Σύνοδος Κορυφής: Συγκλίνουν σε συμβιβασμό μετά το τετραήμερο θρίλερ UPD

Η τέταρτη ημέρα συζητήσεων και παρασκηνιακών διαβουλεύσεων στις Βρυξέλλες οδεύει προς το τέλος της, με τους Ευρωπαίους ηγέτες να επιχειρούν να φτάσουν σε συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης και τον προϋπολογισμό –συνολικού ύψους περίπου 1,8 τρισ. ευρώ–, χωρίς ωστόσο να παραχωρήσουν σημαντικό κομμάτι από τις διεκδικήσεις τους.

Λίγο πριν από τις 9 το βράδυ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, έριξε στο τραπέζι άλλη μια πρόταση, μήπως και επέλθει κάποιος συμβιβασμός, κάτι το οποίο διέρρεαν από νωρίς το μεσημέρι διάφορες διπλωματικές πηγές. Αλλά και οι ηγέτες σε δηλώσεις τους εξέφραζαν αισιοδοξία για επίτευξη συμφωνίας.

Τελικά οι 27 επέστρεψαν όλοι μαζί στο ίδιο τραπέζι γύρω στις 10:30 το βράδυ (ώρα Ελλάδος), έπειτα από αλλεπάλληλες προτάσεις και παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις.

Το κλίμα φαίνεται να είναι πιο θετικό σήμερα κι οι ηγέτες πιο έτοιμοι να φτάσουν σε μια συμφωνία. Ιταλός αξιωματούχος με άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων δήλωσε στο Politico αργά το βράδυ της Δευτέρας πως η Ρώμη καταφέρνει να διατηρήσει το ποσό των 750 δισ. ευρώ για το πακέτο ανάκαμψης, προσθέτοντας ότι η νέα αναλογία επιχορηγήσεων και δανείων «δεν θα είναι υπερβολικά επιζήμια» για τη χώρα του.

Από την πλευρά του, Γάλλος αξιωματούχους δήλωσε πως «μια ιστορική συμφωνία» είναι «πιθανή», αποκλείοντας μάλιστα τυχόν δυσάρεστες εκπλήξεις της τελευταίας στιγμής.

Νέα πρόταση από Μισέλ

Νωρίτερα, ο Σαρλ Μισέλ κατέθεσε μια νέα πρόταση προκειμένου να υπάρξει η ποθητή συμφωνία. Όπως είπε μπροστά στις κάμερες, «αυτή η πρόταση είναι καρπός συλλογικής δουλειάς με όλους τους ηγέτες και τις ομάδες εργασίας. Ξέρω ότι τα τελευταία βήματα είναι πάντα τα πιο δύσκολα, αλλά είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι ακόμα κι εάν είναι δύσκολο... μια συμφωνία είναι εφικτή». 

Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το Politico, η τελευταία πρόταση του Μισέλ προβλέπει 390 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 360 δισ. ευρώ σε δάνεια. Προβλέπει επίσης μείωση κατά 20 δισ. ευρώ του ταμείου Δίκαιης Μετάβασης.

Ακόμα, προτείνει την περικοπή 7,7 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα Health4EU, την περικοπή άλλων 6,5 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα Horizon αλλά και 100 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα RescEU.

Η πρόταση του Σαρλ Μισέλ περιλαμβάνει μια σειρά από «δωράκια» για κάποιες χώρες - μέλη. Όσον αφορά τη χρηματοδότηση της περιφερειακής ανάπτυξης, το σχέδιο περιλαμβάνει επιπλέον 1 δισεκατομμύριο ευρώ για την Τσεχία, 500 εκατομμύρια ευρώ για τη Γερμανία, 300 εκατομμύρια ευρώ για τη Σλοβενία, 200 εκατομμύρια ευρώ για το Βέλγιο και 100 εκατομμύρια ευρώ για την Κύπρο. Οι βόρειες, αραιοκατοικημένες περιοχές της Φινλανδίας θα λάβουν επιπλέον 100 εκατομμύρια ευρώ.

Ήδη πάντως υπάρχουν αντιδράσεις από χώρες που θεωρούν ότι παραείναι καλή η πρόταση για αύξηση των επιστροφών σε κάποιες χώρες.

Τα δίνει όλα στον Ρούτε

Με βάση το τελευταίο σχέδιο του Μισέλ, που καλούνται να συζητήσουν στο δείπνο, υπάρχουν μια σειρά παραχωρήσεις προς τον Ολλανδό πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, που εκφράζει τους «φειδωλούς».

Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το Politico, ο Μισέλ προτείνει να αυξηθεί στο 25% το ποσό που διακρατούν οι χώρες – μέλη από τα έσοδα των τελωνείων της Ε.Ε. Η πρόταση του Σαββάτου ήταν 20% από 15% στην αρχή της συνόδου και 12,5% τον Φεβρουάριο.

Αυτό σημαίνει μεγάλη κέρδη ειδικά για την Ολλανδία, αφού το Ρότερνταμ είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης.

Σημάδια συμβιβασμού

Νωρίτερα συγκλίνουσες πηγές έκαναν λόγο για διαφαινόμενο συμβιβασμό. Όσο για το κλίμα στις συνομιλίες, το Reuters μεταδίδει ότι επανήλθαν στην επιφάνεια παράπονα μεταξύ χωρών που έχουν πληγεί λιγότερο από την πανδημία αλλά και των χρεωμένων χωρών της Ιταλίας και της Ελλάδας, «των οποίων οι οικονομίες βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, θέτοντας τη Ρώμη εναντίον της Χάγης και των συμμάχων της στη Στοκχόλμη, την Κοπεγχάγη και τη Βιέννη (οι λεγόμενες «φειδωλές»)».

Η La Stampa μετέδωσε επίσης πως είναι κοντά μια συμφωνία και ότι έχουν μικρύνει οι αποστάσεις για το ύψος των επιχορηγήσεων, ένα απ' τα βασικά «αγκάθια» στις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις. Σύμφωνα με διάφορες διπλωματικές πηγές που επικαλείται η ιταλική εφημερίδα θα μπορούσε να υπάρξει μια ανεπίσημη συμφωνία για 390 δισεκ. ευρώ, ποσό σημαντικά χαμηλότερο από τα 500 δισ. ευρώ που ήταν η αρχική πρόταση.

Επιπλέον, αναφέρει ότι ο Τζουζέπε Κόντε και ο Μαρκ Ρούτε φέρονται να τα έχουν βρει στο ζήτημα της διαχείρισης του Ταμείου μέσω μιας φόρμουλας που θα επέτρεπε και στους δύο να αισθανθούν νικητές. Μένει στο μεταξύ να διευκρινιστούν οι λεπτομέρειες και οι συνθήκες αναφοτικά με το κράτος δικαίου, θέματα που αφορούν την Πολωνία και την Ουγγαρία. Και γι' αυτό, όμως, υπάρχει αισιοδοξία ότι θα υπάρξει συμφωνία.

Αισιόδοξος για αίσια έκβαση των συζητήσεων εμφανίστηκε ο πρόεδρος της Γαλλίας. «Οι συνομιλίες επαναλαμβάνονται «με εν δυνάμει ελπίδες για συμβιβαστική συμφωνία. Τίποτε δεν έχει αποφασισθεί, κατά συνέπεια θα παραμείνω επιφυλακτικός», δήλωσε ο Εμανουέλ Μακρόν προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Αλλά και η Γερμανίδα Καγκελάριος υπογράμμισε ότι έχει γίνει πρόοδος κι ότι «σήμερα μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία». «Τη χθεσινή νύκτα, έπειτα από μακρές διαπραγματεύσεις, καταλήξαμε σε ένα πλαίσιο εν δυνάμει συμφωνίας. Είναι ένα βήμα προς τα εμπρός και δίνει την ελπίδα ότι μία συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί σήμερα, ή τουλάχιστον ότι μία συμφωνία είναι εφικτή», δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ πριν από την επανάληψη των εργασιών της συνόδου.

Στους ίδιους τόνους κινήθηκε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν επεσήμανε ότι «οι Ευρωπαίοι πολίτες χρειάζονται λύση, η ΕΕ χρειάζεται μία λύση, χρειάζεται συμφωνία για να ξεπεράσει αυτή την κρίση και να προετοιμάσει την Ευρώπη για το μέλλον. Είμαι θετική για σήμερα. Δεν είμαστε ακόμη εκεί αλλά τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση».

Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε: «Φαίνεται λίγο πιο ελπιδοφόρο από ό, τι τις στιγμές που σκέφτηκα χθες το βράδυ ότι είχε τελειώσει». 

