Η Δεξιά δείχνει τα δόντια της

«Η χώρα μου επιτέλους έχει μια κυβέρνηση με πλήρεις εξουσίες», δήλωσε ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, μετά την έγκριση των προγραμματικών του δηλώσεων και την (αναμενόμενη) καταψήφιση της πρότασης μομφής που κατέθεσε η δεξιά αντιπολίτευση, υπό το άγρυπνο βλέμμα των κομμάτων της Αριστεράς, τα οποία θύμισαν πως δεν έχουν δώσει λευκή επιταγή σε κανέναν.

Απειλώντας πως η «σοσιαλ-κομμουνιστική» κυβέρνηση της Πορτογαλίας ίσως οδηγήσει τη χώρα στην ανάγκη νέας «διάσωσης» από τους θεσμούς και κατηγορώντας το κυβερνών σοσιαλιστικό κόμμα (PS) για «ριζοσπαστικοποίηση» και «παράδοση στην αγκαλιά ανοιχτά εξτρεμιστικών κομμάτων», ο συνασπισμός σοσιαλδημοκρατών και χριστιανοδημοκρατών του Πέντρο Πάσος Κοέλιο με την πρόταση μομφής έδωσε ένα πρώτο δείγμα της τακτικής της πολιτικής έντασης που σκοπεύει να ακολουθήσει.

Για τις εντυπώσεις

Μια κίνηση αδιέξοδη, καθώς ο Κόστα με τη στήριξη του Μπλόκου της Αριστεράς (BI) και του Κομμουνιστικού Κόμματος (PC) διαθέτει απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Για «ηθική πολιτική επιταγή» μίλησε ο Πάσος Κοέλιο παρουσιάζοντας μαζί με τους εταίρους του ένα πικρόχολο κείμενο στο οποίο αρνούμενος να δεχτεί την πραγματικότητα αποκαλεί τους κυβερνώντες σοσιαλιστές «κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης» και τις προτάσεις τους «ανεύθυνες πολιτικές περιπέτειες» και «επιλογή ρήξης που θα έχει πολύ βαριές και μακροχρόνιες συνέπειες».

Ο αντιδραστικός οίστρος της αντιπολίτευσης αποτέλεσε απάντηση στη βασική θέση των προγραμματικών δηλώσεων του πρωθυπουργού Κόστα για μια κυβέρνηση η οποία με τη στήριξη της Αριστεράς στα επόμενα τέσσερα χρόνια θα δώσει τέλος στη λιτότητα που επέβαλαν η τρόικα και η συντηρητική κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο, σεβόμενη συγχρόνως τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας αλλά και προωθώντας μια αλλαγή πορείας στην Ευρώπη.

O Αντόνιο Κόστα, μιλώντας για την ανάγκη ρήξης με ένα μοντέλο ανάπτυξης που στηρίζεται στη φτώχεια και την επισφάλεια, ανακοίνωσε πλήρη αποκατάσταση των περικοπών των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων μέσα στο 2016 με ρυθμό 25% το τρίμηνο.

Αύξηση του κατώτατου μισθού στα 600 ευρώ έως το 2019, ξεκινώντας άμεσα με άνοδο από τα 505 ευρώ στα 530 το 2016, μέτρο που έχει ενοχλήσει τους εργοδότες και για το οποίο ο Κόστα έχει ήδη ζητήσει συνάντηση των κοινωνικών εταίρων στις 10 Δεκεμβρίου.

Ετήσια τιμαριθμική αναπροσαρμογή των συντάξεων, χωρίς ποτέ να μειωθούν αν μειωθεί ο πληθωρισμός. Κατάργηση του νόμου περί εφεδρείας του «περιττού προσωπικού» στο Δημόσιο και άμεση επαναπρόσληψη των σχεδόν 1.000 απολυμένων του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Μείωση από το 23% στο 13% του ΦΠΑ στην εστίαση. Κατάργηση της έκτακτης εισφοράς 3,5% στον φόρο εισοδήματος έως το 2017.

Αμεση ακύρωση της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων μεταφορών στη Λισαβόνα και στο Οπόρτο, χωρίς επιβάρυνση του προϋπολογισμού, αφού η προηγούμενη κυβέρνηση στη βιασύνη της να τις εκχωρήσει προεκλογικά δεν κατέθεσε -όπως όφειλε- τις συμβάσεις στο Ελεγκτικό Συνέδριο.

Θέσπιση κοινωνικού βοηθήματος για εργαζομένους που ζουν στο όριο της φτώχειας (το 10% του ενεργού πληθυσμού). Και αναθέρμανση της οικονομίας δημιουργώντας προϋποθέσεις για επενδύσεις, επιταχύνοντας την αξιοποίηση κοινοτικών πόρων και προσφέροντας στις επιχειρήσεις 100 εκατ. ευρώ τις πρώτες 100 μέρες της κυβέρνησής του.

Ολα αυτά ενώ ανακοίνωσε πως το 2016 θα μειώσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού στο 2,8% του ΑΕΠ.

Από την πλευρά τους, οι ηγέτες της Αριστεράς προειδοποίησαν πως το Κοινοβούλιο δεν θα είναι «φερέφωνο της κυβέρνησης», όπως συνέβαινε μέχρι τώρα, ενώ -επισημαίνοντας τις διαφορές τους με το PS του Κόστα- τόνισαν πως δεν θα κρύψουν κάτω από το χαλί τα δύσκολα θέματα.

Ζητούν προθεσμίες

Η ηγέτιδα του Μπλόκου της Αριστεράς, Καταρίνα Μάρτινς, ζήτησε να δεσμευτεί η κυβέρνηση σε προθεσμίες για την κατάργηση των προσωρινών συμβάσεων εργασίας, οι οποίες εκπροσωπούν το 90% των νέων θέσεων απασχόλησης, και επανέλαβε πως το χρέος (130% του ΑΕΠ) δεν είναι βιώσιμο, απαιτώντας συζήτηση για την αναδιάρθρωσή του.

Ο δε ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος, Ζερόνιμο ντε Σόουζα, επέμεινε στην πάγια θέση του κατά του ευρώ και των κανόνων του συμφώνου σταθερότητας και απαίτησε, ανάμεσα στα άλλα, την άμεση επανακρατικοποίηση των πορτογαλικών αερογραμμών TAP.

Οι προσδοκίες από τη νέα κυβέρνηση είναι πολλές και ήδη συνδικάτα των εργαζόμενων στην παιδεία, την υγεία, τη δικαιοσύνη και την αστυνομία πιέζουν για άμεσες συναντήσεις με τους αρμόδιους υπουργούς ώστε να δρομολογήσουν τις διεκδικήσεις τους, ενώ οι εργαζόμενοι στο μετρό προανήγγειλαν στάσεις εργασίας την επόμενη εβδομάδα.