Νέο όπλο στην καταπολέμηση του καρκίνου

«Μία νέα καινοτόμος νανοϊατρική θεραπεία εντάσσεται στη μάχη κατά του καρκίνου του παγκρέατος» σχολιάζει το περιοδικό Τεχνολογίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης Cordis. Η επίμαχη τεχνική χρησιμοποιεί εξωτερικά θερμαινόμενα μαγνητικά νανοσωματίδια ενσωματωμένα σε όγκους για να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας. Οπως σημειώνει το δημοσίευμα, ο καρκίνος του παγκρέατος είναι μια σχετικά σπάνια αλλά φονικότατη μορφή της νόσου. Κι αυτό επειδή, αν και είναι λιγότερο συχνός από άλλους κοινούς καρκίνους, έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης με μόλις 3% των ασθενών να επιζούν μετά από 5 χρόνια.

Σημειώνει ακόμη ότι, παρά τις τεράστιες προσπάθειες των επιστημόνων τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, δεν υπήρξε σημαντική πρόοδος στη θεραπεία καθώς τα κρούσματα συνέχισαν να αυξάνονται. Τα τελευταία 30 χρόνια οι θάνατοι έχουν σχεδόν διπλασιαστεί και μόνο στην Ε.Ε. περισσότεροι από 90.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο. Τα κρούσματα και οι θάνατοι, δε, προβλέπεται να αυξηθούν κατά 40% έως το 2035.

Το Cordis τονίζει ότι το 2016 ξεκίνησε το χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. έργο NoCanTher με στόχο να φέρει νέες θεραπευτικές μεθόδους βασισμένες στη νανοτεχνολογία προκειμένου να καταπολεμηθεί δραστικότερα ο καρκίνος του παγκρέατος. Ετσι, σε μια συνδυασμένη προσπάθεια επιστημόνων που εργάζονται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, το NoCanTher ανέπτυξε μια νέα θεραπεία νανοϊατρικής που τώρα δοκιμάζεται σε κλινικό περιβάλλον, κάτι που συνιστά ένα σημαντικό ορόσημο μετά από 10 χρόνια έρευνας.

Τα μέχρι στιγμής κλινικά δεδομένα έδειξαν ότι η θεραπεία μειώνει το μέγεθος του όγκου και ενισχύει την επίδραση της χημειοθεραπείας στα καρκινικά κύτταρα. Η εν εξελίξει κλινική μελέτη πραγματοποιείται σε δύο τοποθεσίες στην Ισπανία, σε ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος σε προχωρημένο στάδιο. Επισημαίνει ότι αυτή η ομάδα αντιπροσωπεύει περίπου το 20% των ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος όπου η χημειοθεραπεία είναι συνήθως η μόνη διαθέσιμη επιλογή.

«Πιστεύουμε ότι με αυτή τη νέα τεχνική μπορούμε να αλλάξουμε τα χαρακτηριστικά του όγκου και να ελέγξουμε την ασθένεια τοπικά», λέει η Τερέζα Μακαρούλα, ογκολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Vall d’Hebron και επικεφαλής της κλινικής μελέτης του NoCanTher. «Αυτή η πιλοτική μελέτη αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στο άνοιγμα νέων θεραπευτικών οδών για ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του παγκρέατος, για τους οποίους δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις εκτός από τη χημειοθεραπεία».

Ειδικότερα η θεραπεία βασίζεται σε μια πειραματική προσέγγιση, γνωστή ως μαγνητική υπερθερμία, η οποία μετατρέπει την ηλεκτρομαγνητική ενέργεια σε θερμότητα. Τα νανοσωματίδια σιδήρου εισάγονται στους όγκους και μετά θερμαίνονται χρησιμοποιώντας μαγνητικό πεδίο. Αυτή η στοχευμένη πρόκληση θερμότητας καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα, ενώ αφήνει ανεπηρέαστους άλλους περιβάλλοντες ιστούς.

Η διαδικασία αλλάζει επίσης τα φυσικά χαρακτηριστικά του όγκου, καθιστώντας τον πιο ευαίσθητο σε αντικαρκινικά φάρμακα. Τώρα που η ομάδα έχει φτάσει στο σημαντικό ορόσημο των κλινικών δοκιμών, θα αρχίσει να στρατολογεί περισσότερους ασθενείς, συλλέγοντας περαιτέρω δεδομένα και προχωρώντας σε νέα κλινικά στάδια. «Πρέπει να τονίσουμε ότι αυτά τα επιτεύγματα είναι μόνο το σημείο εκκίνησης μιας μακράς διαδικασίας», σημειώνει ο Αλβάρο Σομόζα, διακεκριμένος καθηγητής έρευνας στο IMDEA Nanociencia στη Μαδρίτη και επιστημονικός συντονιστής του έργου NoCanTher.

Το άρθρο διευκρινίζει ότι στην κοινοπραξία NoCanTher συμμετέχουν ερευνητές από 11 ιδρύματα, από πέντε χώρες: Ιρλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο. Από την πλευρά του ο Ροδόλφο Μιράντα, διευθυντής της εταιρείας IMDEA Nanociencia και επιστημονικός συντονιστής του έργου NoCanTher, τονίζει ότι αυτή η συνεργασία υπήρξε το «κλειδί» για την εξασφάλιση της έγκρισης για την κλινική μελέτη. «Δεν φανταζόμασταν ότι ότι θα μπορούσαμε να πετύχουμε έναν τόσο φιλόδοξο στόχο» κατέληξε ο Μιράντα.