«Πρόκειται για ορόσημο. Αυτό που κάνουμε για την προστασία του Αμαζονίου και των πληθυσμών που ζουν σε αυτόν είναι ιστορικής σημασίας». Με αυτό το μήνυμα στο τουίτερ, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο «Λούλα» Ντα Σίλβα χαιρέτισε τη σύνοδο των χωρών του Αμαζονίου, της οποίας είναι παράλληλα οικοδεσπότης. Για πρώτη φορά ύστερα από 14 χρόνια, οι πρόεδροι ή οι εκπρόσωποί τους από οχτώ χώρες της Νότιας Αμερικής (Βραζιλία, Βολιβία, Κολομβία, Βενεζουέλα, Γουιάνα, Σουρινάμ, Εκουαδόρ, Περού) στις οποίες βρίσκεται τμήμα της ζούγκλας του Αμαζονίου βρέθηκαν μαζί στην πόλη Μπελέμ της Βραζιλίας για διήμερη σύνοδο με αντικείμενο τη σωτηρία του μεγάλου πνεύμονα του πλανήτη που κινδυνεύει από την αλόγιστη εκμετάλλευση και το οργανωμένο έγκλημα.
«Η σοβαρή κλιμάκωση της κλιματικής κρίσης μάς δείχνει πως η ανάγκη για περιφερειακή συνεργασία επείγει όσο ποτέ άλλοτε», είπε μεταξύ άλλων ο Λούλα στην εναρκτήρια τελετή. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που ο Βραζιλιάνος πρόεδρος επιχειρεί να φτιάξει ένα μπλοκ για τον Αμαζόνιο. Η προηγούμενη προσπάθεια είχε γίνει το 2009, στη δεύτερη τετραετία της προηγούμενης θητείας του. Σε αντίθεση με σήμερα, όπου στη σύνοδο της Μπελέμ παρευρίσκονται οι πρόεδροι όλων των χωρών (πλην δύο), εκείνη τη χρονιά είχε λάβει μέρος μόνο ο πρόεδρος της Γουιάνας. Επίσης, συμμετείχε και ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί.
«Το πλαίσιο σήμερα είναι εντελώς διαφορετικό», είπε στο Associated Press η υπουργός Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Βραζιλίας, Μαρίνα Σίλβα. «Ο πρόεδρος Λούλα είναι αποφασισμένος ώστε αυτή η σύνοδος να μην καταλήξει ως ακόμα μία χωρίς απτά αποτελέσματα για τις αποφάσεις που θα ανακοινωθούν». Το βασικό ζήτημα, όπως τόνισε η Σίλβα, είναι οι άμεσα ενδιαφερόμενες χώρες να δράσουν προτού ο Αμαζόνιος αγγίξει το σημείο καμπής, όταν πια θα αρχίσει να αποβάλλει ανεξέλεγκτα διοξείδιο του άνθρακα. Κάτι που ορισμένοι επιστήμονες υπολογίζουν ότι θα συμβεί αφού καταστραφεί το 20% με 25% του παρθένου δάσους.
Στο όριο
Το βραζιλιάνικο τμήμα του Αμαζονίου κινδύνευσε να φτάσει σε εκείνο το σημείο καμπής κατά τη θητεία του ακροδεξιού Ζαΐρ Μπολσονάρο, ο οποίος αδιαφόρησε επιδεικτικά για την προστασία του, απελευθέρωσε σημαντικά την εμπορική και οικονομική εκμετάλλευση, αφήνοντας παράλληλα ανεξέλεγκτες τις μαφίες που λυμαίνονται την περιοχή. Ονειδος στην πρόσφατη ιστορία της Βραζιλίας αποτέλεσε η δολοφονία του Βραζιλιάνου επιστήμονα Μπρούνο Αραούζο και του Βρετανού δημοσιογράφου Ντομ Φίλιπς πέρυσι τον Ιούνιο στο κρατίδιο της Αμαζονίας.
Οτι το πλαίσιο σήμερα είναι διαφορετικό, όπως επισήμανε η υπουργός Μαρίνα Σίλβα, επιβεβαιώνεται και από επίσημα στοιχεία. Πριν από λίγες μέρες κι ενώ συμπληρώνονται οχτώ μήνες αφότου ο Λούλα ανέλαβε εκ νέου τη διακυβέρνηση της Βραζιλίας, η κρατική διαστημική υπηρεσία Inpe ανακοίνωσε ότι η αποψίλωση του δάσους του Αμαζονίου έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων έξι ετών. Συγκεκριμένα, από τις αρχές του έτους ώς τον Ιούλιο είχαν καταστραφεί 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους, 66% κάτω συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο το 2022. Μια αδιαμφισβήτητη επιτυχία για την κυβέρνηση του Λούλα, δεν παύει όμως να είναι ένα πολύ μικρό βήμα σε σχέση με αυτά που πρέπει ακόμα να γίνουν στην ευρύτερη περιοχή.
Η Βραζιλία και η Κολομβία είναι οι χώρες που έχουν θέσει τους υψηλότερους στόχους. Τόσο ο Λούλα όσο και ο Κολομβιανός ομόλογός του, ο αριστερός Γουστάβο Πέτρο, έχουν υποσχεθεί να βάλουν τέλος στην αποψίλωση του παρθένου δάσους ώς το 2030. Ο Λούλα, παράλληλα, ανακοίνωσε ότι μετά τις έξι προστατευόμενες περιοχές αυτοχθόνων που κήρυξε πριν από λίγους μήνες θα προσθέσει άλλες 14, ενώ έχει θέσει στόχο τη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 37% ώς το 2025. Η κυβέρνηση του Πέτρο ανακοίνωσε ένα φιλόδοξο 30ετές πρόγραμμα για την πλήρη απεξάρτηση από τους υδρογονάνθρακες, παρ’ όλο που το πετρέλαιο είναι ένα από τα βασικά εξαγώγιμα προϊόντα της Κολομβίας.
Ευγενή και φιλόδοξα σχέδια που, ωστόσο, ενδέχεται να τορπιλιστούν εάν αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί. Ηδη ο Λούλα στη Βραζιλία αντιμετωπίζει το πρόβλημα μιας εχθρικής Βουλής, όπου κυριαρχούν οι μπολσοναρικοί και οι οποίοι μπορούν να μπλοκάρουν την περιβαλλοντική ατζέντα του. «Ξέρουμε πως έχουμε πολλούς εχθρούς στο Κογκρέσο», λέει στο ρεπορτάζ της Guardian η Αλεσάντρα Κόραπ, αρχηγός της φυλής των Μουντουρούκου. Μία από τους περίπου 20.000 αυτόχθονες που έχουν συγκεντρωθεί στην Μπελέμ, έξω από τον χώρο όπου διεξάγεται η σύνοδος, κι έχουν διοργανώσει περίπου 400 παράλληλες εκδηλώσεις.
«Οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να σταματήσουν την καταστροφή του δάσους», λέει στο Associated Press ο γνωστός, 90χρονος πια, ακτιβιστής Ραόνι Μετουκτίρε, αρχηγός της φυλής των Καγιάπο. «Αν δεν πάρουν μέτρα», συνεχίζει, «θα έχουν σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα. Οι φυσικές καταστροφές θα είναι πρόβλημα για όλους τους ανθρώπους».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας