Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα

Δεν μπορούμε να αποτρέψουμε ανθρώπους να γίνονται πρόσφυγες για να σώσουν τη ζωή τους. Θα έρθουν. Το ερώτημα είναι πόσο ανθρώπινα θα τους αντιμετωπίσουμε

Αντόνιο Γκουτέρες, ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες

Οι ροές προσφύγων που κατακλύζουν τις ακτές της βόρειας Μεσογείου είναι μια αντεστραμμένη εικόνα των στρατιωτικών και πολιτικών παρεμβάσεων του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. Oσοι επιθυμούν λοιπόν την παραμονή στις δύο αυτές «μηχανές θανάτου» θα πρέπει να συμφιλιωθούν με την ιδέα ότι τους πρόσφυγες οφείλουμε… να τους πάρουμε σπίτια μας.

Επιχείρηση ομοιοπαθητική» θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κάποιος τις αποφάσεις που έλαβε το έκτακτο Συμβούλιο κορυφής της Ε.Ε. για το μεταναστευτικό. Οι ένοπλες δυνάμεις που ευθύνονται για τη δημιουργία των προσφυγικών ροών καλούνται τώρα να τις αντιμετωπίσουν. Πίσω από τις κορόνες περί τριπλασιασμού των κονδυλίων για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών κρύβεται η ενίσχυση της Ευρώπης-φρούριο αλλά και η σταδιακή αντικατάσταση των επιχειρήσεων διάσωσης με συγκαλυμμένες στρατιωτικές επιχειρήσεις, που υποτίθεται ότι θα στρέφονται εναντίον των λαθρεμπόρων. Ηταν όμως αυτές ακριβώς οι στρατιωτικές επιχειρήσεις των τελευταίων χρόνων που ευθύνονται για τη γιγάντωση των προσφυγικών ροών.

Αρκεί να διαβάσει κανείς την πρόσφατη έκθεση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες με τίτλο «Τάσεις Ασύλου για το 2014», για να διαπιστώσει ότι σχεδόν όλες οι χώρες από τις οποίες αναχωρούν οι μεγαλύτερες ομάδες προσφύγων έχουν δεχτεί πρόσφατα την άμεση ή έμμεση στρατιωτική παρέμβαση των ΗΠΑ ή κάποιας ευρωπαϊκής χώρας. Για τις τρεις πρώτες στη λίστα (Συρία, Ιράκ και Αφγανιστάν) δεν χρειάζεται καν να επιχειρηματολογήσει κάποιος: το Ιράκ και το Αφγανιστάν ισοπεδώθηκαν από την αμερικανική εισβολή, ενώ στην περίπτωση της Συρίας είναι γνωστό ότι οι μυστικές υπηρεσίες χωρών-μελών του ΝΑΤΟ εξόπλιζαν ακραίους ισλαμιστές ρίχνοντας λάδι στη φωτιά του εμφυλίου. Τι γίνεται όμως με τις υπόλοιπες χώρες, που φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις της έκθεσης, όπως την Ερυθραία ή το Μάλι και τη Νιγηρία; Μια σύντομη αναφορά στην πρόσφατη ιστορία τους αρκεί για να εντοπιστεί αμέσως ο ηθικός αυτουργός της καταστροφής.

Ο πρόσφατος εμφύλιος στο Μάλι είναι παράπλευρη απώλεια της ΝΑΤΟϊκής επιδρομής στη Λιβύη. Συγκεκριμένα οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές -οι αντάρτες Τουαρέγκ και ομάδες ακραίων ισλαμιστών- εξοπλίστηκαν πολεμώντας ως μισθοφόροι στο πλευρό του Καντάφι και των ΗΠΑ αντίστοιχα.

Οι συγκρούσεις έδωσαν το πρόσχημα στο Παρίσι να στείλει και πάλι στρατιωτικές δυνάμεις σε μια περιοχή (που περιλαμβάνει τον γειτονικό Νίγηρα) όπου βρίσκονται τα πέμπτα μεγαλύτερα κοιτάσματα ουρανίου στον κόσμο – από τα οποία εξαρτάται η βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας της Ευρώπης.

