Τελειώνουν οι ελπίδες, βασιλεύει ο θάνατος

Κλείνει πια το χρονικό «παράθυρο» ανεύρεσης επιζώντων στην Τουρκία και τη Συρία μετά τον τρομερό διπλό σεισμό της περασμένης Δευτέρας, όπως προειδοποίησε ο ΟΗΕ και όπως προκύπτει ντε φάκτο από τις όλο και λιγότερες διασώσεις παγιδευμένων στα δεκάδες χιλιάδες κτίρια που κονιορτοποιήθηκαν εν ριπή οφθαλμού από το ανελέητο χτύπημα του Εγκέλαδου.

Ο επίσημος απολογισμός των μαζικών θανάτων είχε ξεπεράσει χθες προσωρινά τους 37.000: πάνω από 31.600 στην Τουρκία και περισσότεροι από 5.700 στη Συρία, όπου το καθεστώς Ασαντ, επικαλούμενο και τις δυτικές κυρώσεις εναντίον του, συνεχίζει, παρά τις δηλώσεις καλών προθέσεων, τα (γεω)πολιτικά παιχνίδια για τη μεταφορά κυριολεκτικά ζωτικής ανθρωπιστικής βοήθειας στη σεισμόπληκτη πλέον και ξεχασμένη από τη λεγόμενη διεθνή κοινότητα βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ, τελευταίο «οχυρό» αντικαθεστωτικών ισλαμιστών και δη τζιχαντιστών ανταρτών, υποστηριζόμενων από την Τουρκία μέχρι πρότινος τουλάχιστον, προτού αρχίσει δηλαδή η εν εξελίξει παρασκηνιακή επαναπροσέγγιση της Αγκυρας με τη Δαμασκό.

«Ολόκληρος ο κόσμος εγκατέλειψε τον συριακό λαό. Αν αυτή η καταστροφή γινόταν στην Ευρώπη ή μια άλλη ξένη χώρα, ολόκληρος ο κόσμος θα είχε μαζευτεί για να σώσει τους πληγέντες. Εδώ όμως κανένας», κατήγγειλε μέσω του Al Jazeera Σύρος σεισμοπαθής. Την επιεικώς τραγική κατάσταση στην αποκομμένη Ιντλιμπ περιπλέκουν ακόμα περισσότερο τα παιχνίδια στις πλάτες εκατομμυρίων ανθρώπων -σεισμοπαθών και εκτοπισμένων από τον πολύχρονο εμφύλιο, που έχουν υπερεπείγουσα ανάγκη βοήθειας- και από την πλευρά των τζιχαντιστών, βασικά μελών της ένοπλης οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS, πρώην Αλ Νούσρα, η οποία ήταν παρακλάδι την Αλ Κάιντα), που αρνούνται να δεχτούν αρωγή μέσω της Δαμασκού, ζητώντας διεθνή βοήθεια μέσω του ΟΗΕ. Στο επίκεντρο έχουν βρεθεί οι εξαιρετικά περίπλοκες συνεννοήσεις για την άφιξη ανθρωπιστικής βοήθειας στη Συρία μέσω Τουρκίας και το πιθανολογούμενο άνοιγμα άλλων δύο συνοριακών περασμάτων, πέραν του Μπαμπ αλ Χάουα από το οποίο έχουν αρχίσει να φτάνουν φορτηγά των Ηνωμένων Εθνών με λιγοστά εφόδια.

«Μέχρι στιγμής έχουμε απογοητεύσει τους ανθρώπους στη βορειοδυτική Συρία. Δικαιολογημένα αισθάνονται εγκαταλελειμμένοι. Αναζητούν διεθνή βοήθεια που δεν έχει φτάσει», τουίταρε ο Μάρτιν Γκρίφιθς, επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA), αναγνωρίζοντας ότι έχουν αποτύχει ώς τώρα οι προσπάθειες του Οργανισμού να συνδράμει τους Σύρους πληγέντες. Ο Γκρίφιθς ταξίδεψε στη Συρία, επισκεπτόμενος μεταξύ άλλων το μαρτυρικό Χαλέπι που χτυπήθηκε αλύπητα και από τον Εγκέλαδο, καθώς και τη Δαμασκό όπου συναντήθηκε με τον Μπασάρ αλ Ασαντ, ο οποίος ζήτησε διεθνή βοήθεια για ανοικοδόμηση της χώρας.

Σύμφωνα με διπλωμάτες που επικαλείτο το Reuters, ο Γκρίφιθς ενημέρωσε χθες βράδυ το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ -που συζητούσε εκτάκτως, κεκλεισμένων των θυρών, την ανθρωπιστική κατάσταση στη Συρία μετά τους σεισμούς- ότι ο Σύρος πρόεδρος συμφώνησε να επιτρέψει για τρεις μήνες τη μεταφορά βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών στη Συρία μέσω δύο ακόμα μεθοριακών περασμάτων στα σύνορα με την Τουρκία, καθώς εκφράζονταν φόβοι ότι Ρωσία και Κίνα θα μπλόκαραν το άνοιγμά τους, επικαλούμενες ότι μια τέτοια κίνηση θα υπονόμευε την κυριαρχία του συμμάχου τους Ασαντ.

Εν μέσω της ασύλληπτης τραγωδίας, τα δικά της παιχνίδια συνεχίζει και η Αγκυρα. «Ισχυρισμοί ότι υπάρχει νέα εισροή προσφύγων από τη Συρία προς την Τουρκία δεν είναι αληθινοί. Δεν θα το επιτρέψουμε, αυτό αποκλείεται», ξεκαθάρισε χθες ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, καθώς σε ένα κομμάτι του τουρκικού πληθυσμού οξύνονται κι άλλο τα πνεύματα και ο ρατσισμός εναντίον Σύρων προσφύγων που είχαν καταφύγει στη γείτονα πριν από τους σεισμούς και τώρα στοχοποιούνται συλλήβδην, κατηγορούμενοι ότι ευθύνονται για λεηλασίες σε σεισμόπληκτες περιοχές αλλά και ότι προσπαθούν να λάβουν μέρος της βοήθειας που προορίζεται για Τούρκους, με αποτέλεσμα να εκδιώκονται από καταυλισμούς σεισμοπαθών.

Παράλληλα, μέσα στη γενικευμένη απελπισία και τη χαοτική κατάσταση που εξακολουθεί να επικρατεί, μεγαλώνει ολοένα και η οργή ενάντια στην κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν που στηλιτεύεται για ολιγωρία και ανεπαρκή παροχή αρωγής, όσο και για κατασκευαστικά εγκλήματα λόγω εκτεταμένων κακοτεχνιών στα κτίρια από ημέτερους μεγαλοεργολάβους και συστηματικού κουκουλώματος των αθρόων παραβιάσεων των οικοδομικών κανονισμών, που συνέβαλαν καθοριστικά στην πρόκληση τέτοιας πελώριας καταστροφής, ανθρώπινης και υλικής. Παρά δε τα δεκάδες εντάλματα σύλληψης σε βάρος εργολάβων που εκδίδονται όψιμα, σαν στάχτη στα μάτια, κανένας Τούρκος αξιωματούχος δεν είχε μπει στο κάδρο των ευθυνών.

«Διευκολύνουμε την ανθρωπιστική βοήθεια για τους Σύρους, αλλά δεν επιτρέπουμε νέα εισροή Σύρων προσφύγων. Αυτά είναι δύο ξεχωριστά ζητήματα», τόνισε ο Τσαβούσογλου, πασχίζοντας να καθησυχάσει τους Τούρκους πολίτες καθώς κυκλοφορούσαν φήμες και για «πλημμύρα» νέων προσφύγων από τη Συρία λόγω των σεισμών. Κι ενώ ο Τούρκος ΥΠΕΞ δήλωσε ότι η χώρα του αποδέχεται το άνοιγμα δύο συνοριακών περασμάτων προς τη Συρία στην τουρκική επαρχία Κιλίς για μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας από τον ΟΗΕ, διαμήνυσε χωρίς περιστροφές πως «αποκλείεται η Τουρκία να ανοίξει μεθοριακά περάσματα σε τοποθεσίες [στη Συρία] που ελέγχονται από το PKK και το YPG», αναφερόμενος στις δύο κουρδικές οργανώσεις που η Αγκυρα χαρακτηρίζει πάγια «τρομοκρατικές».

«Δεν έχουμε λάβει καμία βοήθεια από την κυβέρνηση εδώ και μια βδομάδα. Αν είχαμε, θα μπορούσαμε να είχαμε σώσει 40-50 ανθρώπους», έλεγε με περισσή πίκρα στο Al Jazeera ο διασώστης Σερχάτ Ντεντέ από την Αντιόχεια, συμπυκνώνοντας όσα νιώθουν και σκέφτονται αναρίθμητοι συμπολίτες του που περίμεναν ακόμα κοντά στα συντρίμμια κτιρίων τη διάσωση δικών τους ανθρώπων.

Συνεργεία επαγγελματιών και εθελοντών διασωστών -ανάμεσά τους Τούρκοι ανθρακωρύχοι που συντρέχουν όπως μπορούν τις αγωνιώδεις προσπάθειες, ασφαλίζοντας π.χ. με ξύλινα υποστυλώματα αυτοσχέδιες σήραγγες απεγκλωβισμού, όπου αυτό είναι δυνατό- κατάφεραν και χθες πάντως να ανασύρουν ζωντανούς από τα χαλάσματα βρέφη, παιδιά και ενήλικες που μπόρεσαν να κρατηθούν στη ζωή ακόμα και 183 ώρες μετά τους φονικούς σεισμούς και μέσα σε δριμύ ψύχος. Τα Ηνωμένα Εθνη προβλέπουν ζοφερά ότι ο τελικός απολογισμός των νεκρών θα είναι τουλάχιστον διπλάσιος από τον τωρινό, επισημαίνοντας ότι οι προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν πλέον στην παροχή καταλύματος, περίθαλψης και υποστήριξης στα εκατομμύρια των πληγέντων σε Τουρκία και Συρία.