«Aν δεν προκύψει αλλαγή από την κάλπη, θα είναι καταστροφή για την οικονομία και για τη δημοκρατία. Δεν υπάρχει τρίτος γύρος!» προειδοποίησε με χθεσινή ανάρτηση-παρέμβαση στο Twitter ο φυλακισμένος πρώην συμπρόεδρος του αριστερού-φιλοκουρδικού HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς.
«Ας κάνουμε πρόεδρο τον κ. Κιλιτσντάρογλου και η Τουρκία θα αναπνεύσει», τόνισε, επαναλαμβάνοντας την υποστήριξή του στον κεμαλιστή αντίπαλο του Τούρκου προέδρου Ερντογάν στις εκλογές της Κυριακής. «Πηγαίνετε στις κάλπες», έγραψε, «δώστε 1 ψήφο για 1 ανάσα». Παραμένει ωστόσο εξαιρετικά αμφίβολο αν η έκκληση θα εισακουστεί…
Αμφισβητούμενης αξιοπιστίας στη γείτονα μετά το «στραπάτσο» στον α' γύρο, οι περισσότερες δημοσκοπήσεις προβλέπουν τώρα άνετη επανεκλογή του Ταγίπ Ερντογάν στον β' γύρο των προεδρικών εκλογών της 28ης Μαΐου. Εξαίρεση αποτελεί η εταιρεία ASAL, που δίνει οριακή νίκη στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου με 50,6%.
«Ας ανοίξουμε μαζί τις πόρτες μιας νέας εποχής», έγραψε χθες ο Ταγίπ Ερντογάν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνδέοντας σημειολογικά τις κάλπες με την επέτειο της Αλωσης της Κωνσταντινούπολης, την προσεχή Δευτέρα. «Ας σηκώσουμε μαζί στους ώμους μας τον “Αιώνα της Τουρκίας”», διακήρυξε, «όπως καλύψαμε τις ελλείψεις στη μακραίωνη δημοκρατία με την ανάπτυξή μας μέσα σε 21 χρόνια».
Κατηγόρησε για πολλοστή φορά τους πολιτικούς αντιπάλους του για συνεργασία με «τρομοκράτες». Με την εκλογική διαδικασία «ξεφούσκωσαν», υποστήριξε, «οι συκοφαντίες κατά της Τουρκίας περί “δικτατορίας”». Κατά τα λοιπά, αγνοεί επιδεικτικά το αίτημα Κιλιτσντάρογλου για προεκλογικό ντιμπέιτ...
Θεωρώντας πάντως δεδομένη τη νίκη του –εκτός συγκλονιστικού απροόπτου– αναλυτές κάνουν ήδη λόγο για τη μεγάλη χαμένη ευκαιρία της (κραυγαλέα ετερογενούς και αμφιβόλου πλέον συνοχής) συμμαχίας της αντιπολίτευσης να βάλει τέλος στην ήδη μακρά ηγεμονία του «νεο-σουλτάνου».
Πολλοί υπογραμμίζουν ότι οι εκλογές δεν γίνονται επί ίσοις όροις. Υπήρξε μονόπλευρη κάλυψη της προεκλογικής εκστρατείας από τα κατά κόρον φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ. Είναι καταγεγραμμένος ο «βομβαρδισμός» με παραπληροφόρηση και τρομολαγνεία από το κυβερνητικό στρατόπεδο, ακόμη και με προβολή πλαστού βίντεο σε προεκλογικές συγκεντρώσεις του Ερντογάν, που έδειχνε τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου μαζί με στελέχη του PKK – απαντήθηκε με αγωγή από την αντιπολίτευση και τελικά απαγορεύτηκε η προβολή του με δικαστική απόφαση μόλις προχθές, τρία 24ωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες.
Ομως η ίδια η αντιπολίτευση δεν είναι άμοιρη ευθυνών και δη μετά την αλλαγή στρατηγικής εν όψει του β' γύρου.
Αντιμέτωπος με μια διαφορά 2,5 εκατομμυρίων ψήφων από τον Ερντογάν κατά τον α' γύρο, ο Κιλιτσντάργολου έκανε άτσαλη εθνικιστική στροφή, αναζητώντας επιπλέον ψηφοφόρους.
Στοχοποίησε ευθέως και με μισαλλόδοξη ρητορική τους πρόσφυγες –Σύρους και μη– στην Τουρκία, όχι μόνο υποσχόμενος να τους στείλει άμεσα στις πατρίδες τους, αλλά καταλογίζοντάς τους επίσης μια οιονεί συνευθύνη στα οικονομικά δεινά που έχουν επιφέρει στη γείτονα τα νομισματικά ανορθόδοξα Erdoganomics.
Σε αυτή τη βάση, δε, ο προεδρικός υποψήφιος της αντιπολίτευσης υπέγραψε την Τετάρτη το «αντιτρομοκρατικό» και «αντιμεταναστευτικό» πρωτόκολλο συνεργασίας με το εξωκοινοβουλευτικό ακροδεξιό «Κόμμα της Νίκης». Κίνηση με την οποία, ωστόσο, διακινδύνευσε την αποξένωση των μετριοπαθών υποστηρικτών του, καθώς και των ψηφοφόρων του HDP.
Ειδικά για τους τελευταίους, παραμένει αβέβαιο εάν θα ακολουθήσουν τη –βεβιασμένη, ελλείψει εναλλακτικών– στήριξη που παρέχει το κόμμα τους στον κεμαλιστή υποψήφιο και στον β' γύρο.
Αυτά, ενώ η συμμετοχή στις κάλπες θεωρείται καθοριστική, στο φόντο ενός πιθανού εφησυχασμού των ψηφοφόρων του κυβερνητικού μπλοκ –που εξασφάλισε ήδη τον έλεγχο της Βουλής– και μιας διάχυτης ηττοπάθειας ή απογοήτευσης στις τάξεις των εκλογέων της αντιπολίτευσης.
«Αγνωστος Χ» επίσης παραμένουν η κινητοποίηση των 8 εκατομμυρίων Τούρκων που επέλεξαν την αποχή στις κάλπες της 14ης Μαΐου, καθώς και η επιλογή των αναποφάσιστων, που τελευταίες δημοσκοπήσεις τους τοποθετούσαν στο 7%-8%.
Σε κάθε περίπτωση, η μεταστροφή της Τουρκίας προς τον εθνικισμό είναι σαφής: την κατέδειξαν τα αποτελέσματα του α' γύρου, αλλά και οι έκτοτε ένθεν κακείθεν νέες κομματικές συνεργασίες με την εξωκοινοβουλευτική Ακροδεξιά.
Ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος, το βασικό μεγάλο ερώτημα της επόμενης ημέρας παραμένει το τι μέλλει γενέσθαι με την τουρκική οικονομία.
Σε διακαναλική συνέντευξη το βράδυ της Πέμπτης, ο Ερντογάν εμφανίστηκε καθησυχαστικός, διατυπώνοντας την ευγνωμοσύνη του για αραβικές μοναρχίες του Κόλπου, τη Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν, που –όπως αποκάλυψε– στήριξαν την κεντρική τράπεζα με ρευστό.
Ωστόσο τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τα καθαρά συναλλαγματικά της αποθέματα είναι στο μείον για πρώτη φορά από το 2002. Χθες, δε, έσπασε και το «ψυχολογικό» όριο των 20 τουρκικών λιρών ανά δολάριο στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.
Οι φόβοι ενός οικονομικού «κραχ» εντείνονται, με μετεκλογικά capital controls και μια πιθανή νέα προσφυγή στο ΔΝΤ. Εκτός εάν, με επανεκλογή του Ερντογάν, προκύψει ως εν δυνάμει «αντίβαρο» η ομάδα των BRICS...
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας