Τέσσερα παιδιά. Ενα μυστηριώδες αέριο που απειλεί τον πλανήτη. Εννιά μέρες διορία για να σώσουν τον κόσμο. Τι κάνεις όταν η αποστολή σου είναι το ακατόρθωτο;
Ενα βιβλίο που παίζει με την έννοια του υπερήρωα. Που αναδεικνύει το περιβαλλοντικό πρόβλημα του πλανήτη και κάνει τα παιδιά να πιστέψουν πως οι δράσεις τους έχουν μεγάλη σημασία.
Ενα βιβλίο που δηλώνει ότι δεν χρειάζεται να είμαστε υπερήρωες για να αλλάξουμε τον κόσμο.
Ο δωδεκάχρονος Τζάστιν Γκρέι έχει βαρεθεί τους υπερήρωες τους οποίους λάτρευε μικρότερος, διότι πιστεύει πως τελικά μόνο οι κακοί κερδίζουν.
Την ίδια μέρα που ο νταής του σχολείου τον κλειδώνει στην ντουλάπα του γυμναστηρίου, λαμβάνει ένα φάκελο όπου του ζητείται να σώσει τον κόσμο.
Μπορεί ένας άνθρωπος, πόσο μάλλον ένα παιδί, να σώσει τον κόσμο από ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα όπως η κλιματική αλλαγή;
Η Ελένη Ανδρεάδη, συγγραφέας του βιβλίου, μας μιλάει για την περιπέτεια της γραφής και για τον μαγικό κόσμο των καθημερινών ηρώων.
● Πώς είναι για σένα η περιπέτεια της γραφής, πώς ξεκίνησε η διαδικασία της συγγραφής;
Ξεκίνησε δειλά στο δωμάτιό μου όταν ήμουν έφηβη. Στο Πανεπιστήμιο πήρα ένα μάθημα Δημιουργικής Γραφής και με ενθάρρυνε ο καθηγητής να συνεχίσω.
Εγραψα ένα μυθιστόρημα που βρέθηκε στις μεγάλες λίστες των τελικών υποψηφίων του διαγωνισμού Mslexia για μη δημοσιευμένους συγγραφείς στην Αγγλία όπου ζούσα τότε.
Μέχρι να επιστρέψω στην Ελλάδα, μετά από δώδεκα χρόνια παραμονής μου έξω, δεν είχα σκεφτεί να συνδυάσω τη συγγραφή με την περιβαλλοντική μου δράση και το αντικείμενο των σπουδών μου.
Τελικά από αυτόν τον συνδυασμό γεννήθηκε το πρώτο μου παιδικό βιβλίο, που έγινε σειρά.
● Κουβαλάς τους ήρωές σου μετά την ολοκλήρωση ενός βιβλίου ή τους αποχαιρετάς οριστικά όταν ολοκληρώνεται η τελευταία σελίδα;
Στους «Πράκτορες του Πλανήτη» είχα τη χαρά να μην τους αποχαιρετήσω όταν έγινε σειρά βιβλίων. Επίσης βρήκαν νέα ζωή όταν έκανα τη μετάφραση στα αγγλικά για τη δημοσίευσή τους στην Αμερική και στις άλλες χώρες του εξωτερικού που θα κυκλοφορήσουν τα βιβλία. Ετσι ξαναέζησα μαζί τους, πλέον σε μία άλλη γλώσσα.
Εάν το βιβλίο δεν αποτελεί κομμάτι μιας σειράς, έρχεται η στιγμή του αποχωρισμού που για εμένα είναι γλυκόπικρη.
Τους πονάς τους ήρωές σου, σε όλα τα στάδια της συγγραφής. Χαίρεσαι εάν το τέλος είναι καλό, σφίγγεται η καρδιά σου επειδή ξέρεις ότι θα τους περάσεις από δυσκολίες, θέλεις να τους παρηγορήσεις, να τους αγκαλιάσεις...
● Στην πορεία αισθάνεσαι ότι αυτονομούνται και λίγο και σου υπαγορεύουν οι ίδιοι την πλοκή;
Απόλυτα! Αν και πολλές φορές, στο αρχικό πλάνο που δημιουργώ, έχω σχεδιάσει να γίνει κάτι άλλο στο βιβλίο, συχνά, όταν έρχεται η ώρα να γράψω το κεφάλαιο, ο χαρακτήρας επαναστατεί και με οδηγεί αλλού. Οφείλεις να τον ακούσεις για να είναι αυθεντικός και ολοκληρωμένος ο χαρακτήρας που δημιουργείς.
● Η σειρά βιβλίων «Πράκτορες του Πλανήτη» έχει στον πυρήνα της το περιβαλλοντικό πρόβλημα. Αν και παιδικό βιβλίο, περιλαμβάνει πλήθος από επιστημονικές πληροφορίες. Πώς ήταν η διαδικασία δημιουργίας του;
Για να γράψω το βιβλίο μίλησα με επιστήμονες και ερευνητές της κλιματικής αλλαγής, ειδικά αυτούς που έχουν επισκεφτεί και έχουν μείνει στην Ανταρκτική και την Αφρική.
Εγραψα θυμούμενη και τις δικές μου εμπειρίες, για παράδειγμα από την καταγραφή κοραλλιών που έκανα με καταδύσεις στον Ειρηνικό Ωκεανό ή την επίσκεψη στον Μέγα Κοραλλιογενή Υφαλο στην Αυστραλία και την κατάσταση των κοραλλιών εκεί.
Θέλησα να γράψω τα σχετικά κεφάλαια με ακρίβεια, δίνοντας στον αναγνώστη την αίσθηση του πώς θα ήταν να βρεθεί ο ίδιος εκεί – από την απίστευτη ησυχία που επικρατεί στην παγωμένη ήπειρο, τον εκκωφαντικό θόρυβο του να συναντάς χιλιάδες αυτοκρατορικούς πιγκουίνους ή το πώς σου κόβει την ανάσα το σιωπηλό, εξωγήινο μεγαλείο ενός υγιούς ύφαλου κάτω από το νερό.
● Πες μου για τη διαδικασία του εκπαιδευτικού προγράμματος που έχεις δημιουργήσει. Επισκέπτεσαι σχολεία, είσαι παρούσα σε κάποιες από τις στιγμές υλοποίησής του;
Εχω δημιουργήσει τους Πράκτορες του Πλανήτη, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση. Από το 2009 υλοποιεί βιωματικά περιβαλλοντικά εκπαιδευτικά προγράμματα, στα οποία συμμετέχουν πάνω από 10.000 παιδιά ετησίως σε σχολεία, φεστιβάλ και εκδηλώσεις.
Τα παιδιά υιοθετούν τον ρόλο του μυστικού πράκτορα για να σώσουν τον κόσμο μέσω άκρως απόρρητων αποστολών. Στα πρώτα μας βήματα ήμουν παρούσα σε όλα τα προγράμματα.
Τώρα πια μεγαλώσαμε και υπάρχει ομάδα εκπαιδευτικών που τα υλοποιούν. Συνεχίζω να επιβλέπω τη δημιουργία και την αρχή όλων των νέων προγραμμάτων και βρίσκομαι συχνά σε σχολεία γι' αυτόν τον σκοπό, όπως φυσικά και με τα βιβλία μου.
● Θεωρείς το περιβαλλοντικό το νούμερο 1 πρόβλημα στον πλανήτη;
Θεωρώ ότι το νούμερο 1 πρόβλημα στον πλανήτη είναι το ότι η πνευματική πρόοδος του ανθρώπου δεν έχει αναπτυχθεί με την ταχύτητα που έχει προχωρήσει η τεχνολογία.
Οπως ανέφερε και ο γνωστός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ, σε άρθρο του πριν πεθάνει, έχουμε αναπτύξει την τεχνολογία να καταστρέψουμε τον κόσμο στον οποίο ζούμε, αλλά όχι τη δυνατότητα να τον εγκαταλείψουμε.
Τα περιβαλλοντικά προβλήματα, η κλιματική αλλαγή, η μόλυνση του πλαστικού, η οξίνιση των ωκεανών, η εξαφάνιση της βιοποικιλότητας κ.ά. είναι αλληλένδετα με την οικονομική ανισότητα που μαστίζει τον πλανήτη και οι ευπαθείς ομάδες είναι αυτές που θα υποφέρουν περισσότερο. Η αποχώρηση του Τραμπ από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή ήταν μια πολύ κακή εξέλιξη.
Για εμένα πρώτη προτεραιότητα πάνω στην οποία πρέπει να συνεργαστούν τα κράτη, είναι η εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού. Οπως και η υποχρεωτική και πιο ουσιαστική τήρηση του ορίου της ανόδου της θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμό, στο οποίο τώρα οδεύουμε μέχρι το 2040.
Οπως ανακαλύπτει ο Τζάστιν Γκρέι, ο πρωταγωνιστής του νέου μου βιβλίου, η ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων θα καταστραφεί από την άνοδο της θερμοκρασίας πάνω από 2 βαθμούς Κελσίου.
Δεν γνωρίζουμε ούτε μπορούμε να προβλέψουμε τις επιπτώσεις. Δεν υπάρχει πλάνο Β, ζούμε σε μια επείγουσα κατάσταση.
Οι λύσεις υπάρχουν ήδη, είναι καθαρά θέμα βούλησης και γι' αυτό θα μας κρίνουν πολύ αυστηρά οι επόμενες γενιές.
● Η επόμενη σελίδα τι γράφει; Ποιο είναι το μελλοντικό σχέδιό σου;
Ακολουθεί το τέταρτο βιβλίο της σειράς «Πράκτορες του Πλανήτη», το οποίο αναμένεται να κυκλοφορήσει το φθινόπωρο.
Η Ελένη Ανδρεάδη γεννήθηκε στο Λονδίνο και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όπου ειδικεύτηκε στην Περιβαλλοντική Πολιτική και ΜΜΕ στις μεταπτυχιακές της σπουδές. Εχει εργαστεί ως στρατηγική και περιβαλλοντική σύμβουλος σε Ελλάδα, Αμερική, Αγγλία και Γερμανία. Το 2009 ίδρυσε τη ΜΚΟ Πράκτορες του Πλανήτη, με αντικείμενο τη βιωματική εκπαίδευση και δράση παιδιών για την αειφόρο ανάπτυξη.
Το πρώτο βιβλίο της, «Γίνε Πράκτορας του Πλανήτη», απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Βιβλίου στην κατηγορία Βιβλίου Γνώσεων 2015.
Το βιβλίο κυκλοφορεί με την εξαιρετική εικονογράφηση της Σάντρας Ελευθερίου.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας