Ούτε οι απειλές ότι θα τη βιάσουν και θα τη λιντσάρουν, θα επιτεθούν στη μητέρα της και θα απαγάγουν τις κόρες της, ούτε οι δολοφονίες των συντρόφων της, τίποτα δεν κατάφερε να την πτοήσει. Οι εχθροί της ήξεραν πως μόνο ο θάνατος θα τη σταματούσε. Την περασμένη Πέμπτη «άγνωστοι» ένοπλοι μπήκαν στο σπίτι της και τη δολοφόνησαν.
Γυναίκα, ιθαγενής, προασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακτιβίστρια της οικολογίας, μέλος της λαϊκής αντιπολίτευσης κατά μιας δεξιάς κυβέρνησης που αναδείχτηκε από το χρήμα της διαφθοράς και οργανώτρια ενός κινήματος κοινωνικών οργανώσεων, που απέτρεψε την κατασκευή ενός καταστροφικού φράγματος, η Μπέρτα Κάσερες έγινε στόχος της βίας εδώ και χρόνια.
Ηδη από το 2009 η Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (CIDH) υποχρέωσε την κυβέρνηση της Ονδούρας να της προσφέρει προστασία γιατί κινδύνευε η ζωή της.
Η Μπέρτα, μητέρα τεσσάρων παιδιών, έμαθε την έννοια της δικαιοσύνης από τη δική της μητέρα, που ήταν μαία, νοσοκόμα, αρωγός των Σαλβαδοριανών προσφύγων και κοινοτάρχισσα τη δεκαετία του 1980.
Ως νέα μετείχε ενεργά σε φοιτητικές οργανώσεις, ενώ το 1993 ίδρυσε το Συμβούλιο Πολιτών των Λαϊκών και Ιθαγενών Οργανώσεων της Ονδούρας (COPIΝH). Η προστασία της φύσης είναι βαθιά ριζωμένη στην ταυτότητα της φυλής της, των ιθαγενών Λένκα, πολυπληθέστερης ομάδας ιθαγενών της Ονδούρας.
Γι' αυτό κι όταν έγινε γνωστό το σχέδιο για το υδροηλεκτρικό φράγμα Αγουα Ζάρκα στον ποταμό Γουαλκαρκάκε, ιερός για τους ιθαγενείς και ζωτικός για την επιβίωσή τους (μάλιστα με ανάθεση χωρίς προηγούμενη διαβούλευση μαζί τους, όπως προβλέπει η σύμβαση 169 της Παγκόσμιας Οργάνωσης Εργασίας), συντόνισε περισσότερες από 150 συνελεύσεις ιθαγενών κοινοτήτων της περιοχής κατά της επένδυσης.
Προστάτες της φύσης
Η καμπάνια κατά της επένδυσης, που από πλευράς Ονδούρας ανέλαβε η εταιρεία DESA, πέτυχε να αποσύρουν τη στήριξή τους από το σχέδιο η μεγαλύτερη κατασκευάστρια υδροηλεκτρικών σταθμών στον κόσμο, η κινεζική Sinohydro, και ο Διεθνής Χρηματοδοτικός Οργανισμός της Παγκόσμιας Τράπεζας, αποτρέποντας τον εκτοπισμό χιλιάδων αγροτών που θα έχαναν τα μέσα επιβίωσής τους και την καταστροφή του οικοσυστήματος.
Η δολοφονία της Κάσερες δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου σε μια χώρα όπου το διάστημα 2002-2014 δολοφονήθηκαν 111 προασπιστές του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την οργάνωση Global Witness, ενώ την τελευταία πενταετία δολοφονήθηκαν επίσης 102 δικηγόροι στρατευμένοι στα ανθρώπινα δικαιώματα και η βία των συμμοριών αφήνει πίσω της χιλιάδες νεκρούς κάθε χρόνο.
Μετά το πολιτικό πραξικόπημα κατά του προέδρου Μανουέλ Σελάγια το 2009, αυτά τα εγκλήματα πολλαπλασιάστηκαν ενώ η Μπέρτα ως μέλος του Εθνικού Μετώπου κατά του Πραξικοπήματος γνώρισε διώξεις, συλλήψεις και ακόμη περισσότερες απειλές και επιθέσεις.
Δύο ημέρες μετά τη δολοφονία της Κάσερες, πέντε ένοπλοι ντυμένοι αστυνομικοί έκαναν έφοδο σε σφαιριστήριο σκοτώνοντας 12 ανθρώπους, ένα «σύνηθες» ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα σε αντίπαλες συμμορίες.
Σκηνές αποσύνθεσης μιας χώρας όπου το κυβερνών δεξιό Εθνικό Κόμμα έπειτα από αυτά τα εγκλήματα διαμήνυε πως η Ονδούρα προχωρά στον δρόμο των αλλαγών, της δημιουργίας απασχόλησης, της ενίσχυσης της παιδείας, της μάχης κατά των συμμοριών και του πολέμου κατά της φτώχειας.
Ολα αυτά διά στόματος του προέδρου Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, ο οποίος πριν από λίγους μήνες αντιμετώπισε ένα δυναμικό κίνημα αγανακτισμένων που επί περισσότερες από 20 εβδομάδες διαδήλωνε απαιτώντας την παραίτησή του μετά την αποκάλυψη πως χρηματοδότησε την προεκλογική του καμπάνια με μαύρο χρήμα από απάτη κατά των κρατικών ταμείων.
Μια εικονική πραγματικότητα για μια χώρα με 22% αναλφαβητισμό στις αγροτικές περιοχές, όπου τα δύο τρίτα των 8,7 εκατ. πολιτών της ζουν στη φτώχεια και το 42% στην ακραία φτώχεια, ενώ το 10% των πλουσιότερων καρπώνεται το 42% του εθνικού εισοδήματος και το 10% των πιο φτωχών μόνο το 0,17%.
Ετοιμη να εκραγεί ξανά αν αυτή η δολοφονία δεν διαλευκανθεί και δεν τιμωρηθούν οι ένοχοι.
Οι έρευνες
Τα μηνύματα δεν είναι αισιόδοξα. Η μητέρα της Κάσερες κατήγγειλε πως η αστυνομία μιλά για απόπειρα ληστείας.
Και το COPINH, του οποίου ηγούνταν, απαιτεί μια αμερόληπτη έρευνα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταγγέλλοντας:
«Εχουμε ένα κράτος που χειραγωγεί την έρευνα, αρνείται την παρουσία ανεξάρτητων ιατροδικαστών στη νεκροψία, αγνοεί καταθέσεις για όχημα με ένοπλους φρουρούς της DESA κοντά στο σπίτι της Κάσερες την ημέρα του φόνου, συλλαμβάνει μέλη του COPINH, υπονοεί “ξεκαθάρισμα λογαριασμών ή έγκλημα πάθους” και επιχειρεί να ξεπλύνει την εικόνα του. Ενα κράτος που έβγαζε εντάλματα σύλληψής της, που την καταδίωξε γιατί αψηφούσε πολιτικές και οικονομικές εξουσίες, που την απείλησε ανοιχτά, φέρει ευθύνη για τον θάνατό της. Η δολοφονία της είναι πολιτική».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας