Μαζικές κινητοποιήσεις για τον μεσαίωνα στις φυλακές

Tην καφκική κατάσταση που επικρατεί στις ελληνικές φυλακές και χαρακτηρίζεται από περιστολή δικαιωμάτων και έλλειψη σωφρονιστικής ή επανενταξιακής πολιτικής στηλιτεύουν οι κρατούμενοι των καταστημάτων κράτησης Δομοκού, Κορυδαλλού, Μαλανδρίνου, Χανίων, Λάρισας, Αυλώνα και Πάτρας με επιστολή τους προς τα υπουργεία Δικαιοσύνης και Προστασίας του Πολίτη («Επιστολή διαμαρτυρίας από τις φυλακές της χώρας για τους περιορισμούς αποφυλάκισης και τις άδειες», «Εφ.Συν.», 16.10.2024) και κάνουν λόγο για μια μαζική κινητοποίηση, η οποία ξεκίνησε και αναμένεται να γιγαντωθεί με τουλάχιστον ακόμα δύο καταστήματα να προσχωρούν μέχρι και την Κυριακή.

Οι τακτικές και εκπαιδευτικές άδειες αποτελούν ζωτικής σημασίας ζητήματα για τους κρατούμενους, που βλέπουν τα δικαιώματά τους να καταπατώνται κάθε μέρα και περισσότερο. Οι ίδιοι τονίζουν πως η διαδικασία λήψης αδειών και η υφ’ όρον απόλυση πρέπει να ρυθμίζονται από το νομικό πλαίσιο που ίσχυε κατά τον χρόνο τέλεσης του εγκλήματος.

Για τα αυτονόητα

Μιλώντας στην «Εφ.Συν.», ο κρατούμενος Κ.Σ., που συμμετέχει στην κινητοποίηση, σημειώνει: «Ενα μαύρο σύννεφο σκεπάζει τις φυλακές και είναι το σύννεφο των αναχρονιστικών λογικών διοίκησης, των δικαιωμάτων σε διαρκή περιστολή στο όνομα των μικροπολιτικών και της αδιαλλαξίας απέναντι σε κάθε προσπάθεια, σε κάθε αίτημα για τη διατήρησή τους. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στις απαρχές της μία από τις πιο αποφασιστικές κινητοποιήσεις που έχουν λάβει χώρα στις φυλακές τα τελευταία χρόνια, με προοπτική ισχυρής μαζικοποίησης.

»Οι κρατούμενοι έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν ότι είναι ελάχιστα αυτά που έχουν να χάσουν και πως πρέπει να κινητοποιηθούν ξανά, αρχίζοντας την ιστορία από την αρχή, να αγωνιστούν και πάλι προκειμένου να διεκδικήσουν τα αυτονόητα. Δικαίωμα για υφ’ όρον απόλυση, χορήγηση αδειών τακτικών και εκπαιδευτικών, που έχουν σχεδόν καταργηθεί, αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης στα κατ’ επίφαση σωφρονιστικά καταστήματα».

Ο ίδιος σχολιάζει σκωπτικά τον ιδεολογικό προσανατολισμό της ηγεσίας του αρμόδιου υπουργείου, το οποίο, όπως φαίνεται, επενδύει στην περαιτέρω αυστηροποίηση, παρά στη σωφρονιστική πολιτική. «Πριν από λίγους μήνες, η κυβέρνηση ανέθεσε τη Γ.Γ. Αντεγκληματικής Πολιτικής σε έναν απόστρατο.

»Η απόφαση αυτή δείχνει με τον πιο καθαρό τρόπο τον ιδεολογικό προσανατολισμό που έχει υιοθετήσει η Γ.Γ. Αντεγκληματικής Πολιτικής, ενισχύοντας τον ρόλο των σωμάτων ασφαλείας στη διαδικασία της αναμόρφωσης των κρατουμένων. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ποια είναι τα κίνητρά τους, πώς σκέφτονται, ποιες είναι οι ιδεολογικές τους αναφορές και πεποιθήσεις. Χρησιμοποιούν μέσα σε μια διαδικασία σωφρονισμού και επανένταξης, αντί για επιστήμονες, όλο και περισσότερους ένστολους».

Αδειες με το κιάλι

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αδιαφορίας των αρμοδίων σχετικά με τη σωφρονιστική πολιτική και την ευημερία των κρατουμένων είναι η δραματική καθυστέρηση και περικοπή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και αδειών. Αξίζει να σημειωθεί πως φέτος το κατάστημα κράτησης του Κορυδαλλού χορήγησε μόνο σε έναν κρατούμενο εκπαιδευτική άδεια.

«Κάθε χρόνο τα σχολεία, οι εκπαιδευτικές δομές αργούν όλο και περισσότερο να ανοίξουν. Λένε ότι όταν ανοίγει ένα σχολείο κλείνει μια φυλακή. Οταν κλείνει ένα σχολείο μέσα στη φυλακή, η φυλακή χάνει κάθε πρόφαση σωφρονιστικού χαρακτήρα. Οταν κλείνεις το σχολείο ή το μπλοκάρεις ή το σαμποτάρεις συστηματικά, δείχνει ποια είναι η πραγματική σου πρόθεση.

»Αρνητική πρωτιά σημειώνεται και στη χορήγηση εκπαιδευτικών αδειών αφού φέτος επετράπη μονάχα σε έναν φοιτητή να πάρει εκπαιδευτικές άδειες, ενώ το 2019 ήταν ενεργοί φοιτητές στο κατάστημα και πήγαιναν στις σχολές τους με άδεια πάνω από δέκα. Αυτή η πρωτοφανής οπισθοδρόμηση οφείλεται ξεκάθαρα στην αναχρονιστική λογική που χαρακτηρίζει τη διεύθυνση του καταστήματος, αφού τα εμπόδια που μπαίνουν στους κρατούμενους και τα αντικίνητρα ουσιαστικά τούς αποτρέπουν από την εκπαίδευση», τονίζει ο Κ. Σ. και υπενθυμίζει την υπόθεση του Θανάση Πικάση:

«Μην ξεχνάμε και τις εκδικητικές μεταγωγές, που εμποδίζουν την εκπαίδευση, πρόσφατα είχαμε το παράδειγμα του Θανάση Πικάση που τον έφτασαν στα όριά του, αυτή τη στιγμή ο άνθρωπος δίνει μεγάλο αγώνα για να ανακάμψει η υγεία του μετά την πολυήμερη απεργία πείνας, έφτασε σε οριακές καταστάσεις και αντιμετώπισε μια πρωτοφανή αδιαλλαξία από τη μεριά του κράτους πάνω σε ένα διακύβευμα που είχε να κάνει με το αν θα σπουδάσει ή όχι».

Οπως αναφέρει ο ίδιος, κρατούμενοι στερούνται τις εκπαιδευτικές τους άδειες ακόμα και αν είναι αντιμέτωποι με ήπια πειθαρχικά τα οποία δεν έχουν να κάνουν με βιαιοπραγίες, με τους αρμόδιους να παρακάμπτουν με αυτόν τον τρόπο τον ίδιο τον σωφρονιστικό κώδικα.

Χρήση κινητού

«Εχουμε μια σειρά αποκλεισμών και στέρησης εκπαιδευτικών αδειών για ψύλλου πήδημα. Ακόμα και για ήπια πειθαρχικά, όπως είναι αυτό της χρήσης κινητού τηλεφώνου που είναι το πιο ήπιο. Ο σωφρονιστικός κώδικας προβλέπει για τους σπουδαστές ότι, αν τιμωρηθούν με τέτοιο ήπιο πειθαρχικό, η ποινή –επειδή υποτίθεται ότι από τον νομοθέτη έχει αναγνωριστεί ότι η εκπαίδευση προέχει, σε μια λογική ότι βοηθά την επανένταξη των κρατουμένων– εκτελείται τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες, προκειμένου ο κρατούμενος να μη στερηθεί τις σπουδές του.

»Τώρα όμως εδώ έχουν αρχίσει και κάνουν το ανάποδο. Εργαλειοποιούν ουσιαστικά τα πειθαρχικά ακόμα και τέτοιου τύπου προκειμένου να κόψουν τις άδειες ή να μην τις δώσουν από την αρχή. Εχουν στερήσει από άνθρωπο τις εκπαιδευτικές του άδειες εδώ και ένα χρόνο, για χρήση κινητού.

»Μιλάμε για έναν άνθρωπο που βρίσκεται στο πτυχίο, εκκρεμεί το τελευταίο εξάμηνο και η πρακτική για να πάρει το πτυχίο του, το οποίο θα είναι η ολοκλήρωση μιας προσπάθειας που ξεκίνησε εξ ολοκλήρου μέσα από τη φυλακή. Υπάρχει ο νόμος και την ευθύνη για την ερμηνεία του έχει το Συμβούλιο της Φυλακής υπό τη διεύθυνση του καταστήματος, που έχει θέσει τη διαρκή τιμωρία και την εκδικητικότητα ως πρωταρχικό δόγμα».