εργάζεται πάνω στην ιδέα της αντιπαράθεσης μεταξύ της ανθρωπότητας και των φυσικών δυνάμεων του Σύμπαντος που την περιβάλλει. Και οι τρεις συναντήθηκαν στους Δελφούς, στην έκθεση «Keeping Time» που οργανώνουν οι συλλογές Polygreen Culture & Art Initiative (PCAI) και Fidelity Art Collection στον χώρο «π» (Παγκόσμιο Κέντρο Κυκλικής Οικονομίας και Πολιτισμού), έως τις 30 Οκτωβρίου.

Η K-Gold Temporary Gallery στην Αγία Παρασκευή Λέσβου παρουσιάζει την ένατη καλοκαιρινή της έκθεση «Summer Bouquet», σε επιμέλεια του Νικόλα Βαμβουκλή – μια γιορτή της σύγχρονης queer κουλτούρας με επίκεντρο τη σχέση της ποίησης με τη φωτογραφία. Τα έργα των καλλιτεχνών Alfred Agostinelli, beraber co., Alexandre Furcolin, Ian Lewandowski, Robin Plus και Studio Prokopiou εξετάζουν ζητήματα ταυτότητας, μνήμης και επιθυμίας με τρόπους οικείους, αλλά και συχνά απροσδόκητους, τονίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία της κοινωνική ενδυνάμωσης, της επικοινωνίας και της αποδοχής (έως 28/8).

Μια διαδρομή στο έργο της Βάσως Κατράκη προτείνει η αναδρομική έκθεση «Βάσω Κατράκη - Βίωμα και Ιστορία» που διοργανώνει η Πινακοθήκη Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων. Μια έκθεση (μέχρι 28 Αυγούστου) για τη μεγάλη χαράκτρια και αγωνίστρια που η τέχνη της ήταν συνυφασμένη με τα βιώματά της: το Αιτωλικό και η λιμνοθάλασσα, ο Πόλεμος και η Κατοχή, η Αντίσταση και ο Εμφύλιος, η αγωνιστική συνείδηση, η δικτατορία και η εξορία, αποτελούν τους άξονες των θεμάτων της.