Κασμίρ, μια ανοιχτή πληγή από το 1947

H ηρεμία είναι άγνωστη λέξη στο διαφιλονικούμενο κρατίδιο του Κασμίρ, «μήλον της Εριδος» ανάμεσα στην Ινδία και το Πακιστάν εδώ και σχεδόν 80 χρόνια. Ομως η τελευταία επίθεση αυτονομιστών ανταρτών εναντίον τουριστών από την Ινδία, που άφησε πίσω της 26 θύματα και 17 τραυματίες, απειλεί να πυροδοτήσει έναν νέο κύκλο βίας στο Κασμίρ και ένταση ανάμεσα στις δύο γειτονικές χώρες που είναι ταυτόχρονα και πυρηνικές δυνάμεις.

Την ευθύνη για την επίθεση, η οποία ανάγκασε τον εθνικιστή Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι να επιστρέψει εσπευσμένα από τη Σαουδική Αραβία, ανέλαβε μια μικρή, άγνωστη μέχρι πρότινος οργάνωση με την ονομασία «Αντίσταση του Κασμίρ». Σε ανακοίνωσή της ισχυρίζεται ότι τα θύματα δεν ήταν απλοί τουρίστες, αλλά σχετίζονταν με τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ινδίας. Επίσης καταγγέλλει τις ινδικές αρχές ότι έχουν εγκαταστήσει πάνω από 85.000 ξένους στην περιοχή, αναφερόμενοι σε πρόσφατη δήλωση της τοπικής κυβέρνησης σχετικά με την παροχή του δικαιώματος σε 83.742 Ινδούς για αγορά γης και άλλων ακινήτων στο Κασμίρ μέσα στα τελευταία δύο χρόνια.

Οταν χρεοκόπησε η αυτοκρατορία

Και ενώ η κυβέρνηση της Ινδίας υπόσχεται να εντοπίσει και να συλλάβει τους φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς, αρκετά ΜΜΕ και πολιτικοί σχολιαστές ισχυρίζονται -χωρίς αποδείξεις- ότι πίσω από την επίθεση κρύβεται το Πακιστάν. Κάτι που φυσικά αρνείται το Ισλαμαμπάντ. Η έχθρα αυτή χρονολογείται από το 1947, τη χρονιά που η βρετανική αυτοκρατορία χρεοκόπησε και εγκατέλειψε (και) το «διαμάντι του στέμματος» αναγνωρίζοντας τη δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών, της Ινδίας και του Πακιστάν, με τρόπο όμως που θα άνοιγε ένα πεδίο μακροχρόνιας έριδας.

Το Κασμίρ, ένα πολυεθνικό κρατίδιο με ως επί το πλείστον μουσουλμανικό πληθυσμό, μπορούσε σύμφωνα με το σχέδιο της ανεξαρτησίας, να επιλέξει αν θα ενωθεί είτε με την Ινδία είτε με το Πακιστάν. Αρχικά, ο μαχαραγιάς (ο τοπικός κυβερνήτης) Χάρι Σινγκ ήθελε ένα ανεξάρτητο Κασμίρ. Αλλά τον Οκτώβριο του 1947 αποφάσισε την ένωση με την Ινδία σε αντάλλαγμα για τη βοήθειά της για την αναχαίτιση της εισβολής πακιστανικών φυλών.

Τότε ξέσπασε και ο πρώτος ινδοπακιστανικός πόλεμος που προκάλεσε την παρέμβαση του ΟΗΕ. Ο νεοσύστατος τότε οργανισμός πρότεινε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με το μέλλον του Κασμίρ, το οποίο όμως δεν έγινε ποτέ εξαιτίας των διαφωνιών ανάμεσα στις δυο αντιμαχόμενες πλευρές. Τελικά δύο χρόνια αργότερα Ινδία και Πακιστάν υπέγραψαν εκεχειρία και το Κασμίρ χωρίστηκε στα δύο, με το ένα τμήμα του να βρίσκεται υπό ινδική διοίκηση και το άλλο υπό πακιστανική.

Αίμα, καταστολή, λογοκρισία

Ακολούθησαν άλλοι δύο πόλεμοι το 1965 και το 1999 με εκατοντάδες νεκρούς. Στο ινδικό Κασμίρ ξεπήδησε ένοπλο αυτονομιστικό κίνημα, γεγονός που οδήγησε το Νέο Δελχί να φτάσει στα άκρα την καταστολή και τη λογοκρισία. Οι νεκροί από τις επιθέσεις των ανταρτών και την αντεπίθεση των ινδικών δυνάμεων ανέρχονται σε χιλιάδες όλα αυτά τα χρόνια. Τα πράγματα επιδεινώθηκαν περαιτέρω από πέρσι το καλοκαίρι, όταν η εθνικιστική κυβέρνηση του Ναρέντρα Μόντι αποφάσισε να άρει το καθεστώς αυτονομίας του Κασμίρ στέλνοντας χιλιάδες στρατού και θέτοντας σε κατ’ οίκον περιορισμό τους δύο πρώην κυβερνήτες.

Η ινδική Βουλή στο μεταξύ πέρασε νόμο που χωρίζει το υπό τον έλεγχό της τμήμα του Κασμίρ σε δύο διοικητικά τμήματα: το Τζαμού και Κασμίρ από τη μία και το μικρό ορεινό Λαντάκ από την άλλη. Γεγονός που προκάλεσε τη δυσαρέσκεια της Κίνας η οποία ερίζει με την Ινδία για μια παραμεθόρια περιοχή στο Λαντάκ, με αποτέλεσμα το Πεκίνο να κατηγορεί το Δελχί για υπονόμευση της εδαφικής του ακεραιότητας.

Σε αυτό το ολοένα πιο μπλεγμένο κουβάρι το Πακιστάν απειλεί να οδηγήσει την Ινδία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ο Μόντι αρνείται τη διαμεσολάβηση του Ντόναλντ Τραμπ για την επίλυση του προβλήματος, ενώ παράλληλα βλέπει την τουριστική κίνηση στο Κασμίρ, την οποία προσπάθησε με κάθε τρόπο να προωθήσει, να καταρρέει επ’ αόριστον μετά την τελευταία τρομοκρατική επίθεση, την πρώτη που στρέφεται εναντίον τουριστών. Η ειρήνη στην περιοχή μάλλον θα αργήσει πολύ...

Το Πακιστάν από την πλευρά του κατήγγειλε αυτή την ενέργεια ως παράνομη, υποβάθμισε τους διπλωματικούς δεσμούς του με την Ινδία και διέκοψε όλες τις εμπορικές συναλλαγές.