Αντί συνόδου, εθιμοτυπικές επισκέψεις

Hταν ένα γεμάτο διήμερο για τους ισχυρούς ηγέτες του πλανήτη. Ιδίως για την Ιαπωνία που φιλοξένησε τη φετινή σύνοδο των G7 και για τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα που είχε το πιο φορτωμένο πρόγραμμα.

Πολλές συζητήσεις, πολλοί συμβολισμοί -σχετικά με την επίσκεψη Ομπάμα στη Χιροσίμα-, αλλά αμφίβολη ουσία.

Πέμπτη και Παρασκευή, οι ηγέτες των επτά μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη (ΗΠΑ, Καναδάς, Ιαπωνία, Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία) μιλούσαν για πολλές ώρες.

Τελικά, συμφώνησαν σε πολλά, διαφώνησαν σε άλλα, πάντα όμως στη θεωρία.

Οι «επτά» συμφώνησαν στην ανάγκη για μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη. Εκεί όμως που κάποιες χώρες πρότειναν ελαστικότερες δημοσιονομικές πολιτικές, η Ανγκελα Μέρκελ έμεινε σταθερή στο τροπάρι της λιτότητας.

Ετσι, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Αμπε απέτυχε να «πουλήσει» προς Ε.Ε. μεριά την οικονομική πολιτική του, τα περίφημα «Αμπενόμικς», που περιλαμβάνουν χαλαρή νομισματική πολιτική, δομικές μεταρρυθμίσεις και γενναιόδωρα κρατικά προγράμματα επενδύσεων, παρά την αύξηση του δημόσιου χρέους.

Ολοι τους -όπως αναφέρει το κείμενο της τελικής διακήρυξης- βλέπουν το Brexit ως μεγάλο κίνδυνο για τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας.

Αλλά, για πιθανές απαντήσεις απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν έγινε λόγος.

Εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους για την αυξανόμενη ένταση στη Νότια Σινική Θάλασσα, κάτι που δυσαρέστησε την Κίνα, παρόλο που η χώρα δεν αναφέρθηκε ονομαστικά στο ανακοινωθέν.

Οσο για τις κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία, συμφώνησαν ότι θα διατηρηθούν, έως ότου η Μόσχα συμμορφωθεί πλήρως με τη συμφωνία του Μινσκ για κατάπαυση του πυρός στην Ανατολική Ουκρανία.

Αναγνώρισαν ωστόσο τη σημασία της συνέχισης του διαλόγου με τη Ρωσία, η οποία αποπέμφθηκε από το κλαμπ των ισχυρών το 2014 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και την ένταση στην Ανατολική Ουκρανία. Οπότε, οι G8 έγιναν G7.

Και για άλλα μίλησαν οι G7. Είπαν ότι θα καταβάλουν κοινές προσπάθειες σε ζητήματα διαφθοράς, τρομοκρατίας, κυβερνοπολέμου, παγκόσμιας υγείας και, κυρίως, στο μεταναστευτικό και το προσφυγικό.

Το τελευταίο το αναγνώρισαν ως κορυφαία προτεραιότητα κι έκαναν λόγο για την ανάγκη μεγαλύτερης και συντονισμένης προσπάθειας για την παροχή βοήθειας προς τους ανθρώπους που εκτοπίζονται από τις εστίες τους.

Αλλά, από συγκεκριμένες λύσεις... μηδέν.

Καμία συγγνώμη

Υστερα από αυτή τη μάλλον ανούσια σύνοδο, ο Μπαράκ Ομπάμα έφυγε από το θέρετρο της Σίμα, για να μεταβεί στη Χιροσίμα.

Στην «ιστορική» επίσκεψή του στην πόλη, την πρώτη Αμερικανού προέδρου μετά το 1945, ο Ομπάμα δεν ζήτησε συγγνώμη εκ μέρους της χώρας του για τους 140.000 ανθρώπους που σκοτώθηκαν ακαριαία από την ατομική βόμβα.

Οπως δεν ζήτησε συγγνώμη για τα εγκλήματα των Αμερικανών στο Βιετνάμ, το οποίο είχε επισκεφθεί λίγο νωρίτερα.

Και στις δύο περιπτώσεις πήγε για ιστορική «συμφιλίωση».

Ο Αμερικανός πρόεδρος αγκάλιασε δυο «Χιμπακούσα», επιζήσαντες της ατομικής βόμβας, και απηύθυνε έκκληση για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα.

«Ισως να μην εξαλείψουμε την ικανότητα του ανθρώπου να κάνει κακό», παραδέχτηκε, καθώς και ότι «ενδεχομένως όσο ζω να μη δω την επίτευξη αυτού του στόχου, αλλά η συνεχής προσπάθεια μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή».

O Oμπάμα ξεκίνησε την προεδρική του θητεία με έναν πύρινο λόγο κατά των πυρηνικών.

Λίγο καιρό αργότερα κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης. Στη συνέχεια, η κυβέρνησή του πέτυχε την υπογραφή της συνθήκης START με τη Ρωσία για τον περιορισμό των πυρηνικών οπλοστασίων και πέρυσι τη συμφωνία με το Ιράν για τον έλεγχο του πυρηνικού του προγράμματος.

Οι ΗΠΑ, ωστόσο, εξακολουθούν να βάζουν εμπόδια στις διπλωματικές προσπάθειες πολλών χωρών να κηρυχτεί παράνομη η κατοχή πυρηνικών όπλων.

Πολύ πρόσφατα μάλιστα, μποϊκοτάρισαν τις συνομιλίες σε επίπεδο ΟΗΕ στη Γενεύη γύρω από την πρόταση για μια διεθνή συνθήκη που θα τα απαγορεύει.

Πέρα από αυτά όμως, η κυβέρνηση Ομπάμα δεν μπορεί να επαίρεται για τη δράση της όσον αφορά τα συμβατικά όπλα, όπως μας υπενθυμίζει ο αρθρογράφος της «Guardian», Σάιμον Τζένκινς:

«Ο καλύτερος τρόπος για να αποτίσει ο Ομπάμα φόρο τιμής στη Χιροσίμα είναι να εξετάσει το πώς και γιατί ελήφθησαν αποφάσεις για βομβαρδισμούς αμάχων και με ποιες συνέπειες σε επίπεδο στρατηγικής και ηθικής».

Είπαμε όμως: πολλές διεθνείς σύνοδοι κορυφής, παρά το λούστρο τους, δεν χρησιμεύουν στην εξεύρεση λύσεων για τα προβλήματα της ανθρωπότητας.

Πόσο μάλλον, κάποιες εθιμοτυπικές επισκέψεις...