Κάλπες κι επίσημα

Σε μια νέα περίοδο αβεβαιότητας -πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής- εισέρχεται από σήμερα η Τουρκία, μετά την τυπική λήξη χθες της διορίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού έπειτα από τις εκλογές του Ιουνίου και την προαναγγελία των επόμενων από τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν για την 1η Νοεμβρίου.

«Ο Νοέμβριος πιθανόν να φέρνει στο AKP μνήμες από τις ένδοξες ημέρες του 2002, όταν πέτυχε την πρώτη σαρωτική εκλογική του νίκη», σχολιάζει το γερμανικό δίκτυο Deutsche Welle. «Ομως διαφέρουν πια πολύ η Τουρκία τού τότε και του τώρα»...

Ο δρόμος προς τη φθινοπωρινή κάλπη φαντάζει ήδη δύσβατος καθώς, μεσούσης της πρακτικά εμπόλεμης κατάστασης στα νοτιοανατολικά της χώρας, ακόμη και ο σχηματισμός προσωρινής κυβέρνησης εξελίσσεται σε πονοκέφαλο για την ισλαμοσυντηρητική ηγεσία της Αγκυρας, ως προς τη σύνθεσή της. Οι κεμαλιστές του CHP και οι εθνικιστές του MHP έχουν ήδη αρνηθεί να συμμετάσχουν.

Κι έτσι, το AKP έχει απομείνει τώρα μόνον με έναν δυνητικό «σύμμαχο»: τον «ορκισμένο εχθρό» του, HDP, πολιτικό εκφραστή πια μέρους της τουρκικής Αριστεράς και της κουρδικής ψήφου. «Εάν αναγκαστούμε να σχηματίσουμε εκλογική κυβέρνηση με το HDP εν καιρώ πολέμου κατά της τρομοκρατίας, τότε όλη η ευθύνη θα βαρύνει το MHP», προειδοποίησε ανοιχτά ο απερχόμενος υπ. Επιστημών, Βιομηχανίας και Τεχνολογίας, Φικρί Ισίκ, καλώντας πρακτικά τους εθνικιστές του Μπαχτσελί να βάλουν πλάτη στη Βουλή για να ξεπεραστεί αυτός ο κάβος...

«Είμαστε αντιμέτωποι με πολιτικό πραξικόπημα» κατήγγειλε χθες ο ηγέτης του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, κάνοντας παραλληλισμό της σημερινής κατάστασης με τα τρία στρατιωτικά πραξικοπήματα στη σύγχρονη Ιστορία της Τουρκίας. Εξίσου αιχμηρός, ο συμπρόεδρος του HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, κατηγόρησε το AKP ότι «θα επιδιώξει τον εμφύλιο πόλεμο» για να ενισχύσει τα ποσοστά του. «Θα επιδεινώσουν την κατάσταση, επειδή τα φέρετρα τους συμφέρουν» τόνισε σε χθεσινή ομιλία του στη Σμύρνη, καλώντας τόσο το PKK όσο και τις τουρκικές δυνάμεις σε άμεσο τερματισμό των ένοπλων συγκρούσεων «χωρίς “εάν” και “όμως”».

Προς το παρόν, η έκκληση πέφτει στο κενό. Χθες, ένας Τούρκος στρατιώτης σκοτώθηκε και άλλοι τρεις τραυματίστηκαν σε επίθεση Κούρδων μαχητών σε υδροηλεκτρικό σταθμό στο Ντιγιάρμπακιρ, στα νοτιοανατολικά της χώρας. Ενώ για τρίτο 24ωρο συνεχίζεται το θρίλερ με την απαγωγή 11 τελωνειακών υπαλλήλων κοντά στα μεθόριο με το Ιράν, την οποία ο τουρκικός στρατός απέδωσε στο PKK. Αργά χθες πληροφορίες ανέφεραν ότι αφέθηκαν ελεύθεροι οι δύο.

Ταυτόχρονα, οι τουρκικές αρχές κλιμακώνουν το «πογκρόμ» κατά Κούρδων αξιωματούχων στα ανατολικά και νοτιοανατολικά της χώρας. Μόνο χθες προφυλακίστηκαν πέντε δήμαρχοι του εξωκοινοβουλευτικού DBP («αδελφού» του HDP) στις επαρχίες Ντιγιάρμπακιρ και Χακάρι, με την κατηγορία της «διατάραξης της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας», μετά την κήρυξη 12 κουρδικών περιοχών σε καθεστώς «αυτοδιακυβέρνησης» από τα μέσα Αυγούστου.

«Αναρωτιέται κανείς εάν και πότε η χαοτική αυτή κατάσταση θα τελειώσει», σχολιάζει σε χθεσινό άρθρο του στην (φιλο-γκιουλενική) «Zaman» ο αναλυτής Γκιόκαν Μπατζίκ, «ή εάν θα εξελιχθεί σε μακροχρόνια αστάθεια, παρόμοια με εκείνη της δεκαετίας του ’90 στην Τουρκία.

Αυτή “μεταφράζεται” σε πολιτική αβεβαιότητα, πολλές εκλογικές αναμετρήσεις, βραχύβιες κυβερνήσεις, υψηλό πληθωρισμό, κοινωνική αναταραχή και αιματηρές συγκρούσεις με τους Κούρδους. Ορισμένοι εκτιμούν ότι αυτή είναι η στρατηγική του Ερντογάν, προκειμένου να πείσει τους πολίτες να αποδεχτούν την εγκαθίδρυση προεδρικού συστήματος στη χώρα», επισημαίνει.

Καθώς όμως η χώρα ετοιμάζεται για ακόμη μια εκλογική αναμέτρηση «αναδεικνύεται μια ζοφερή προοπτική στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό πεδίο, που φέρει τα χαρακτηριστικά της “παλιάς Τουρκίας”», παρατηρεί σε ανάλυσή του στη φιλοκυβερνητική «Sabah» ο αν. καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, Σαντίκ Ουνάι, προειδοποιώντας ότι, πέρα από το κλίμα πόλωσης, ο σοβαρότερος κίνδυνος που ελλοχεύει για τη σημερινή Τουρκία -και κατ’ επέκταση για τα ηγεμονικά σχέδια Ερντογάν- είναι η οικονομική αστάθεια...