Μετά τη Μέρκελ... το χάος

Λιγότερο από πέντε βδομάδες μένουν πια για τις ομοσπονδιακές εκλογές-ορόσημο της 26ης Σεπτεμβρίου στη Γερμανία και τα πράγματα για τη συγκυβερνώσα Χριστιανική Ενωση (Χριστιανοδημοκράτες/CDU και Χριστιανοκοινωνιστές/CSU) έχουν σκουρύνει πολύ στη σκιά της οριστικής αποχώρησης της Ανγκελα Μέρκελ από την καγκελαρία.

Τελευταίο ηχηρότατο καμπανάκι το ιστορικά χαμηλό ποσοστό στο οποίο καταποντίστηκε η Ενωση, σύμφωνα τουλάχιστον με δημοσκόπηση του ινστιτούτου INSA για λογαριασμό της κυριακάτικης «Bild».

Για πρώτη φορά από τον Απρίλιο του 2017 το γκάλοπ την εμφανίζει να δίνει μάχη στήθος με στήθος με τους συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και να ισοδυναμεί μαζί τους στο 22% χάνοντας (άλλες) 3 ποσοστιαίες μονάδες, όταν το SPD κερδίζει 2, ενώ πριν από λίγο καιρό έτρωγε τη σκόνη ακόμα και των Πράσινων.

Ωστόσο η πρόσφατη -πλην πρόσκαιρη, όπως φάνηκε στην πορεία- δημοσκοπική πρωτιά των τελευταίων έχει πλέον εξανεμιστεί, με συνέπεια να κάθονται πάλι στην κλασική τους τρίτη θέση με 17% (-1). Ακολουθούν οι Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP) με 13% (+1), η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) με 12% (+1) και η Αριστερά (Die Linke) με σταθερό 7%.

Ακόμα πιο μαύρη για τη Χριστιανική Ενωση -σε βαθμό… πλερέζας- εμφανίζεται η κατάσταση σε επίπεδο δυνητικής πρόθεσης ψήφου για τον νέο ένοικο της καγκελαρίας. Αν υπήρχε αυτή τη δυνατότητα, ο υποψήφιος του SPD, νυν αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομικών, Ολαφ Σολτς, θα εκλεγόταν άνετα με 34% - ποσοστό αυξημένο κατά 5 μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη βδομάδα.

Αντίθετα ο αρχηγός των Χριστιανοδημοκρατών, υποψήφιος καγκελάριος της Ενωσης και τοπικός πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Αρμιν Λάσετ, θα βούλιαζε ακόμα 3 μονάδες στο κωμικοτραγικό 12%, που θα τον έριχνε μάλιστα τρίτο πίσω από την Πράσινη υποψήφια Αναλένα Μπέρμποκ, η οποία έμεινε αμετακίνητη στο 13%.

Φοβούνται ήττα

Εύλογο λοιπόν τα φίδια να έχουν ζώσει για τα καλά τα ηγετικά στελέχη της Χριστιανικής Ενωσης, καθώς φουντώνουν (αν δεν επιβεβαιώνονται) οι φόβοι πως πόνταραν σε κουτσό εκλογικό άλογο στην περίπτωση του νερόβραστου κεντρώου όσο και «μερκελιστή» Λάσετ έναντι του σαφώς δημοφιλέστερου αλλά και συντηρητικότερου Χριστιανοκοινωνιστή πρωθυπουργού της Βαυαρίας, Μάρκους Ζέντερ.

«Είναι καλύτερα να ενεργήσουμε γρήγορα και επώδυνα, αντί να βυθιστούμε όλοι μαζί» υπογράμμιζε τις προάλλες σε εσωτερική τηλεδιάσκεψη των Χριστιανοδημοκρατών η βουλεύτριά τους Ζίλβια Πάντελ, ζητώντας ανοιχτά από τον Λάσετ να παραιτηθεί από υποψήφιος καγκελάριος (προτού να έχει καν δημοσιοποιηθεί η παραπάνω δημοσκόπηση).

Καταλύτης για την έκδηλη εσωκομματική γκρίνια και την έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια έναντί του δεν υπήρξαν μόνο οι μομφές για σοβαρή κακοδιαχείριση της κρίσης με τις φονικές πλημμύρες του περασμένου μήνα.

Ως κερασάκι στην τούρτα ήρθε η αδιανόητη γκάφα να πιαστεί από τηλεοπτικές κάμερες να ξεκαρδίζεται ανάλγητα στα γέλια στη διάρκεια επίσκεψής του, μαζί με τον πρόεδρο της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ, σε μία από τις πόλεις της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας που χτυπήθηκαν εξαιρετικά βαριά από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Εκτοτε οι δημοσκοπικές του επιδόσεις πήραν ακόμα περισσότερο την κατηφόρα, με τον ίδιο και την εξίσου χλιαρή, όπως καταγγέλλεται, προεκλογική του εκστρατεία να αδυνατούν να αντιστρέψουν το αρνητικό κλίμα.

«Ο κύβος έχει ήδη ριφθεί. […] Σε αυτή τη φάση δεν πρόκειται να γίνει συζήτηση [για αλλαγή υποψήφιου καγκελαρίου], η οποία τελικά δεν βοηθά κανέναν εκτός από τον πολιτικό αντίπαλο. Βρισκόμαστε εν μέσω προεκλογικού αγώνα» ξεκαθάρισε πάντως χθες ο γ.γ. των Χριστιανοκοινωνιστών, Μάρκους Μπλούμε.

Πράγματι, παρά τις τελευταίες προσπάθειες της Μέρκελ -και λιγότερο του Ζέντερ- να ενισχύσουν τον Λάσετ, με αμφότερους να εμφανίζονται ενωτικά στο πλευρό του το Σάββατο σε προεκλογική εκδήλωση στο Βερολίνο, το… κάρο δείχνει να μην τραβάει, ωφελώντας από σπόντα τον Σολτς που έχει πάρει δημοσκοπικά τα πάνω του, όπως άλλωστε και οι -πάλαι ποτέ κραταιοί- Σοσιαλδημοκράτες.

Πρόκειται για «ένα παλιό κόμμα με γερασμένα μέλη, του οποίου ηγείται ένας πολιτικός με όλο το χάρισμα ενός χαμηλόβαθμου τραπεζικού υπαλλήλου και που το συνοδεύει η ταπεινωτική κάθοδος από εθνικό θεσμό σε εκλογικό επιλαχόντα, κάτι που έχουν υποστεί οι σύντροφοί του σε όλη την Ευρώπη.

Ο επικήδειος του γερμανικού SPD είχε ήδη γραφτεί» παρατηρούσε καυστικά την Κυριακή ο ανταποκριτής της «Guardian» στο Βερολίνο, Φίλιπ Ολτερμαν. Διαπίστωνε όμως παράλληλα πως «το κεντροαριστερό κόμμα του Ολαφ Σολτς είναι αυτό που απολαμβάνει τελικά μια ορμητική ενέργεια, καθώς οι αντίπαλοί του αρχίζουν να υστερούν. […]

Υπό το αναλογικό εκλoγικό σύστημα στη Γερμανία, ο Σολτς θα μπορούσε να γίνει ο επόμενος καγκελάριος, ακόμα κι αν το κόμμα του έρθει δεύτερο πίσω υπό το CDU - το μεγάλο είδωλό του Χέλμουτ Σμιτ κατάφερε να το κάνει αυτό το 1976».

Η δύναμη του Σολτς

«Η τρέχουσα δύναμη του Σολτς είναι κυρίως αποτέλεσμα της αδυναμίας των αντιπάλων του» υποστηρίζει στο ίδιο πνεύμα ο Γκίρο Νοϊγκεμπάουερ, πολιτικός επιστήμονας στο Free University του Βερολίνου. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως η δημοφιλία του ακόμα και μεταξύ των ψηφοφόρων του φιλελεύθερου FDP οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη σφιχτή, σχεδόν «σοϊμπλεϊκή», δημοσιονομική πολιτική που έχει εφαρμόσει.

Προέρχεται εξάλλου από τη δεξιά πτέρυγα των Σοσιαλδημοκρατών, της οποίας ηγούνται πλέον δύο αναφανδόν αριστερότεροι του Σολτς (από τους οποίους είχε ηττηθεί μάλιστα στις εσωκομματικές εκλογές πριν από ενάμιση χρόνο): ο Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς και η Σάσκια Εσκεν. «Αυτή τη στιγμή ο Σολτς ίσως μοιάζει με τον μονόφθαλμο ανάμεσα στους τυφλούς» υποψήφιους καγκελάριους, εκτιμά ο Νοϊγκεμπάουερ. «Στη Γερμανία όμως η εκλογική συμπεριφορά παραδοσιακά καθορίζεται λιγότερο από τις προσωπικότητες και περισσότερο από τα κόμματα».