Ο μαρασμός της Λατινικής Αμερικής

Η ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων έχει γραφτεί πάνω στην κόντρα κυριαρχίας μεταξύ Ευρώπης και Λατινικής Αμερικής.

Στη «γηραιά ήπειρο» δίνεται προτεραιότητα στη φυσική κατάσταση και την τακτική, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού τον λόγο παίρνει η τεχνική υπεροχή. Ομως η μάχη αυτή ουσιαστικά έχει τελειώσει προ πολλού όσον αφορά τα Μουντιάλ...

Για τέταρτη διαδοχική διοργάνωση το Κύπελλο θα πάει σε ευρωπαϊκά χέρια. Και για δεύτερη φορά στην τελευταία 15ετία οι λατινοαμερικανικές ομάδες επέστρεψαν σπίτια τους πριν ξεκινήσουν οι ημιτελικοί...

Η Βραζιλία ήταν το μεγάλο φαβορί για το Κύπελλο, αλλά αποκλείστηκε στα προημιτελικά. Ηταν ως επί το πλείστον σοβαρή, όμως σε καμία φάση δεν γοήτευσε με το παιχνίδι της.

Η απουσία του Ντάνι Αλβες από τη δεξιά πτέρυγα ήταν κάτι παραπάνω από αισθητή στην ανάπτυξή της, ενώ αυτή του τιμωρημένου Κασεμίρο στο ματς με το Βέλγιο αποδείχθηκε θανάσιμη για τη «σελεσάο».

Ο Νεϊμάρ κατάφερε περισσότερο να εκνευρίσει παρά να κάνει τη διαφορά και δεν πέτυχε σημαντικά γκολ.

Οσο για τον Γκαμπριέλ Ζεσούς, αυτός έφυγε από το τουρνουά ως το πρώτο βραζιλιάνικο «εννιάρι» (ή βασικός επιθετικός) που δεν σκοράρει σε Μουντιάλ.

Για την Αργεντινή τι να πει κανείς; Μαζί με τη Γερμανία ήταν η μεγαλύτερη απογοήτευση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ηδη είχε πάρει με δυσκολία την πρόκριση για την τελική φάση, πέρασε ασθμαίνοντας τη φάση των ομίλων και η ήττα της από τη συμπαγή Γαλλία στη φάση των «16» ήταν ουσιαστικά το χρονικό μιας προαναγγελθείσας εξόδου.

Οι αλλοπρόσαλλες τακτικές του Χόρχε Σαμπάολι, τα αμυντικά προβλήματα, η έλλειψη μεγάλων μέσων και η «απουσία» του Λιονέλ Μέσι άφησαν τη γενιά τού -κατά πολλούς, καλύτερου παίκτη στον κόσμο- χωρίς παγκόσμιο τίτλο.

Η Ουρουγουάη ήταν ό,τι καλύτερο είχε να προσφέρει το λατινοαμερικανικό ποδόσφαιρο στα γήπεδα της Ρωσίας.

Πέρασε με άνεση από τους ομίλους και απέκλεισε δίκαια την Πορτογαλία του Κριστιάνο Ρονάλντο. Εμεινε πιστή στην ταυτότητά της και επέμεινε στη δοκιμασμένη συνταγή: απλά και καθαρά πράγματα στην άμυνα και την επίθεση, με τους Γοδίν-Χιμένες και Σουάρες-Καβάνι αντίστοιχα.

Ο τραυματισμός του τελευταίου όμως αποτέλεσε χτύπημα από το οποίο δεν μπόρεσε να συνέλθει το συγκρότημα του Ταμπάρες και ο αποκλεισμός από τη Γαλλία ήρθε φυσιολογικά.

Η Κολομβία πήρε θετικό βαθμό, μολονότι αντιμετώπισε δυσκολίες με «το καλημέρα». Η αποβολή του Σάντσες μόλις στο 3ο λεπτό του αγώνα με την Ιαπωνία, ο τραυματισμός του Χάμες Ροδρίγες, το πολύ γρήγορο γκολ της Αγγλίας...

Ομως έδειξε χαρακτήρα και θα έχει να λέει ότι έπεσε ηρωικά στα πέναλτι, αφήνοντας πίσω ως ανάμνηση τις κεφαλιές του Μίνα και το εκπληκτικό αριστερό πόδι του Κιντέρο.

Το Μεξικό ενθουσίασε αρχικά με τη νίκη του επί της Γερμανίας, αλλά στο τέλος φάνηκε ότι για άλλη μία φορά δεν ήταν έτοιμο για κάτι περισσότερο από τη φάση των «16».

Το Περού εντυπωσίασε με τους μέσους του, όμως είχε πρόβλημα στις δύο περιοχές, ήτοι αμυντικές απροσεξίες στη μία και έλλειψη γκολ στην άλλη.

Στην Κόστα Ρίκα ο Κέιλορ Νάβας απέκρουσε όσα περισσότερα μπορούσε, αλλά δεν μπόρεσε να αποτρέψει το μοιραίο, ενώ ο Παναμάς στην παρθενική του συμμετοχή έζησε με πάθος και ενθουσιασμό κάθε στιγμή.

Εχασε όμως και τα τρία παιχνίδια του και εισέπραξε τα περισσότερα γκολ στη φάση των ομίλων.

Αυτή η πολύ φτωχή συγκομιδή για το ποδόσφαιρο της Λατινικής Αμερικής δεν είναι απλή σύμπτωση. Αποτελεί σύμπτωμα ότι κάτι δεν πάει καλά εδώ και πολύ καιρό.

Για τον λόγο αυτό στις 23 Ιουνίου η Conmebol, η ποδοσφαιρική συνομοσπονδία της Νότιας Αμερικής, διοργάνωσε στη Μόσχα μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης δίνοντας τον λόγο σε προπονητές και ποδοσφαιριστές, όπως οι Μάουρο Σίλβα, Φορλάν, Λουγάνο, Ζανέτι, Σορίν, Ματουράνα...

Οι παράγοντες άκουσαν σκληρές αλήθειες και ανησυχητικά συμπεράσματα από τους πρωταγωνιστές των γηπέδων, ειδικά για την έλλειψη ποδοσφαίρου βάσης και τη διαφθορά.

Ας μην ξεχνάμε ότι η Conmebol και η Concacaf (Συνομοσπονδία Βόρειας & Κεντρικής Αμερικής και Καραϊβικής) αποτέλεσαν το επίκεντρο του τεράστιου σκανδάλου FIFAgate.

Το λατινοαμερικανικό ποδόσφαιρο, που κέρδισε εκατομμύρια δολάρια μέσα από τις μεταγραφές παικτών στην Ευρώπη και τα τηλεοπτικά δικαιώματα, δεν επένδυσε τα κεφάλαια αυτά σωστά, αλλά τα άφησε να καταλήξουν σε τραπεζικούς λογαριασμούς συγκεκριμένων παραγόντων που πλέον διώκονται δικαστικά.

Ο Πάτσο Ματουράνα, που οδήγησε την Κολομβία στην κατάκτηση του Κόπα Αμέρικα το 2001, μίλησε για τα παιδιά που εγκαταλείπουν τα σχολεία τους: «Στα 12-13 χρόνια τους λένε στους πατεράδες τους ότι θα κυνηγήσουν το όνειρό τους και αφήνουν πίσω τους τα πάντα. Στο σημείο εκείνο σταματάει να είναι σημαντικός ο δάσκαλος ή ο προπονητής και... θεοποιείται ο επιχειρηματίας που υπόσχεται το ευρωπαϊκό ταξίδι».

Και ο Μάουρο Σίλβα, πάλαι ποτέ ηγετική φυσιογνωμία της Λα Κορούνια, έκανε την ίδια επισήμανση: «Στη Βραζιλία παίζαμε παλιά στους δρόμους, αλλά τους έχουμε χάσει πλέον λόγω της βίας. Πρέπει άμεσα να αντιγράψουμε ό,τι καλό έχουν οι Ευρωπαίοι, στην οργάνωσή τους στο ποδόσφαιρο βάσης δηλαδή, και να διατηρήσουμε παράλληλα την ταυτότητά μας. Εχουμε το ένας εναντίον ενός, έχουμε το γκολ. Υπάρχουν οι Μέσι, οι Νεϊμάρ, οι Σουάρες... Πρέπει όμως να εκπαιδεύσουμε και τον άνθρωπο πέρα από τον παίκτη. Ενας ποδοσφαιριστής με εκπαιδευμένο μυαλό θα παίρνει καλύτερες αποφάσεις στον αγωνιστικό χώρο».

Ο Χόρχε Βαλντάνο, παγκόσμιος πρωταθλητής το 1986 με την Αργεντινή, δεν μάσησε τα λόγια του: «Η εμμονή μας να κερδίσουμε τίτλους μάς τρέλανε και τα παιδιά φεύγουν για την Ευρώπη υπερβολικά νωρίς. Ειδικά στην Αργεντινή, το πρόβλημα είναι πολυεπίπεδο: βία, έλλειψη οργάνωσης, πενιχρά οικονομικά μέσα».

Ο Τοστάο, ένα από τα πέντε «δεκάρια» της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Βραζιλίας του 1970, παραδέχτηκε μια οδυνηρή αλήθεια: «Η Βραζιλία δεν είναι πλέον η χώρα του jogo bonito, της αλεγρίας, της σάμπα –αυτά τελείωσαν»...

Οταν τελειώνει το όνειρο, όταν δεν υπάρχει ούτε πλάνο, τότε αλλάζει και η παγκόσμια τάξη. Η Βραζιλία, η Αργεντινή θα συνεχίσουν να αναφέρονται ως φαβορί και στα επόμενα Μουντιάλ, ίσως από κεκτημένη ταχύτητα, ίσως για να τιμήσουμε τις όμορφες αναμνήσεις μας από το ποδόσφαιρο που κάποτε παρουσίασαν.

Ομως για να γίνουν ξανά διεκδικήτριες, θα πρέπει να αρματωθούν με κάτι πιο ουσιαστικό από τα highlights των Μέσι και των Νεϊμάρ τους...