«Πύργος της Βαβέλ» στο Στρασβούργο από τις ευρωαπόψεις για την Ελλάδα

Κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις ότι δεν είναι στις δικές του προθέσεις και στις προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης η ρήξη με τους εταίρους στην ευρωζώνη έδωσε χθες στο Ευρωκοινοβούλιο ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας, που μίλησε σε μια συνεδρίαση αρκετά θορυβώδη, η οποία χαρακτηρίστηκε από πολλούς ιστορική, καθώς δεν υπάρχει ανάλογο προηγούμενο.

Στη συνεδρίαση του Ευρωκοινοβουλίου αποτυπώθηκε το σύνολο των απόψεων που υπάρχουν στην Ε.Ε. αναφορικά με την ελληνική κρίση και ο Ελληνας πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να ξεδιπλώσει πλήρως τις απόψεις και τις προθέσεις του, αν και πρόκειται για ένα όργανο, το μόνο εκλεγμένο από τους ευρωπαϊκούς λαούς αλλά και το μόνο που ουσιαστικά δεν έχει εξουσίες και δεν επηρεάζει τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.

«Δεν έχω κρυφό σχέδιο»

Απαντώντας σε αιτιάσεις ότι έχει «κρυφό σχέδιο» επιστροφής στη δραχμή, ο Αλ. Τσίπρας σημείωσε: «Αν είχα στόχο να βγάλω την Ελλάδα από το ευρώ, δεν θα πήγαινα μετά να κάνω δηλώσεις και να ερμηνεύσω το δημοψήφισμα, όχι ως εντολή ρήξης με την Ευρώπη, αλλά ως εντολή ενίσχυσης της διαπραγματευτικής προσπάθειας για να φτάσουμε σε μια καλύτερη συμφωνία, σε μια πιο αξιόπιστη συμφωνία, σε μια συμφωνία οικονομικά βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη». «Αυτός είναι ο στόχος μου. Δεν έχω κανένα άλλο κρυφό σχέδιο και μιλάω με ανοιχτά χαρτιά».

Ταυτόχρονα εξέφρασε την ετοιμότητα της ελληνικής κυβέρνησης να «πιάσει» τους δημοσιονομικούς στόχους με βάση τους κοινοτικούς κανόνες, να προχωρήσει σε γενναίες μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίες, να τηρήσει τις δεσμεύσεις αναφορικά με τη δημοσιονομική σταθερότητα, να φορολογήσει τις κερδοφόρες επιχειρήσεις αλλά και να μην κόψει τις συντάξεις. Δεν παρέλειψε όμως να θέσει σε αντιδιαστολή τους κανόνες τις Ε.Ε. με το δίκαιο των ανθρώπων. «Σέβομαι», είπε, «τους νόμους της Ε.Ε., αλλά ο Σοφοκλής με την “Αντιγόνη” μάς έμαθε πως υπάρχουν στιγμές που υπέρτατος νόμος είναι το δίκιο των ανθρώπων».

Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε εκτενώς στην πρόσφατη ετυμηγορία του ελληνικού λαού, στο δημοψήφισμα, την οποία χαρακτήρισε μέρος της διαπραγμάτευσης. Στιγμάτισε αρνητικά τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκε (κλειστές τράπεζες, τρομοκρατία από τα ΜΜΕ κ.λπ.), ενώ αναφερόμενος στην επικείμενη συμφωνία σημείωσε ότι επιζητείται κοινωνικά δίκαιη και οικονομικά βιώσιμη λύση: «Βρίσκομαι ανάμεσά σας», είπε στην πρωτολογία του, «λίγες μόνο μέρες μετά την ισχυρή ετυμηγορία του ελληνικού λαού, μετά την απόφαση που πήραμε να δώσουμε τον λόγο, άμεσα να αποφασίσει, στον ελληνικό λαό και να τοποθετηθεί, να πάρει μέρος ενεργά στη διαπραγμάτευση που αφορά το μέλλον του.

Λίγες μόνο μέρες μετά την ισχυρή του ετυμηγορία που μας έδωσε εντολή να ενισχύσουμε τις προσπάθειές μας για την επίτευξη μιας κοινωνικά δίκαιης και οικονομικά βιώσιμης λύσης στο ελληνικό πρόβλημα, χωρίς τα λάθη του παρελθόντος που καταδίκασαν την ελληνική οικονομία, χωρίς την αέναη και αδιέξοδη λιτότητα που εγκλωβίζει την οικονομία σε έναν υφεσιακό φαύλο κύκλο, αλλά και την κοινωνία σε μια διαρκή και βαθιά κατάθλιψη».

Ο Ελληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε με νόημα ότι στην παρούσα συγκυρία οι στιγμές είναι κρίσιμες όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ενωση συνολικά. «Η Ευρώπη», ανέφερε, «βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Αυτό που ονομάζουμε ελληνική κρίση δεν είναι παρά η συνολική αδυναμία της ευρωζώνης να βρει μια οριστική λύση σε μια αυτοτροφοδοτούμενη κρίση χρέους. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό και όχι αποκλειστικά ελληνικό πρόβλημα. Και σε ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτείται ευρωπαϊκή λύση».

Απαντώντας δε στις επικρίσεις του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ, θύμισε ότι «η σημαντικότερη στιγμή αλληλεγγύης ήταν το 1953, όταν οι εταίροι αποφάσισαν τη διαγραφή του 60% του χρέους της Γερμανίας και έδωσαν ρήτρα ανάπτυξης». Στο ίδιο πνεύμα απάντησε και στις αιχμές του επικεφαλής της ομάδας των Φιλελευθέρων, ο οποίος κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν κάνει μεταρρυθμίσεις. «Τους τελευταίους 5 μήνες», τόνισε, «περισσότερο διαπραγματευόμαστε παρά κυβερνάμε.

Παρ’ όλα αυτά κάναμε πράγματα. Ανοίξαμε τη λίστα Λαγκάρντ. Προχωρήσαμε σε συμφωνία με την Ελβετία προκειμένου να πληρώσουν οι Ελληνες που έβγαλαν παράνομα τα λεφτά τους στο εξωτερικό. Ενισχύσαμε τους τελωνειακούς ελέγχους. Οφείλουμε να κάνουμε περισσότερα, δεν προλάβαμε να κάνουμε πολλά. Είναι υποχρέωσή μας να αλλάξουμε την Ελλάδα».

Συγκοινωνούντα δοχεία

Η συζήτηση που ακολούθησε την αρχική παρέμβαση του Ελληνα πρωθυπουργού θα μπορούσε να υποστηριχθεί πως ήταν ο «πύργος της Βαβέλ» των ιδεολογικών και πολιτικών απόψεων που υπάρχουν σήμερα στην Ε.Ε., αλλά και των σκοπιμοτήτων που συνυπάρχουν ή κυριαρχούν σε όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Αξιοσημείωτο δε, είναι το γεγονός ότι τις συντηρητικές-νεοφιλελεύθερες τάσεις για την επιβολή της πολιτικής της λιτότητας και των συμφερόντων των αγορών στην Ενωμένη Ευρώπη τροφοδοτεί ο ακροδεξιός και εν πολλοίς φασίζων ευρωσκεπτικισμός της ακροδεξιάς τάσης του Ευρωκοινοβουλίου. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στη χθεσινή συνεδρίαση, όπου οι δύο αυτές τάσεις λειτούργησαν σαν συγκοινωνούντα δοχεία όπου το ένα τροφοδοτούσε το άλλο νομιμοποιώντας την προοπτική ενός Grexit.

Χαρακτηριστική ήταν η επίθεση που εξαπέλυσε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μ. Βέμπερ, ο οποίος αμέσως μόλις ο Ελληνας πρωθυπουργός ολοκλήρωσε την ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο πήρε τον λόγο και αναφερόμενος στα συγχαρητήρια που έλαβε ο κ. Τσίπρας από Λατινοαμερικανούς ηγέτες είπε: «Συναγελάζεσθε με λάθος φίλους».

Επίσης κατηγόρησε τον Αλ. Τσίπρα ότι έχει δώσει ψεύτικες υποσχέσεις στους Ελληνες και του ζήτησε να μη λέει ψέματα για την απομείωση του χρέους που βαραίνει τους Ευρωπαίους πολίτες. «Να κοιτάτε και την αξιοπρέπεια των άλλων Ευρωπαίων», αντέτεινε. Και πρόσθεσε: «Ξέρετε πώς ζουν οι Βούλγαροι; Η Ελλάδα δεν δέχεται περικοπές. Αραγε σκέφτεστε αυτούς τους ανθρώπους; Η Λετονία υπέστη οικονομική καταστροφή αλλά δεν έκανε δημοψήφισμα, τακτοποίησε τα οικονομικά της. Εσείς καταθέσατε καταστροφικό προϋπολογισμό. Τι απαντάτε στους λαούς της Ευρώπης που έχουν κατώτατους μισθούς χαμηλότερους από την Ελλάδα;».

Στην ίδια γραμμή πλεύσης κινήθηκε και ο ο επικεφαλής της ομάδας των Φιλελευθέρων, Γκι Φερχόφσταντ. «Είμαι θυμωμένος πραγματικά, συνεχώς μιλάτε για μεταρρυθμίσεις, αλλά ποτέ δεν κάνετε προτάσεις», τόνισε. Κλείνοντας την ομιλία του κάλεσε τον Ελληνα πρωθυπουργό να αποδείξει πως είναι «ένας πραγματικός ηγέτης και όχι ένα εκλογικό ατύχημα, ένας ψευδοπροφήτης!».

Αξιοποιώντας αυτή την κατάσταση ο ηγέτης του ευρωσκεπτικιστικού Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP) Ν. Φάρατζ αλλά και η Μαρίν Λεπέν του ακροδεξιού Γαλλικού Εθνικού Μετώπου κάλεσαν τον κ. Τσίπρα να βγάλει την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης. «Το ευρωπαϊκό πλάνο έχει αρχίσει να πεθαίνει», δήλωσε ο N. Φάρατζ. Το σχέδιο απέτυχε. Οι χώρες της Μεσογείου βρίσκονται σε λάθος νόμισμα. Υπάρχει ένα καινούργιο Τείχος του Βερολίνου και το λένε ευρώ. Αν έχετε το κουράγιο, πρέπει να οδηγήσετε τους Ελληνες εκτός ευρωζώνης με το κεφάλι ψηλά».

Στο ίδιο πνεύμα η Μαρίν Λεπέν σημείωσε: «Κύριε Τσίπρα, το ευρώ και η λιτότητα υπάρχουν και δεν μπορείτε να γλιτώσετε από τη λιτότητα αν δεν γλιτώσετε από το ευρώ. Η Ελλάδα πρέπει να βγει από αυτό το κρεματόριο».

Οι σοσιαλδημοκράτες

Στον αντίποδα των νεοφιλελεύθερων, ευρωσκεπτικιστών και ακροδεξιών κινήθηκε ο πρόεδρος της δεύτερης μεγαλύτερης πολιτικής ομάδας του Ευρωκοινοβουλίου, Τζάνι Πιτέλα, ο οποίος τόνισε: «Για εμάς τους Σοσιαλιστές η Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα δεν υπάρχει. Εμείς οι Σοσιαλιστές δεν θα αποδεχθούμε ποτέ ένα Grexit». Ο Τζ. Πιτέλα κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να κάνει μεταρρυθμίσεις, ζητώντας ταυτόχρονα δάνειο-γέφυρα ώστε Αθήνα και εταίροι να καταλήξουν σε συμφωνία πάνω σε ένα τρίτο πρόγραμμα, καθώς και σε συζήτηση για το χρέος. Σημείωσε δε πως χωρίς την Ελλάδα στην ευρωζώνη, η ευρωζώνη δεν θα είναι ίδια. «Είμαστε», είπε, «εξαρχής αντίθετοι με τους καιροσκόπους που παίζουν το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρώπη... Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να σώσουμε την Ελλάδα και να σώσουμε την Ευρώπη».

Στη δική της ομιλία η Γκάμπι Τσίμερ, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ζήτησε Ελλάδα και εταίροι να καθίσουν στο τραπέζι και να βρουν λύσεις που πρέπει να έχουν διάρκεια. «Σεβαστείτε τους ανθρώπους στην Ευρώπη, σεβαστείτε την απάντηση της Κυριακής», είπε χαρακτηριστικά. Επίσης η Ρεμπέκα Χαρμς, επικεφαλής της Ευρωομάδας των Πρασίνων, ζήτησε μια λύση σωστή όχι μόνο για τους Ελληνες αλλά και για τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, σημειώνοντας πως όλα πρέπει να αποφασιστούν μέσα στην εβδομάδα.

O Ισπανός ευρωβουλευτής και επικεφαλής των Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας, υπογράμμισε: «Δεν καταστρέφεται η Ευρώπη επειδή υπάρχουν πολίτες που λένε σε ένα δημοψήφισμα ότι δεν συμφωνούν με τις πολιτικές λιτότητας και προσαρμογής της τρόικας και του ΔΝΤ. Δεν καταστρέφεται η Ευρώπη επειδή υπάρχουν κυβερνήσεις που έχουν την τόλμη να ρωτήσουν τους πολίτες τους τι σκέπτονται. Αυτό που καταστρέφει την Ευρώπη είναι ο ολοκληρωτισμός των κεφαλαίων, η αλαζονεία της γερμανικής κυβέρνησης. Αυτό που καταστρέφει την Ευρώπη είναι η ανικανότητα κυβερνώντων να υπερασπιστούν τους πολίτες τους».

Στη συζήτηση παρενέβησαν πολλοί Ελληνες ευρωβουλευτές, όπως ο Μ. Γλέζος, ο Ελ. Συνοδινός, ο Ν. Μαριάς, ο Δ. Παπαδημούλης, η Εύα Καϊλή, ο Κ. Παπαδάκης, ο Μ. Κύρκος. «Η Ευρώπη λεκτικά, μορφολογικά, εννοιολογικά, ουσιαστικά είναι γέννημα της Ελλάδας. Δεν σας τη χαρίζουμε την Ευρώπη», είπε στην ομιλία του ο Μανώλης Γλέζος. Και πρόσθεσε: «Ζητάμε ένα χρονικό περιθώριο όπου δεν θα δεχόμαστε δάνεια, δεν θα δεχόμαστε να εξοφλούμε δάνεια. Βέβαια, δεχόμαστε του Γιούνκερ τις προτάσεις για να μας βοηθήσει και περιμένω να το κάνει πράξη και ζητάμε το δίκαιο. Να θριαμβεύσει το δίκαιο. Για τη δικαιοσύνη παλεύαμε και για τη δικαιοσύνη αγωνιζόμαστε εδώ μέσα».

«Χωρίς ενότητα θα ξυπνήσουμε σε τέσσερις ημέρες σε μια Ευρώπη διαφορετική, είναι η τελευταία ευκαιρία της Ελλάδας», σημείωσε στην παρέμβασή του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ. Ταυτόχρονα απευθυνόμενος στον Αλ. Τσίπρα ανέφερε: «Αναζητήστε βοήθεια μεταξύ των φίλων και όχι μεταξύ των εχθρών σας». Η επισήμανση αυτή θεωρήθηκε μομφή για τα ανοίγματα της Ελλάδας κυρίως προς τη Ρωσία. Ταυτόχρονα ζήτησε από τους ομιλητές να σταματήσουν να εξευτελίζουν καταστάσεις: «Αν θέλετε να βοηθήσετε έναν φίλο, σταματήστε τα εξευτελιστικά σχόλια. Χρειαζόμαστε ενότητα γιατί αυτό είναι το απαραίτητο στοιχείο σε λήψεις τέτοιων αποφάσεων», είπε.

Σε απολογητικό τόνο

Ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, στη δική του ομιλία υπήρξε περισσότερο απολογητικός. Αρνήθηκε ότι ζήτησε περικοπές συντάξεων στην Ελλάδα και ανέφερε ότι κατέβαλε προσπάθεια για να εξασφαλίσει στη χώρα μας πακέτο βοήθειας 35 δισ. ευρώ. «Δεν προτάθηκε ποτέ μείωση των συντάξεων και μείωση των μισθών στην Ελλάδα. Δεν προτάθηκαν τέτοια μέτρα από εμάς. Δεν μπορεί κανείς να με κατηγορήσει για αυτό. Πρέπει τα πράγματα να μεταφέρονται όπως πρέπει, ακόμη και όταν οι συζητήσεις γίνονται κεκλεισμένων των θυρών. Πρέπει να υπάρξει μια πολιτική για να προκύψει ανάκαμψη», υπογράμμισε σε φορτισμένο τόνο.