Εναρξη προεκλογικής περιόδου στη Βρετανία

Χθες το μεσημέρι, εδώ στο Λονδίνο, η μαύρη πρωθυπουργική λιμουζίνα με επιβάτη τον Βρετανό πρωθυπουργό έφευγε από το νούμερο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ και με τη συνοδεία αστυνομικών, λίγα λεπτά αργότερα, έφτασε στο παλάτι. Εκεί τον Ντέιβιντ Κάμερον υποδέχτηκε ο υπασπιστής των ανακτόρων, που τον οδήγησε, με όλες τις προβλεπόμενες «τυμπανοκρουσίες», ενώπιον της βασίλισσας.

Οπως ήταν προγραμματισμένο, ο Βρετανός πρωθυπουργός παρέδωσε στην αρχηγό του κράτους την παραίτηση της κυβέρνησής του. Αυτό σημαίνει ότι αυτόματα διαλύθηκε το κοινοβούλιο και ότι ξεκίνησε τυπικά η προεκλογική εκστρατεία η οποία θα διαρκέσει πέντε εβδομάδες. Στις 7 Μαΐου οι Βρετανοί ψηφίζουν για την επόμενη κυβέρνησή τους.

Ανέφικτη η αυτοδυναμία

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα ένα πράγμα είναι σίγουρο: είναι πολύ δύσκολο το αποτέλεσμα των εκλογών να επιτρέψει σε οποιοδήποτε κόμμα να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ετσι, όλοι σχεδόν εδώ στη Βρετανία μιλούν για τα σενάρια της επόμενης μέρας. Στην καλύτερη περίπτωση κάνουν λόγο για μια κυβέρνηση συνασπισμού και στη χειρότερη για επανάληψη των εκλογών και παρατεταμένη εκλογική περίοδο, μέσα σε κλίμα γενικής αστάθειας.

Οι δημοσκοπήσεις

Αξιοσημείωτο είναι ότι τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων ποικίλλουν και κινούνται στα όρια του στατιστικού λάθους. Αλλοτε έρχεται πρώτο το κόμμα των Εργατικών και άλλοτε των Συντηρητικών. Οι τελευταίοι όμως φαίνεται πως όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές βελτιώνουν την εικόνα τους καθώς έχουν ανοδική τάση.

Είναι χαρακτηριστικό πως στο σύνολο των δημοσκοπήσεων των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων, τα δύο μεγάλα κόμματα διεκδικούν την πρώτη θέση με ποσοστό 34%. Τρίτο, ποσοστιαία τουλάχιστον, έρχεται το άκρως ξενοφοβικό και ευρωσκεπτικιστικό κόμμα UKIP με 13%. Τέταρτο το κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών με 8% και ακολουθούν οι Πράσινοι με 5%.

Στις δημοσκοπήσεις αυτές δεν υπολογίζεται το ποσοστό που θα πάρει το Εθνικό Κόμμα της Σκοτίας (SNP), μια και εκλέγει βουλευτές μόνο στη Σκοτία και το ποσοστό του στο σύνολο της επικράτειας είναι σχετικά χαμηλό. Παρ’ όλα αυτά, είναι πολύ πιθανόν να αποτελεί το τρίτο ισχυρότερο κόμμα της νέας Βουλής καθώς από το σύνολο των 59 εδρών της Σκοτίας μπορεί να εκλέξει μέχρι και 50 βουλευτές σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής αναλύσεις.

Ούτως ή άλλως, τα ποσοστά των κομμάτων δίνουν την πολιτική τάση μέσα στη χώρα και όχι την εικόνα της επόμενης μέρας, μια και το εκλογικό σύστημα της Βρετανίας είναι πλειοψηφικό ενός γύρου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η χώρα είναι χωρισμένη σε μονοεδρικές έδρες, στη συγκεκριμένη περίπτωση 650, και κάθε βουλευτής εκλέγεται από την πρώτη αναμέτρηση έστω και με μία ψήφο διαφορά από τον δεύτερο, χωρίς να χρειάζεται να πετύχει την απόλυτη πλειοψηφία στην περιφέρειά του. Την ίδια στιγμή μπορεί ένα κόμμα στο σύνολο της επικράτειας να έχει πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από ένα άλλο, αλλά στην πράξη να έχει εκλέξει σημαντικά λιγότερους βουλευτές.

Μεταξύ των θεμάτων που θα κυριαρχήσουν την προεκλογική περίοδο είναι η οικονομία και το κόστος ζωής, που έχει αυξηθεί δραματικά, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS), το οποία όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να γίνει πιο αποτελεσματικό, η μετανάστευση, καθώς και η θέση στης Βρετανίας στην Ευρώπη.

Το τελευταίο βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα. Το UKIP μάλιστα υποστηρίζει ότι θα είναι καλύτερα για τη χώρα αν βγει από την Ε.Ε., ενώ ο σημερινός πρωθυπουργός έχει υποσχεθεί ότι θα πραγματοποιήσει δημοψήφισμα με θέμα την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ενωση, αν φυσικά επανεκλεγεί. Με τη σειρά του, ο αρχηγός των Εργατικών Εντ Μίλιμπαντ υποστηρίζει ότι η Βρετανία θα έχει περισσότερα οφέλη αν παραμείνει στην Ε.Ε., με την προϋπόθεση ότι αυτή θα αναμορφωθεί.