Το τέλος της πανδημίας; Οχι τόσο γρήγορα...

Διχογνωμία εκφράζεται -εύλογα σε κάποιο βαθμό- όχι μόνο στην επιστημονική κοινότητα διεθνώς αλλά και εντός του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για το κατά πόσον η παραλλαγή Ομικρον του νέου κορονοϊού μπορεί να φέρει πράγματι το τέλος της πανδημίας, όπως διατείνονται φουριόζικα ορισμένες κυβερνήσεις με προφανή πολιτικο-οικονομική ατζέντα.

«Υπάρχουν διαφορετικά σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η πανδημία και το πώς θα μπορούσε να τελειώσει η οξεία φάση» αναγνώρισε χθες ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ. «Είναι όμως επικίνδυνο να υποθέσουμε ότι η Ομικρον θα είναι η τελευταία παραλλαγή ή ότι είμαστε στο φινάλε» ξεκαθάρισε ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, κρατώντας έμμεσα αποστάσεις από πρόσφατες δηλώσεις του περιφερειακού διευθυντή του Οργανισμού για την Ευρώπη, Χανς Κλούγκε, που πιθανολόγησε πρώτη φορά ότι η περιοχή (και όχι ολόκληρη η υφήλιος) ίσως να πλησιάζει στο «φινάλε» της πανδημίας λόγω της Ομικρον, που μπορεί να μολύνει το 60% του πληθυσμού της Ευρώπης μέχρι τον Μάρτιο προκαλώντας -προσωρινά έστω- αυξημένη ανοσία.

«Αντίθετα, οι συνθήκες παγκοσμίως είναι ιδανικές για να αναδυθούν περισσότερες παραλλαγές. Για να αλλάξουμε την πορεία της πανδημίας, πρέπει να αλλάξουμε τις συνθήκες που την πυροδοτούν» υπογράμμισε ο επικεφαλής του ΠΟΥ, καυτηριάζοντας ξανά την αβυσσαλέα εμβολιαστική ανισότητα μεταξύ πλούσιων και φτωχών κρατών. «Η προοπτική μιας πιο μεταδοτικής, πιο θανατηφόρας παραλλαγής παραμένει πολύ πραγματική» προειδοποίησε και ο κόσμος δεν πρέπει να «τζογάρει με έναν ιό του οποίου την εξέλιξη δεν μπορούμε να ελέγξουμε ή να προβλέψουμε».

Επισημαίνοντας πως οι πολίτες έχουν κουραστεί από την πανδημία και πολλές κυβερνήσεις «περπατούν σε τεντωμένο σκοινί» για να ισορροπήσουν μεταξύ ελέγχου των μολύνσεων και του τι είναι αποδεκτό από τον πληθυσμό, παραδέχτηκε πως δεν υπάρχουν «εύκολες απαντήσεις».

«Αν οι χώρες αξιοποιήσουν όλες τις στρατηγικές και τα εργαλεία με ορθολογικό και συλλογικό τρόπο, μπορούμε να βάλουμε τέλος στην οξεία φάση της πανδημίας φέτος» συνέχισε με επιφυλακτική αισιοδοξία, προτού συμπληρώσει: «Είναι αλήθεια ότι θα ζούμε με την Covid-19 για το προβλέψιμο μέλλον […] αλλά το να μάθουμε να ζούμε με την Covid δεν μπορεί να σημαίνει ότι θα δώσουμε ελευθέρας σε αυτόν τον ιό. Δεν μπορεί να σημαίνει ότι αποδεχόμαστε σχεδόν 50.000 θανάτους τη βδομάδα από μια αποτρέψιμη και θεραπεύσιμη νόσο» διευκρίνισε, αναφέροντας πως, ενώ η Ομικρον ταυτοποιήθηκε πριν από σχεδόν εννιά βδομάδες, έχουν καταμετρηθεί μέχρι στιγμής πάνω από 80 εκατομμύρια κρούσματά της - περισσότερα από όσα έχουν καταγραφεί εντός ολόκληρου του 2020! Την περασμένη βδομάδα καταγράφονταν κατά μέσο όρο 100 νέα κρούσματα κάθε 3 δευτερόλεπτα και κάποιος έχανε τη ζωή του από Covid κάθε 12 δευτερόλεπτα.

Κρούσματα και θάνατοι

«Μέχρι στιγμής η έκρηξη κρουσμάτων δεν ακολουθήθηκε από έκρηξη θανάτων, αν και αυτοί σημειώνουν άνοδο σε όλες τις περιοχές, κυρίως στην Αφρική, την περιοχή του κόσμου που έχει τη μικρότερη πρόσβαση στα εμβόλια» πρόσθεσε με νόημα ο δρ Τέντρος, που διεκδικεί -σημειωτέον- δεύτερη θητεία άνευ συνυποψηφίου αφού ο ΠΟΥ δεν εισάκουσε το αίτημα της (ολοένα πιο αυταρχικής) κυβέρνησης της πατρίδας του Αιθιοπίας να διερευνηθούν καταγγελίες για διασυνδέσεις του με δυνάμεις των ανταρτών στην επαρχία Τιγκράι, τις οποίες αντιμάχεται ο αιθιοπικός στρατός.

Εν μέσω συνεδριάσεων του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Οργανισμού στη Γενεύη αυτή τη βδομάδα, ο Γκεμπρεγέσους διεκδικεί μεταξύ άλλων ριζική μεταρρύθμιση του μη βιώσιμου μοντέλου εθελοντικής χρηματοδότησης του ΠΟΥ και περισσότερη ανεξαρτησία από τα κράτη-μέλη του για καίριες παρεμβάσεις.

Η Γερμανία είναι πλέον ο μεγαλύτερος δωρητής του αντί των ΗΠΑ, με την κυβέρνηση Μπάιντεν να αντιτίθεται μάλιστα στις προτάσεις χρηματοδότησης που θα έκαναν τον Οργανισμό πιο ανεξάρτητο, απηχώντας κατά βάθος τις αιτιάσεις της κυβέρνησης Τραμπ πως ο ΠΟΥ τείνει να μεροληπτεί υπέρ της Κίνας.

Επιστρέφοντας τώρα στη διάσταση απόψεων για το περιβόητο «φινάλε» της πανδημίας -η οποία μπήκε στον τρίτο της χρόνο, μην ξεχνιόμαστε, έχοντας σκοτώσει πάνω από 5,5 εκατομμύρια ανθρώπους διεθνώς-, ο περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη, Χανς Κλούγκε, προκάλεσε αίσθηση την Κυριακή μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP).

Αναφερόμενος στις 53 ευρωπαϊκές και ασιατικές χώρες για τις οποίες έχει αρμοδιότητα, υποστήριξε για πρώτη φορά πως «είναι ευλογοφανές η περιοχή να κινείται προς ενός είδους φινάλε της πανδημίας», καθώς λόγω της παραλλαγής Ομικρον η υγειονομική κρίση έχει μπει σε νέα φάση. Οταν αυτό το κύμα κοπάσει «θα υπάρξει για μερικές βδομάδες και μήνες μια συνολική ανοσία, είτε χάρη στα εμβόλια είτε επειδή οι άνθρωποι θα έχουν αναπτύξει ανοσία εξαιτίας της μόλυνσης, επίσης από τη μείωση [κρουσμάτων] λόγω εποχικότητας. […] Αναμένουμε λοιπόν πως θα προκύψει μια περίοδος ησυχίας προτού η Covid-19 επιστρέψει πιθανώς προς τα τέλη του χρόνου, χωρίς όμως να επιστρέψει απαραίτητα η πανδημία».

Κι έτσι ο Κλούγκε άφησε να αιωρείται η πιθανότητα επιστροφής της Covid ως ενδημικής νόσου πλέον, αν και προειδοποίησε ότι δεν βρισκόμαστε ακόμα σε αυτό το σημείο. «Ενδημική σημαίνει […] ότι μπορούμε να προβλέψουμε τι θα συμβεί. Ο ιός αυτός [μας] έχει εκπλήξει περισσότερες από μία φορές, οπότε πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί» διευκρίνισε.

Η φρασεολογία όμως και η γενικότερη συζήτηση που ανοίγει μοιραία για «φινάλε» της πανδημίας και «ενδημικής» Covid δίνει πάτημα σε κυβερνήσεις χωρών με σημαντική εμβολιαστική κάλυψη, όπως της Ισπανίας και της Βρετανίας, να προωθούν ανοιχτά (ενδεχομένως και παραπλανητικά) τη «συμβίωση» με τον ιό -στο πρότυπο της ενδημικής γρίπης- καθώς βιάζονται να κηρύξουν το τέλος της πανδημίας με τις ίδιες νικήτριες βέβαια αυτού του «πολέμου».

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην Πορτογαλία, σχολίαζε τις προάλλες το Associated Press, με ισπανικά ΜΜΕ να βαφτίζουν τη στρατηγική αυτή «γριποποίηση» της Covid, παρότι όλοι ξέρουμε πια να μη συγκρίνουμε τη βαριά νόσο που προκαλεί ο νέος κορονοϊός με… γριπούλα, όπως κάνουν οι Τραμπ και Μπολσονάρο.