Τουλάχιστον 1,7 εκατομμύριο άνθρωποι πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς λόγω των συνεχιζόμενων συγκρούσεων στα βόρεια της χώρας μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και της ισλαμικής οργάνωσης Μπόκο Χαράμ, η οποία ενισχύεται από την Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μπαγκρέμπ (AQIM). Η τελευταία είδε τις δυνάμεις και τις πηγές χρηματοδότησής της να αυξάνονται κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στη Λιβύη, όταν οι ΗΠΑ εξόπλιζαν ομάδες ακραίων ισλαμιστών από αρκετές χώρες της Αφρικής.

Η αποσταθεροποίηση στον Βορρά οδήγησε στην εκλογική ανατροπή του προέδρου Γκούντλαγκ Τζόναθαν και την επικράτηση του Μουχαμάντου Μπουχάρι. Πρόκειται για τον πρώην δικτάτορα της Νιγηρίας ο οποίος κατέλαβε την εξουσία το 1984 – λίγα χρόνια αφού αποφοίτησε από την ακαδημία πολέμου των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ο αριθμός των προσφύγων από την Ερυθραία σχεδόν τριπλασιάστηκε τους πρώτους δέκα μήνες του 2014 – σήμερα αποτελούν το δεύτερο μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα που φτάνει στην Ιταλία μετά τους Σύρους. Οι περισσότεροι επιχειρούν να διαφύγουν από το απολυταρχικό καθεστώς του προέδρου Ησαΐα Αφβέρκι, που συχνά χρησιμοποιεί ακόμη και ανήλικα παιδιά σε συνθήκες σκλαβιάς στα ορυχεία όλης της χώρας. Πάλαι ποτέ αγαπημένο παιδί της Ουάσινγκτον, όταν ακόμη πολεμούσε για την ανεξαρτησία της Ερυθραίας από τη φιλοσοβιετική Αιθιοπία, ο Αφβέρκι συνέχισε να απολαμβάνει την ανοχή των ΗΠΑ για μεγάλο τμήμα της δεκαετίας του ’90.

Αν και δεν περιλαμβάνεται πλέον στην πρώτη πεντάδα των χωρών με τους περισσότερους πρόσφυγες που αιτούνται άσυλο στην Ευρώπη, η Σομαλία αποτελεί εδώ και δεκαετίες πηγή αστάθειας για αρκετές γειτονικές της χώρες. Η αποτυχημένη αμερικανική επέμβαση στις αρχές της δεκαετίας του ’90 άφησε τη χώρα χωρίς κεντρική εξουσία για σχεδόν δύο δεκαετίες, ενώ οι ΗΠΑ συνέχισαν να στηρίζουν συγκεκριμένους οπλαρχηγούς. Οταν ομάδες μετριοπαθών ισλαμιστών υποσχέθηκαν να δώσουν τέλος στην πολιτική αναρχία, οι ΗΠΑ ενορχήστρωσαν την εισβολή της γειτονικής Αιθιοπίας, που βύθισε και πάλι τη χώρα στον εμφύλιο.

ΗΠΑ και Ε.Ε. έστειλαν στην περιοχή ισχυρές ναυτικές δυνάμεις για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της πειρατείας, το οποίο ξεκίνησε ως απάντηση των κατοίκων στους παράνομους αλιευτικούς στόλους ευρωπαϊκών χωρών αλλά και στην παράνομη απόρριψη τοξικών και ραδιενεργών αποβλήτων από χώρες της Δύσης.

«Εμποροι των Συνόρων» (εκδόσεις Ποταμός)

Ο δημοσιογράφος Αποστόλης Φωτιάδης αποκαλύπτει τα οικονομικά συμφέροντα που προωθούν την Ευρώπη- φρούριο.

Τάσεις Ασύλου για το 2014

Η Εκθεση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Στις πρώτες θέσεις της λίστας συναντάμε επίσης τους πρόσφυγες από τη Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο, αλλά και την Ουκρανία.