Να διασωθεί και να αξιοποιηθεί το ιστιοφόρο «Ευγένιος Ευγενίδης»

Η διάσωση του ιστορικού ιστιοφόρου «Ευγένιος Ευγενίδης», που ναυπηγήθηκε το 1929 και σήμερα βρίσκεται παροπλισμένο στο Κέντρο Εκπαίδευσης Πόρου, απασχόλησε την ημερίδα που διοργανώθηκε από τον Ελληνικό Σύνδεσμο Παραδοσιακών Σκαφών και πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Ευγενίδου, με τους συμμετέχοντες σε αυτή να καταθέτουν τις προτάσεις τους, τις εμπειρίες τους και τις διεθνείς πρακτικές για ανάλογες περιπτώσεις. Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Παραδοσιακών Σκαφών και το Ιδρυμα Ευγενίδου θα αναλάβουν από κοινού τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται για να σχεδιαστεί μια ολοκληρωμένη και λειτουργικά βιώσιμη επιχειρησιακή πρόταση αξιοποίησης του σκάφους.

Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου, Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης, αναφέρθηκε στην ιστορική διαδρομή του εμβληματικού αυτού σκάφους, εκτιμώντας ότι η αναβίωσή του και η αξιοποίησή του θα πρέπει να στηριχτούν σε μελέτες εμπειρογνωμόνων, ναυπηγών ιστορικών ιστιοφόρων, κατά τις διεθνείς πρακτικές.

Ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Παραδοσιακών Σκαφών, Νίκος Καβαλλιέρος, τόνισε την ανάγκη για άρση των αγκυλώσεων όσον αφορά τον χαρακτηρισμό του σκάφους και το ιδιότυπο ιδιοκτησιακό του καθεστώς. «Στην περίπτωση του ιστιοφόρου “Ευγένιος Ευγενίδης”, είναι γνωστό ότι ο διαχωρισμός “κυριότητας” και “αρμοδιότητας χρήσης” είναι ουσιώδης», ανέφερε και κατέληξε ότι «η επιδίωξη όλων θα πρέπει να είναι η ανάδειξη αυτού του ιστιοφόρου με κάθε πρόσφορο τρόπο, για την εκπαίδευση των ναυτικών, για συμμετοχές σε ναυτικούς αγώνες αυτής της κατηγορίας σκαφών και για την προβολή της ελληνικής ναυτιλίας».

Το μήνυμά του στην ημερίδα απέστειλε ο υπουργός Ναυτιλίας, Χρήστος Στυλιανίδης, ότι το ιστιοφόρο «δεν πρέπει να γίνει στατικό μουσειακό έκθεμα αλλά ζωντανή ναυτική εμπειρία για τους νέους μας». Αναλυτική παρουσίαση της πορείας του ιστιοφόρου από το 2002 μέχρι και σήμερα και τις προσπάθειες αποκατάστασης από το Πολεμικό Ναυτικό έκανε ο αντιπλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού, Πέτρος Βωξάκης, με τον ιστορικό και συγγραφέα Χάρη Τζάλλα να επικεντρώνεται στο τελευταίο ταξίδι του «Ευγένιος Ευγενίδης» το 1986, όταν δηλαδή το ιστιοφόρο συνόδεψε το «Κυρήνεια ΙΙ» από το Μικρολίμανο μέχρι τη Ρόδο.

«Αν και οι προθέσεις όλων ήταν καλές, οι ούριοι άνεμοι δεν φύσηξαν για το αρχοντικό σκαρί του “Ευγένιος Ευγενίδης”, δεν γλίτωσε την απαξίωση, όπως δυστυχώς συμβαίνει και τώρα με τα ελληνικά ξύλινα παραδοσιακά σκαριά. Υστερα από τόσες προσπάθειες διάσωσης, ας το επιχειρήσουμε και πάλι, επιτελώντας το χρέος που έχουμε στρατευθεί», σημείωσε η Αναστασία Αναγνωστοπούλου-Παλούμπη, πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος.

Το ιστιοφόρο κατασκευάστηκε το 1929 στα σκοτσέζικα ναυπηγεία Denny Brothers από τον αριστοκράτη Γουόλτερ Ράνσιμαν. Είχε μήκος 59,65 μ. και πλάτος 9,16 μ. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε από το Βρετανικό Ναυτικό, το 1945 πέρασε σε σουηδικά χέρια και το 1965 αγοράστηκε από το υπουργείο Ναυτιλίας με τη μεσολάβηση του Ελληνα εφοπλιστή Ευγένιου Ευγενίδη και προς τιμήν του πήρε και το όνομά του. Μέχρι το 1990 χρησιμοποιούνταν ως εκπαιδευτικό για τους σπουδαστές των δημόσιων σχολών εμποροπλοιάρχων και στη συνέχεια παροπλίστηκε. Το 1998 με Π.Δ. χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο και το 2002 παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού στο Πολεμικό Ναυτικό.