Σύνοδος του... παραλόγου

Σφίγγει» ο κλοιός γύρω από την Αθήνα, καθώς οι θεσμοί προτείνουν πακέτο μέτρων πολιτικά και οικονομικά «μη αποδεκτό» όπως λένε κυβερνητικά στελέχη. Η νέα διορία για την επίτευξη συμφωνίας αφορά την αυριανή μέρα, ενώ μπορεί όλες οι πλευρές να εκτιμούν ότι οι διαφορές έχουν μειωθεί και πως δεν είναι αγεφύρωτες, ωστόσο η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ότι απαιτείται βούληση και υπευθυνότητα από όλες τις πλευρές.

Οι χθεσινές συζητήσεις στις Βρυξέλλες μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμών θύμιζαν «παράλληλους μονολόγους», ενώ το κλίμα δεν βελτιώθηκε καθόλου στη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, που ακολούθησε το αδιέξοδο της πρωινής συνάντησης μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα, της Κριστίν Λαγκάρντ, του Μάριο Ντράγκι και του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Το αποτέλεσμα ήταν οι θεσμοί και οι σκληροί «μνημονιακοί» υπουργοί να ανταγωνίζονται για το ποιος θα εμφανιστεί πιο συνεπής στις σκληρές νεοφιλελεύθερες πολιτικές.

Η ελληνική αντιπροσωπεία και ο Αλέξης Τσίπρας, λίγες ώρες μετά το πέρας της προχθεσινής μεταμεσονύκτιας συνάντησης με τους επικεφαλής των θεσμών, πέρασε για τρίτη φορά την πόρτα της έδρας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χτες το πρωί, ενώ οι υπουργοί που έχουν επιληφθεί των διαπραγματεύσεων και οι τεχνικοί σύμβουλοί τους προσάρμοσαν την ελληνική πρόταση στη μορφή της νέας συνδυαστικής πρότασης των θεσμών.

Σκοπός ήταν να «απαντήσουν» στο εκάστοτε θέμα που έθεταν οι θεσμοί με συγκεκριμένη αντιπρόταση. Κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι η πρόταση της Αθήνας δεν άλλαξε επ’ ουδενί, ενώ μετά ένα τρίωρο συνεδρίασης αποφασίστηκε ότι δεν υπήρχε πλέον νόημα να συνεχίζεται η συζήτηση.

Η εντύπωση αυτή έγινε ακόμα πιο καθαρή μετά το στιγμιότυπο που μετέφεραν κυβερνητικές πηγές. Σε ειρωνικό τόνο σημείωναν ότι «η πρόταση των θεσμών ήταν τόσο “συμβιβαστική” που ενώ τη μία μέρα πρότειναν ΦΠΑ 13% στον τουρισμό και 23% στην εστίαση, θέσεις με τις οποίες διαφωνούμε, χτες απαιτούσαν ΦΠΑ 23% και στον τουρισμό και στην εστίαση!».

Και σαν να μην έφτανε αυτό, στελέχη της κυβέρνησης κατηγορούσαν τους θεσμούς ότι άλλαζαν τα νούμερα των αναμενόμενων εσόδων, με χαρακτηριστικότερη την απόδοση του ΦΠΑ στην εστίαση. Το αποτέλεσμα ήταν να αλλάζουν κάθε λίγο και οι απαιτήσεις των θεσμών.

Σε αυτό το σκηνικό «η ελληνική πλευρά παρέμεινε σταθερή στις προτάσεις της οι οποίες και είχαν αναγνωριστεί ως βάση συζήτησης πριν από λίγες ημέρες» έλεγαν κυβερνητικοί κύκλοι, σημειώνοντας ότι υπήρξαν αλλαγές, όχι «ραγδαίες» στο κείμενό της, όπως για παράδειγμα η επαναφορά του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά.

Μετά τη νέα άκαρπη συνάντηση του πρωθυπουργού με τους επικεφαλής των θεσμών, ήρθε η σειρά του Γιούρογκρουπ να υψώσει νέα τείχη στην ελληνική πρόταση, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, πέντε υπουργοί Οικονομικών, ανάμεσά τους και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, εξαπέλυσαν «πυρά» κατά των ελληνικών προτάσεων.

Το Γιούρογκρουπ στην επίσημη ανακοίνωσή του παρέπεμψε ουσιαστικά ξανά στους θεσμούς ως αρμόδιους να αξιολογήσουν τις ελληνικές προτάσεις και κάλεσε την Αθήνα να δεχτεί κατόπιν τις προτάσεις των θεσμών. Ο Γιάνης Βαρουφάκης πάντως είπε ότι «συζητήθηκαν τα δύο κείμενα στο Γιούρογκρουπ» και πως «ορισμένοι διαφώνησαν και με το κείμενο των θεσμών».

Μέσα στη σύνοδο κορυφής ο Γερούν Ντάισελμπλουμ ενημέρωσε τους ηγέτες για τη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ και τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης. Η συζήτηση για την οικονομία στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση την Ελλάδα κράτησε δύο ώρες, με τους ηγέτες των χωρών που μίλησαν να ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους, αλλά να καταλήγουν στην ανάγκη να υπάρξει λύση στο Γιούρογκρουπ.

Ο πρωθυπουργός στη δική του τοποθέτηση επανέφερε το παράδειγμα της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας που είχαν τη δυνατότητα να καθορίσουν τα ισοδύναμα μέτρα και συμπλήρωσε ότι στην Ελλάδα υπάρχει μια νέα κυβέρνηση με διαφορετικές προτεραιότητες και η οποία καταθέτει ισοδύναμα και μετρήσιμα μέτρα, που καλύπτουν το δημοσιονομικό κενό.

Ο πρωθυπουργός σημείωσε δε ότι υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα μεταξύ των επιδιώξεων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των λαϊκών επιθυμιών αναφορικά με την οικονομική διακυβέρνηση και επισήμανε την αναγκαιότητα να μην υπάρξουν νέα υπηρεσιακά μέτρα, αλλά να επικεντρωθούν τα μέτρα στην ανάπτυξη, τις επενδύσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές.

Ενδεικτικός διάλογος

Αναφέρθηκε δε στο χρηματοδοτικό πρόβλημα και το χρέος, επιμένοντας ότι «δεν χρειάζεται απλώς μια συμφωνία, χρειάζεται βιώσιμη λύση που θα μειώσει την αβεβαιότητα, θα εξασφαλίσει τη ρευστότητα και θα εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση της οικονομίας μας». Εκανε όμως και εκτενείς αναφορές στο ασφαλιστικό. Επ’ αυτού ήταν όμως πολύ πιο ενδεικτικός ο διάλογος που είχε στη σύνοδο με τον Ντόναλντ Τουσκ.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προειδοποίησε τον Ελληνα πρωθυπουργό ότι «παιχνίδι τελείωσε», με τον Αλέξη Τσίπρα να απαντά σύμφωνα με πληροφορίες: «Η Ελλάδα έχει 1,5 εκατ. ανέργους, 3 εκατ. φτωχούς και χιλιάδες οικογένειες που ζουν χωρίς εισόδημα, μόνο με τη σύνταξη των παππούδων. Αυτό δεν είναι παιχνίδι. Και μην υποτιμάτε μέχρι πού μπορεί να φτάσει ένας λαός όταν αισθανθεί ταπεινωμένος».

Ο πρωθυπουργός δήλωσε: «Είμαι αποφασισμένος για μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό, κατάργηση πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και ενοποίηση των Ταμείων». Δεσμεύτηκε δε για μια ριζική μεταρρύθμιση τον Οκτώβριο.

Ο Αλέξης Τσίπρας έβαλε κατά του ΔΝΤ, λέγοντας ότι «οι προτάσεις των θεσμών δυστυχώς αντανακλούν τις πιο ακραίες θέσεις που εκφράζονται από το Ταμείο», προσθέτοντας ότι υπάρχουν κάποιοι που δυναμιτίζουν το κλίμα. Είπε μάλιστα στον Ντόναλντ Τουσκ ότι «το κείμενο των θεσμών δεν διαφέρει καθόλου από το προηγούμενο πρόγραμμα». «Ο ιστορικός του μέλλοντος, μετά την πρότασή μας, δεν πρόκειται να κατανοήσει γιατί δεν ήρθαμε σε συμφωνία» κατέληξε ο πρωθυπουργός.

Παραμένει άγνωστο τι θα περιλαμβάνει το μενού των συναντήσεων της διαπραγματευτικής ομάδας μετά το πέρας της συνόδου κορυφής σήμερα το απόγευμα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι πιέσεις μέχρι το Σάββατο θα πολλαπλασιαστούν, ώστε η ελληνική κυβέρνηση να υποκύψει στις πιέσεις των θεσμών και να υπογράψει ένα κείμενο που πιθανόν θα της δημιουργήσει πολιτικό πρόβλημα.