Κατά τις δημοσκοπήσεις και τους περισσότερους αναλυτές, το διακύβευμα των προεδρικών εκλογών στη Σερβία εξ αρχής δεν ήταν το εάν, αλλά το πότε θα εκλεγεί στο αξίωμα το μεγάλο φαβορί: ο νυν πρωθυπουργός Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
Σύμφωνα με την πρόβλεψη αποτελέσματος από το ινστιτούτο Ipsos, το πέτυχε και μάλιστα άνετα από τον χθεσινό, πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, εξασφαλίζοντας πάνω από το 55% των ψήφων, υποβοηθούμενος από τον κατακερματισμό της αντιπολίτευσης και τη μικρή συμμετοχή στην κάλπη. Ο ίδιος ανακοίνωσε πανηγυρικά τη νίκη του αργά χθες το βράδυ...
Πρώην υπερεθνικιστής, νυν «αναβαπτισμένος» φιλελεύθερος, σταθερά φιλορώσος και τα τελευταία χρόνια υπέρμαχος της ένταξης της χώρας του στην Ε.Ε., ο 47χρονος Βούτσιτς θεωρείται de facto ο πιο ισχυρός άνδρας της Σερβίας από το 2014, οπότε και εξελέγη στην πρωθυπουργία.
Κόντρα στις προηγούμενες διαβεβαιώσεις του ότι δεν προτίθεται να διεκδικήσει το -συμβολικού χαρακτήρα- προεδρικό αξίωμα, άλλαξε αιφνιδιαστικά γνώμη μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο, προκαλώντας μίνι κρίση στις σχέσεις με τον απερχόμενο πρόεδρο -και συνιδρυτή του κυβερνώντος Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος- Τόμισλαβ Νίκολιτς.
«Πηγή κοντά στην κυβέρνηση δήλωσε ότι ο Βούτσιτς ήταν πεπεισμένος πως ο Νίκολιτς δεν είχε σίγουρη τη νίκη», γράφει το Politico, «κι ότι μια νίκη της αντιπολίτευσης θα “εκτροχίαζε τη Σερβία”». Στόχος του, διακηρύττει, είναι να διασφαλίσει τόσο την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε. έως το 2020 -κυρίως μέσω οικονομικών μεταρρυθμίσεων- όσο και τη διατήρηση των στενών δεσμών με την παραδοσιακή σύμμαχο Ρωσία, σε μια περίοδο πολιτικής και γεωπολιτικής ρευστότητας στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
Προεκλογικά, ο ίδιος έσπευσε να καλέσει τους Σέρβους ψηφοφόρους να αποτρέψουν ένα «σενάριο Σκοπίων», αναφερόμενος στην πολιτική κρίση και τις αυξανόμενες εθνοτικές εντάσεις στη γειτονική ΠΓΔΜ, την ώρα που κλιμακώνεται εκ νέου η ένταση μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινα.
Οι αντίπαλοί του κατηγορούν τον Βούτσιτς ότι λειτουργεί ταυτόχρονα σαν εμπρηστής και πυροσβέστης, εφαρμόζοντας αυταρχικές μεθόδους... α λα Πούτιν, «προβαλλόμενος ως ειρηνοποιός και σταυροφόρος κατά της διαφθοράς», γράφει το Politico, «ενώ την ίδια ώρα υποδαυλίζει διχόνοιες και προΐσταται ενός συστήματος ευνοιοκρατίας», με φόντο τον ασφυκτικό έλεγχο θεσμών και ΜΜΕ.
Με τη μεταπήδησή του στην προεδρία της Σερβίας, παρατηρούν οι Financial Times, ο Βούτσιτς «αναμένεται να διορίσει έναν χειραγωγήσιμο διάδοχο στην πρωθυπουργία και να δώσει στον εθιμοτυπικό χαρακτήρα της προεδρίας έναν πιο δυναμικό ρόλο, αποδυναμώνοντας παράλληλα την επιρροή του Νίκολιτς στο Προοδευτικό Κόμμα. Εάν το πετύχει», καταλήγει το δημοσίευμα, «θα παγιώσει τη θέση του ως βασικής πολιτικής φυσιογνωμίας στην περιοχή για την επόμενη πενταετία».
«Χρειάζεται έναν άνθρωπο σαν και αυτόν στο Βελιγράδι», δηλώνει ανωνύμως στους F.T. Δυτικός αξιωματούχος. «Αυτό υπογραμμίζει το δίλημμα των Δυτικών εταίρων της Σερβίας», επισημαίνει το δημοσίευμα. «Παρά τις ανησυχίες τους για τη “σιδηρά πυγμή” του Βούτσιτς στη σερβική πολιτική και κοινωνία, θεωρούν ότι είναι λίγες οι βιώσιμες εναλλακτικές».
Υπάρχει ωστόσο μακροπρόθεσμο τίμημα για τη βραχυπρόθεσμη σταθερότητα, προειδοποιεί ο Φλόριαν Μπίμπερ, διευθυντής του Κέντρου Μελετών Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο αυστριακό Πανεπιστήμιο του Γκρατς. «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος στην περιοχή δεν είναι ο αυξανόμενος ρόλος της Ρωσίας ή ο γεωπολιτικός παράγοντας, αλλά η παρακμή της δημοκρατίας», παρατηρεί.
Ποιοι ήταν οι άλλοι υποψήφιοι
Στους συνολικά δέκα αντιπάλους του Βούτσιτς στη διεκδίκηση της προεδρίας συγκαταλέγονταν μεταξύ άλλων, από τον μεν κεντρώο χώρο, ο πρώην Συνήγορος του Πολίτη, Σάσα Γιάνκοβιτς (που έχει συγκρουστεί δημόσια με τον Βούτσιτς, θεωρείται ανεξάρτητη φωνή κατά της πολιτικής του και φέρεται χθες να απέσπασε το 15-16% των ψήφων) και ο πρώην ΥΠΕΞ, Βουκ Γέρεμιτς (ήταν πρόσφατα υποψήφιος για το αξίωμα του γ.γ. του ΟΗΕ), από τη δε Ακροδεξιά ο υπερεθνικιστής Βόισλαβ Σέσελι, πάλαι ποτέ πολιτικός μέντορας του Βούτσιτς και πρώην κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου στον γιουγκοσλαβικό εμφύλιο, για τα οποία τελικά αθωώθηκε από το Διεθνές Ειδικό Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης.
Τα φώτα της δημοσιότητας πάντως έκλεψε ο σατιρικός υποψήφιος Λούκα Μαξίμοβιτς, ένας 25χρονος φοιτητής ΜΜΕ, ο οποίος κατέβηκε στις εκλογές ως ο «λευκός» υποψήφιος, σάρκασε τα πολιτικά στερεότυπα της Σερβίας, είχε μεγάλη απήχηση στους νέους και χθες το βράδυ... τρόλαρε την ενδημική πολιτική διαφθορά, σπεύδοντας να ανακηρύξει εαυτόν νικητή με 68%, πριν καλά καλά κλείσει η κάλπη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας