Συρία, ώρα μηδέν

Μακράν η πιο σημαντική διπλωματική συνάντηση των τελευταίων χρόνων, όσον αφορά τη Συρία, εκτυλίσσεται στη Βιέννη, καθώς για πρώτη φορά εδώ και καιρό όλοι οι βασικοί «παίκτες» της εμφύλιας σύρραξης κάθονται στο ίδιο τραπέζι για να συζητήσουν σοβαρά την «επόμενη μέρα» στην πολύπαθη χώρα.

Οταν λέμε βέβαια «όλοι οι παίκτες», εννοούμε τους ξένους «σπόνσορες» των εμπόλεμων παρατάξεων, και όχι αυτές καθεαυτές τις παρατάξεις, δηλαδή τους ίδιους τους Σύρους, που δεν εκλήθησαν ποτέ στην αυστριακή πρωτεύουσα: ούτε ο Ασαντ, ούτε κάποια από τις «μετριοπαθείς» αντάρτικες οργανώσεις.

Οπως συμβαίνει συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις, και ιδιαίτερα στη ματωμένη ιστορία της Μέσης Ανατολής, αυτοί που καλούνται να αποφασίσουν είναι οι ξένοι προστάτες και επικυρίαρχοι –οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία από τη μια μεριά, που από την πρώτη στιγμή στήριξαν την ένοπλη εξέγερση, περιλαμβανομένων και των πιο φανατικών σουνιτικών οργανώσεων όπως η Αλ Νούσρα (Αμερική και Τουρκία), και το «Ισλαμικό κράτος» (Σ. Αραβία, αλλά και Τουρκία), και η Ρωσία με το σιιτικό Ιράν από την άλλη, που διατήρησαν (με όπλα και εφόδια η πρώτη, με μαχητές και επιτελικούς αξιωματικούς το δεύτερο) εν ζωή όλα αυτά τα χρόνια το καθεστώς Ασαντ και τις τελευταίες εβδομάδες βοηθούν ενεργά τα κυβερνητικά στρατεύματα να ανακτήσουν την πρωτοβουλία των κινήσεων και μαζί μεγάλα τμήματα των χαμένων εδαφών.

Το σίριαλ των συναντήσεων άρχισε χθες το βράδυ με ένα άκρως ενδιαφέρον διμερές τετ α τετ του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι με τον Ιρανό ομόλογό του Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, ενώ αργά τη νύχτα αναμενόταν αντίστοιχο ραντεβού του Ζαρίφ με τον Ρώσο ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ, αλλά και τον Κέρι.

Οι «προπαρασκευαστικές» αυτές συναντήσεις προηγήθηκαν του κυρίως πιάτου, που είναι η μεσημεριανή σημερινή συνάντηση όλων των παικτών –των υπουργών από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, το Ιράν, την Τουρκία (που εκπροσωπείται από τον «υπηρεσιακό» Φεριντούν Σινιρλίογλου) και τη Σαουδική Αραβία (Αντελ αλ Τζουμπέιρ), αλλά και αρκετών ακόμη Ευρωπαίων και Αράβων διπλωματών.

Συνολικά, αναμένεται να εκπροσωπηθούν στη Βιέννη τουλάχιστον είκοσι χώρες!

Ολες οι «ενδιαφερόμενες», εκτός από την ίδια τη Συρία.

Οσο για το «μενού», θα περιλαμβάνει σίγουρα το... κεφάλι του Μπασάρ αλ Ασαντ: σύμβουλος του αμερικανικού ΥΠΕΞ δήλωσε αργά χθες πως ο Κέρι σκοπεύει να διαπιστώσει κατά πόσον η Ρωσία και το Ιράν έχουν πράγματι την πρόθεση να πιέσουν τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ να εγκαταλείψει την εξουσία, αλλά και «εάν πράγματι έχουν την πρόθεση να πολεμήσουν εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης “Ισλαμικό κράτος” (ΙΚ) στο συριακό έδαφος».

Το δεύτερο σκέλος της «διαρροής» φυσικά δεν αντέχει σε κριτική, αφού Ρώσοι και Ιρανοί καταφέρνουν καθημερινά σκληρότατα χτυπήματα κατά του «Χαλιφάτου», τόσο στη Συρία όσο και στο βόρειο Ιράκ –με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα που δεν επέδειξαν ποτέ οι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι «σύμμαχοι».

Οσον αφορά όμως το πρώτο, δηλαδή τη συμμετοχή ή όχι του Ασαντ και των ανθρώπων του στη «μεταβατική πολιτική φάση» μετά την υπό συζήτηση γενική εκεχειρία σε όλα τα μέτωπα, είναι βέβαιο πως ο Κέρι λέει την αλήθεια: αυτό είναι το βασικό διακύβευμα, και το μεγαλύτερο αγκάθι των διαβουλεύσεων.

Και αυτοί που βιάζονται να το ξεκαθαρίσουν είναι οι Δυτικοί, καθώς όσο περνούν οι μέρες και συνεχίζονται οι βομβαρδισμοί και οι μάχες στο έδαφος, τόσο ενισχύεται ο «τελειωμένος» μέχρι πρόσφατα Ασαντ και τόσο πιο δύσκολο θα είναι να τον βγάλουν από το παιχνίδι –και άρα, μαζί με αυτόν, να «εκδιώξουν» και τους ενοχλητικούς συμμάχους του από την ευρύτερη περιοχή.

Αν μάλιστα καταφέρουν οι κυβερνητικοί να ανακαταλάβουν το Χαλέπι και τη Χομς πριν αποφασιστεί η ανακωχή, τότε τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα για τους αντάρτες, φανατικούς και «μετριοπαθείς», και τους σπόνσορές τους...