Το ξέσπασμα του Μακρόν

Τις πρώτες πρωινές ώρες ο Γάλλος πρόεδρος έχασε την υπομονή του με το μπλοκ των «φειδωλών», τις οποίες αργότερα υποστήριξε η Φινλανδία, χτυπώντας το χέρι του στο τραπέζι, αποκάλυψε διπλωμάτης.

Το ξέσπασμα του Μακρόν το επιβεβαίωσε άλλος διπλωμάτης, που ανέφερε ότι η κατάσταση ήταν τεταμένη μέχρι που η Βελγίδα πρωθυπουργός, Σοφί Βιλμές, απηύθυνε έκκληση για ψυχραιμία.

Νωρίτερα, ο Σαρλ Μισέλ κάλεσε τους 27 ηγέτες να πετύχουν μια «αδύνατη αποστολή», υπενθυμίζοντάς τους ότι περισσότεροι από 600.000 άνθρωποι πέθαναν από Covid-19 σε όλο τον κόσμο.

«Υπήρξαν πολύ έντονες στιγμές» και «στιγμές που σίγουρα ήταν δύσκολες» είπε ο Μακρόν προσερχόμενος σήμερα. Επίσης, ανέφερε ότι έγιναν βελτιώσεις στο συνολικό ύψος του Ταμείου Ανάκαμψης και του ποσού των επιχορηγήσεων, που είναι «το πιο ευαίσθητο ζήτημα των συζητήσεων».

Προειδοποίηση από Ευρωκοινοβούλιο

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν θα δώσει τη στήριξή του στην όποια συμφωνία συνάψουν οι κυβερνήσεις της ΕΕ για το τεράστιο πακέτο στήριξης του ευρωπαϊκού μπλοκ εάν αυτή δεν πληροί ορισμένες προϋποθέσεις, δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής του.

Ο Νταβίντ Σασόλι δήλωσε στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι ακόμα κι αν πετύχουν μια συμφωνία, το πακέτο θα πρέπει να εξασφαλίσει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ορίσει τις προτεραιότητές του και αναμένει ότι θα ικανοποιηθούν», ανέφερε σε ανακοίνωση. «Εάν αυτές οι προϋποθέσεις δεν ικανοποιηθούν επαρκώς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν θα δώσει την έγκρισή του».

Οι βουλευτές θέλουν επίσης να δοθεί τέλος στις μειώσεις των συνεισφορών στα κοινά ταμεία της ΕΕ. Το Κοινοβούλιο επιθυμεί νέους ευρωπαϊκούς φόρους προκειμένου να μπορέσουν να αποπληρωθούν τα 750 δισεκ. ευρώ που η Κομισιόν σχεδιάζει να δανειστεί στην αγορά για να συσταθεί το ταμείο ανάκαμψης για τα κράτη-μέλη. 

Οι ευρωβουλευτές θέλουν το πακέτο να περιλαμβάνει μέτρα που να προασπίζονται το κράτος δικαίου, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ‘πάγωμα’ της χρηματοδότησης προς χώρες που καταπατούν τις δημοκρατικές αρχές. Η Ουγγαρία, στηριζόμενη από την Πολωνία, έχει απειλήσει να ασκήσει βέτο στο πακέτο εάν η εκταμίευση των κεφαλαίων συνδεθεί με συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Κι άλλη συνάντηση Μητσοτάκη με νότιους

Νέα συνάντηση είχαν πριν την επανέναρξη της ολομέλειας ο Έλληνας πρωθυπουργός και οι υπόλοιποι πρωθυπουργοί των χωρών του Νότου, ο Ισπανός Πέδρο Σάντσεθ, ο Ιταλός Τζουζέπε Κόντε και ο Πορτογάλος Αντόνιο Κόστα, με την Άνγκελα Μέρκελ και τον Εμανουέλ Μακρόν.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές ο Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε και τα ξημερώματα σε συνάντηση με τον Σάντσεθ, τον Κόντε και τον Κόστα με την Γερμανίδα Καγκελάριο και τον Γάλλο Πρόεδρο, ενώ υπενθυμίζεται αντίστοιχη συνάντηση με την ίδια σύνθεση είχε ο κ. Μητσοτάκης και το μεσημέρι της Κυριακής.