Αγριο πογκρόμ στην Τουρκία

«Ηδη από τον Σεπτέμβριο έχουμε δει τις τουρκικές αρχές να θέτουν υπό κράτηση πλήθη προσφύγων, συχνά με απόλυτη μυστικότητα και να τους επιστρέφουν διά της βίας στη γειτονική Συρία και το Ιράκ. Αυτό είναι εξίσου παράνομο, όσο και ασυνείδητο. Στον απόηχο των συνομιλιών για το προσφυγικό μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, πρόκειται επίσης για μια κηλίδα στη συνείδηση της Ε.Ε.»...

Δεν μάσησε τα λόγια του ο Αντριου Γκάρντνερ, ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία, μιλώντας στο Associated Press έπειτα από το μπαράζ εφόδων και συλλήψεων εκατοντάδων προσφύγων και μεταναστών, στις οποίες προχώρησε με περισσή σπουδή χθες η τουρκική στρατοχωροφυλακή.

Σε μια επιχείρηση που... συνέπεσε με την πολυδιαφημισμένη συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας για την ανάσχεση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ρευμάτων προς την Ευρώπη, οι τουρκικές αρχές εντόπισαν περίπου 1.300 Σύρους, Αφγανούς, Ιρακινούς και Ιρανούς να κρύβονται σε απόμερες παραλίες στο Αϊβατζίκ της βορειοδυτικής επαρχίας Τσανάκαλε, καθώς ετοιμάζονταν να περάσουν στη Μυτιλήνη. Μαζί τους και τρεις φερόμενοι διακινητές που συνελήφθησαν.

Οι 1.300 μεταφέρθηκαν σε κέντρο απέλασης, χωρητικότητας 84 ατόμων (!), περιμένοντας πλέον να σταλούν πίσω στις πατρίδες τους. Ακόμα και οι Σύροι.

Λίγες μέρες πριν από τη σύνοδο της Κυριακής, η Διεθνής Αμνηστία είχε προειδοποιήσει ξανά για συστηματικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων προσφύγων στην Τουρκία. Κι όμως οι Ευρωπαίοι επέλεξαν να αγνοήσουν τις φωνές διαμαρτυρίας και να αναθέσουν -μεταξύ άλλων- στην Αγκυρα τη «βρόμικη δουλειά» των παράνομων επαναπροωθήσεων προσφύγων σε εμπόλεμες ζώνες.

Η οργάνωση είχε καταγγείλει ήδη την πρόσφατη απέλαση περίπου 80 Σύρων από κέντρο κράτησης στο Ερζερούμ κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, αλλά και την κράτηση άλλων 50 Σύρων προσφύγων που τους περιμένει ανάλογη μοίρα.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγράψει αρκετές μαρτυρίες προσφύγων για ξυλοδαρμούς και εξαναγκασμό από Τούρκους αξιωματικούς να υπογράψουν έγγραφα «εθελοντικού» επαναπατρισμού τους.

Κριτική από παντού

«Συμφωνία υποκρισίας με την Τουρκία» ήταν ο χθεσινός τίτλος της γερμανικής Suddeutsche Zeitung, που επικρίνει τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. (και φυσικά τη Γερμανία) ότι «ανοίγουν τα χρηματοκιβώτιά τους, καλλιεργούν ελπίδες για διευκολύνσεις στο θέμα της βίζας, υπόσχονται νέα ώθηση στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, αλλά κόπτονται ελάχιστα για την ελευθερία του Τύπου και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης».

«Πρόκειται για ρεαλισμό ή πανικό;» διερωτάται παράλληλα η Zeit, εκφράζοντας ανησυχία για ενδεχόμενο εκβιασμό από την Τουρκία με άξονα την προσφυγική κρίση, αλλά και αμφιβολία αν η συμφωνία θα φέρει απτά αποτελέσματα.

Με σκεπτικισμό υποδέχτηκε άλλωστε σύσσωμος σχεδόν ο ευρωπαϊκός Τύπος τη συμφωνία με την ισλαμοσυντηρητική κυβέρνηση στην Αγκυρα, καθώς το τελικό κείμενο συμπερασμάτων όχι μόνο δεν θίγει ζητήματα παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων, ούτε ξεκαθαρίζει αρκετά θολά σημεία της συμφωνίας, π.χ. από πού ακριβώς θα προέλθουν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ της «αρχικής» οικονομικής βοήθειας προς την Τουρκία, τα στάδια εκταμίευσης ή ποιες χώρες συμφωνούν να συμβάλουν στη χρηματοδότηση.

Ορισμένα ευρωπαϊκά ΜΜΕ κάνουν πάντως εκτενή αναφορά στη λεγόμενη «συμμαχία πρόθυμων κρατών», που συνέστησε αιφνίδια η Ανγκελα Μέρκελ με τις πλάτες του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, συγκαλώντας μίνι σύνοδο με τους ηγέτες Αυστρίας, Σουηδίας, Φινλανδίας, Βελγίου, Ολλανδίας, Λουξεμβούργου και Ελλάδας πριν από την έναρξη της κυριακάτικης συνόδου κορυφής με τη γείτονα.

Λόγω της εμμονικής άρνησης ορισμένων χωρών της ανατολικής κυρίως Ευρώπης να δεχτούν να φιλοξενήσουν πρόσφυγες, Βερολίνο και Βρυξέλλες προωθούν τώρα σχέδια για επανεγκατάσταση προσφύγων απευθείας από την Τουρκία χωρίς να έχουν καταλήξει ακόμα σε συγκεκριμένους αριθμούς, αν και γερμανικά δημοσιεύματα έκαναν λόγο για 400.000 ανθρώπους.

Στο πλαίσιο αυτό η Κομισιόν θα παρουσιάσει στις 15 Δεκεμβρίου σχέδιο για τη δημιουργία «εθελοντικού συστήματος επανεγκατάστασης» προσφύγων από την Τουρκία που θα συζητηθεί δύο μέρες αργότερα στην τακτική σύνοδο κορυφής των 28.

Κάγκελα παντού

Η ΠΓΔΜ θα επεκτείνει τον συρμάτινο φράχτη που κατασκευάζει στη μεθόριο με την Ελλάδα, ανέφεραν σε τοπική εφημερίδα στρατιωτικές και αστυνομικές πηγές της χώρας.

Ο στρατός της γείτονος ξεκίνησε το Σάββατο την ανέγερση φράχτη στην ουδέτερη ζώνη μεταξύ Ειδομένης και Γευγελής, σε μήκος περίπου 4 χιλιομέτρων.

Πρόκειται όμως για την πρώτη φάση των εργασιών, σύμφωνα με το δημοσίευμα, καθώς τις επόμενες μέρες η επέκτασή του θα συνεχιστεί και το μήκος του θα φτάσει τα 40 χιλιόμετρα, καλύπτοντας το μεγαλύτερο μέρος της προσβάσιμης συνορογραμμής μεταξύ ΠΓΔΜ και Ελλάδας.