Η τελευταία Σύνοδος των Πρυτάνεων έκρυβε εκπλήξεις, μάλλον δυσάρεστες, για το μέλλον των δημόσιων πανεπιστημίων της χώρας.
Η 103η Σύνοδος, που έλαβε χώρα στην Καστοριά, ολοκλήρωσε τις εργασίες της καταλήγοντας στα εξής συμπεράσματα: ο νόμος για τα Συμβούλια Διοίκησης θα παραμείνει σε ισχύ παρά το γεγονός ότι έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα στη λειτουργία αρκετών ανώτατων ιδρυμάτων, η αγορά απλώνει τα πλοκάμια της και στα ΑΕΙ υπαγορεύοντας πλέον την κατεύθυνση της έρευνας, ενώ το άρθρο 16 βαίνει απρόσκοπτα προς αναθεώρηση.
«Μέσα από την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για τα ΑΕΙ, θα έχουμε στενή συνεργασία με τις Πρυτανικές Αρχές και θα προβούμε σε οποιαδήποτε βελτιωτική ρύθμιση κριθεί απαραίτητη, με στόχο την εύρυθμη λειτουργία των πανεπιστημίων μας και τη διαρκή αναβάθμισή τους» σχολίασε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης μετά την ομιλία του στη Σύνοδο. Με λίγα λόγια, ο νόμος της προκατόχου του, που κρίθηκε σκληρά σε προηγούμενες Συνόδους και στην εφαρμογή του έχει αποδειχθεί εξαιρετικά «δυσκοίλιος», θα συνεχίσει να εφαρμόζεται κανονικά. Ο υπουργός Παιδείας υποσχέθηκε παράλληλα αυξήσεις στους πανεπιστημιακούς, τις οποίες έτσι κι αλλιώς οφείλει να δώσει αφού υπάρχει σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενώ επανέλαβε όσα είχε ήδη αναφέρει και στις προγραμματικές του δηλώσεις για «απλούστευση διαδικασιών και αντιμετώπιση δυσλειτουργιών σχετικά με τα Ειδικά Κονδύλια Ερευνας και χρηματοδότηση καινοτόμων ιδεών μέσω πανεπιστημιακών ταμείων».
Πέραν του υπουργού Παιδείας, στη Σύνοδο συμμετείχε ως καλεσμένος ομιλητής και ο γενικός διευθυντής του ΣΕΒ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχάνων), Γιώργος Ξηρογιάννης. Ο κ. Ξηρογιάννης στην τοποθέτησή του παρουσίασε ένα μοντέλο λειτουργίας του Πανεπιστημίου που είναι εντελώς ευθυγραμμισμένο με τη λειτουργία των επιχειρήσεων.
«Μια ουσιαστική συνεργασία των πανεπιστημίων και των επιχειρήσεων είναι επωφελής για όλη την κοινωνία. Οι επιχειρήσεις αποκτούν πρόσβαση σε ανθρώπινο κεφάλαιο με γνώσεις αιχμής, τα πανεπιστήμια αποκτούν πρόσβαση σε συμπληρωματικούς πόρους και σε πρακτικά προβλήματα των επιχειρήσεων και φυσικά οι απόφοιτοι διευρύνουν τις επαγγελματικές τους επιλογές [...] Η διασύνδεση πανεπιστημίων και επιχειρήσεων είναι αναγκαία, ώστε να αμβλύνουμε τις δυσκολίες στη σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, κάτι που αποτυπώνεται στους δείκτες του ΟΟΣΑ [...] Για να αντεπεξέλθουμε στην επερχόμενη συνύπαρξη ανθρώπινης και τεχνητής νοημοσύνης πρέπει όλοι μας να αλλάξουμε πίστα και να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μεταξύ ακαδημαϊκής κοινότητας και επιχειρήσεων χωρίς στερεότυπα» είπε μεταξύ άλλων ο εκπρόσωπος του ΣΕΒ.
Και υπογράμμισε: «Ο σχεδιασμός για τα βιομηχανικά διδακτορικά ξεκίνησε με τη δική μας υποστήριξη πολύ πριν από τον πρόσφατο νόμο, αλλά προχωράει πλέον σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια. Αρκετά μέλη του ΣΕΒ προχωρούν σε στενότερες συνεργασίες με τα πανεπιστήμια. Στελέχη του ΣΕΒ πραγματοποιούν τακτικές διαλέξεις σε φοιτητές. Στην έρευνα και καινοτομία ήδη υπάρχουν spin-offs που αξιοποιούν τις υπηρεσίες του ΣΕΒ για τη διασύνδεσή τους με επιχειρήσεις».
Τέλος, ζήτησε να γεφυρωθεί η απόσταση μεταξύ των επιδόσεων των Ελλήνων ερευνητών στα ανταγωνιστικά προγράμματα (6η θέση στην Ε.Ε.) και των περιορισμένων επιδόσεων στον μετασχηματισμό της καινοτομίας σε εμπορεύσιμα προϊόντα στις επιχειρήσεις (20οί στην Ε.Ε.), να αναβαθμιστεί ο θεσμός της πρακτικής άσκησης και να επικαιροποιηθεί ο χάρτης αλλά και το περιεχόμενο των προγραμμάτων σπουδών, ξεκινώντας από «την ξεκάθαρη ανάγκη να αυξήσουμε το 3,5% των εισακτέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στο 6%, προκειμένου να καλυφθούν υπαρκτές ανάγκες της αγοράς εργασίας». Ο λόγος του γενικού διευθυντή του ΣΕΒ με τους τεχνοκρατικούς όρους, από τον οποίο απουσίαζαν εντελώς οι ανθρωπιστικές επιστήμες, ξενίζει στα αυτιά όλων όσοι έχουν -ορθώς- συνδέσει τις πανεπιστημιακές σπουδές με την ανάπτυξη της επιστήμης και την καλλιέργεια ιδεών και αξιών.
Ωστόσο, αυτό που «κλοτσάει» ακόμη περισσότερο κι από την τοποθέτηση του εκπροσώπου των βιομηχάνων είναι η ίδια η ανακοίνωση των πρυτάνεων. Οι πρυτάνεις δεν σχολιάζουν την εκφρασμένη πρόθεση της κυβέρνησης να αναθεωρήσει το άρθρο 16, ξεκινώντας ήδη με την ενεργοποίηση του άρθρου 28 που επιτρέπει τη σύναψη διακρατικών συμφωνιών με ιδιωτικά, ξένα ιδρύματα. Είναι πραγματικά απορίας άξιο το πώς ένα θέμα που έχει ξεσηκώσει τόσο μεγάλες αντιδράσεις στον ακαδημαϊκό, και όχι μόνο, κόσμο αποσιωπάται από τους πρυτάνεις εκείνων των ιδρυμάτων που πλήττονται άμεσα. Βέβαια, η πρόσκληση συμμετοχής του κ. Ξηρογιάννη στις εργασίες της Συνόδου σηματοδοτεί ίσως μια αλλαγή κατεύθυνσης προς τον πλήρη μετασχηματισμό ακόμη και των δημόσιων πανεπιστημίων σε επιχειρήσεις.
Το μόνο που βρήκαν να ζητήσουν οι πρυτάνεις είναι να επανενεργοποιηθούν τα προγράμματα ΕΣΠΑ «με προτεραιότητα το πρόγραμμα πρόσληψης διδασκόντων για απόκτηση ακαδημαϊκής εμπειρίας», δηλαδή το πρόγραμμα εκείνο που κρατάει ομήρους χιλιάδες εργαζόμενους («Eπισφάλεια στη διδασκαλία και την έρευνα στα δημόσια πανεπιστήμια», «Εφ.Συν.», 09.06.2023). Κατά τ’ άλλα, η Σύνοδος έδωσε λευκή επιταγή στην κυβέρνηση της Ν.Δ. να αλώσει και να αλλοιώσει πλήρως τον χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας