Το πρόβλημα της ελεύθερης και ανέξοδης πρόσβασης στη θάλασσα δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. O ιταλικός Υύπος, φέτος, αναφέρεται με έμφαση στη συνεχή επέκταση των οργανωμένων πλαζ σε βάρος των ανοιχτών, ελεύθερων παραλιών.
Ο σχετικός νόμος, κανονικά, προβλέπει ότι οι οργανωμένες πλαζ δεν μπορούν να ξεπερνούν το 60% των συνολικών ακτών κάθε δήμου της χώρας. Στην πραγματικότητα, όμως, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, στις περιφέρειες με πρωτεύουσες τη Νάπολη, την Μπολόνια και τη Γένοβα, το 70% των παραλιών είναι πλέον στα χέρια των ιδιωτών. Σε όλη τη χώρα οι άδειες για οργανωμένες πλαζ ξεπερνούν τις 12.000, ενώ οι ελεύθερες παραλίες όλο και συχνότερα βρίσκονται κοντά σε εκβολές ποταμών ή σε αποχετεύσεις όπου τα νερά είναι μολυσμένα και δεν επιτρέπεται να βουτήξεις.
Υπάρχει, βέβαια, μια «μέση λύση», η οποία προσφέρει μια κάποια ανάσα. Στην Ιταλία έχουμε και «ελεύθερες πλαζ, με υποδομή για τους λουόμενους». Ομπρέλες, δηλαδή, και ξαπλώστρες επί πληρωμή, αλλά και χώρος για να βάλει κανείς τη δική του ομπρέλα και πετσέτα, χωρίς να πρέπει να πληρώσει. Οι τιμές για ένα αναψυκτικό ή ένα παγωτό συνήθως είναι λογικές και όλοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ντους και τις τουαλέτες. Διαθέτουν ναυαγοσώστη, αλλά η πρόσβαση κλείνει, υποχρεωτικά, στις επτά το βράδυ. Είναι μια καλή εναλλακτική, η οποία επιλέγεται, κυρίως, από νέους και οικογένειες που δεν ενδιαφέρονται για διακοπές-βιτρίνα, αλλά θέλουν να ηρεμήσουν και να βρεθούν σε περιοχές στις οποίες, συχνά, η χαρακτηριστική μεσογειακή βλάστηση φτάνει μέχρι την παραλία.
Η γενικότερη τάση, βέβαια, είναι να δίνεται έμφαση σε εστιατόρια, ξαπλώστρες και βραδινές γιορτές των μεγάλων, οργανωμένων πλαζ. Στο Μοντέλο της Σικελίας, για παράδειγμα, μπορείς να νοικιάσεις δύο ξαπλώστρες και ομπρέλα, από τον Ιούνιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο, έναντι 1.850 ευρώ. Στην Τοσκάνη, σε πολλές περιοχές, δύο άτομα πληρώνουν πενήντα ευρώ την ημέρα.
Είναι σαφές ότι για τους πολίτες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα ή θέλουν απλώς να ξεκουραστούν σε μια ελεύθερη και ήσυχη παραλία, τα πράγματα είναι όλο και πιο δύσκολα. Η ιταλική περιβαλλοντική οργάνωση Legambiente έκανε πρόσφατα γνωστό ότι στην ευρύτερη περιοχή της Νάπολης (η οποία διαθέτει είκοσι επτά χιλιόμετρα παραλίας) η ανέξοδη πρόσβαση στους πολίτες επιτρέπεται μόνο σε μια γωνιά μόλις διακοσίων μέτρων. Στην οποία, κανονικά, δεν μπορούν να βρίσκονται, κάθε φορά, πάνω από δώδεκα άνθρωποι. Μιλάμε για κωμικοτραγικές καταστάσεις. Στο δε Παλέρμο της Σικελίας, υπάρχει η ελεύθερη παραλία του Ρομανιόλο στην οποία, όμως, η θάλασσα είναι μολυσμένη.
Οι έλεγχοι είναι ελάχιστοι, οι περιφέρειες θα έπρεπε να εγγυώνται την τήρηση του νόμου που προβλέπει την προστασία των ελεύθερων πλαζ, αλλά στην πραγματικότητα οι παρεμβάσεις είναι περιορισμένες. Αν ένας πολίτης θέλει να καταγγείλει την παράνομη επέκταση των επί πληρωμή παραθαλάσσιων εγκαταστάσεων, μπορεί μόνο να προσφύγει στα κατά τόπους διοικητικά δικαστήρια της χώρας, επωμιζόμενος μεγάλα έξοδα.
Κάποιοι ευελπιστούν ότι η διάσταση που πήρε τελευταία το όλο θέμα, σε αρκετά μέσα ενημέρωσης, μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της περιβαλλοντικής ευαισθησίας των Ιταλών. Δεν αποκλείεται, επίσης, να παίξει σημαντικό ρόλο και το στοιχείο του οικονομικού συμφέροντος. Διότι οι συμβάσεις του ιταλικού Δημοσίου με όσους εκμεταλλεύονται τις διάφορες οργανωμένες παραλίες λήγουν στο τέλος του 2024. Αν αποδειχθεί ότι διασφαλίζεται, όντως, η δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης σε αρκετές πλαζ, οι συγκεκριμένοι επιχειρηματίες θα μπορέσουν να ανανεώσουν τα συμβόλαιά τους.
Διαφορετικά, θα πρέπει να προκηρυχθούν νέοι, ανοιχτοί διαγωνισμοί, με τη συμμετοχή αμέτρητων Ευρωπαίων ανταγωνιστών. Περιμένουμε την ολοκλήρωση της «χαρτογράφησης», η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, με την ελπίδα να εγκριθούν και κάποια σοβαρά κονδύλια για τον καθαρισμό και την αναβάθμιση πολλών ελεύθερων, όσο και παραμελημένων, πανέμορφων παραλιών.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας