Η ορμή μιας Ιρανής που αναζητά τον γιο της στην Αθήνα

Pari

(Ελλάδα, Γαλλία, Ολλανδία, Βουλγαρία, 2020, 111')

σκηνοθεσία: Σιαμάκ Ετεμάντι

ηθοποιοί: Μελίκα Φορουτάν, Σαμπάζ Νοσίρ, Αργύρης Πανταζάρας, Σοφία Κόκκαλη, Λένα Κιτσοπούλου

Από τα ωραιότερα και πιο ελπιδοφόρα ντεμπούτα φέρνει στις καλοκαιρινές οθόνες ο Σιαμάκ Ετεμάντι, ο Ιρανός σκηνοθέτης, μόνιμος κάτοικος της Αθήνας εδώ και δεκαετίες: ο δημιουργός που μας είχε εντυπωσιάσει, το 2012, με την αφαιρετική μικρού μήκους του, «Cavo d’ Oro», βρίσκει στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, με πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βερολίνου, στέρεο έδαφος κι αφηγηματικό ειρμό σ’ ένα φιλμ που προορίζεται για το ευρύ κοινό και του μιλά, με τα μάτια, κατά πρόσωπο, για την αλήθεια τη δική του και την άλλη, τη διαχρονική.

Ενα ζευγάρι Ιρανών, η Παρί κι ο Φαρόκ, προσγειώνονται στο «Ελευθέριος Βενιζέλος»: έχουν έρθει από την Τεχεράνη να δουν τον γιο τους που σπουδάζει στο Πολυτεχνείο. Μόνο που το αγόρι, ο Μπαμπάκ, δεν έχει έρθει να τους προϋπαντήσει, δεν ζει στο σπίτι που νοίκιαζε, δεν φοιτά στη σχολή, δεν είναι πουθενά. Ξένοι στην πόλη, η Παρί κι ο Φαρόκ θα ξεκινήσουν να ψάχνουν για ίχνη, σε μια διαδρομή που αποκτά, σταδιακά, την ένταση μιας καθόδου στον Αδη ή μιας ανόδου στον ουρανό.

Δυο είναι οι ηρωίδες της ταινίας. Η μία είναι η Αθήνα, όπως την είδε και τη βίωσε ο Ετεμάντι, ξεκάθαρα, στη δική του εμπειρία, τα Εξάρχεια, η Αθηνάς, όπως τη φωτίζει και την καταγράφει, σκοτεινά, παραμυθένια κι εφιαλτικά μαζί, ο φωτογράφος Κλαούντιο Μπολιβάρ, γεμάτη ενέργεια που βράζει, μυστηριώδη, σαν μια έκθεση από πυκνοζωγραφισμένους πίνακες μιας πόλης γεμάτης σημάδια, τραύματα και σύμβολα.

Η άλλη είναι η Παρί, μέσα από τη μαγική παρουσία κι ερμηνεία της Ιρανής Μελίκα Φορουτάν, την οποία η κάμερα δεν εγκαταλείπει στιγμή. Μια σχεδόν υπερηρωική φιγούρα, ψηλόλιγνη, τυλιγμένη στο μαύρο τσαντόρ της, περιπλανιέται στους δρόμους σε μια κατεπείγουσα αναζήτηση και μοιάζει παντοδύναμη, μέχρι τη στιγμή που βλέπεις το πρόσωπό της, πανέμορφο, ευαίσθητο, αθώο, πληγωμένο, έτοιμο να διαλυθεί, ενσάρκωση της Παναγίας και της εμβληματικής μάνας.

Ταυτόχρονα, η «Παρί» είναι ένα θρίλερ γεμάτο σασπένς, ένα φιλμ «εμπορικό», παρότι καταφέρνει, με θαυμαστή ισορροπία, να υφάνει στην πλοκή του καταλυτική συγκίνηση και κατασταλαγμένη πολιτική σκέψη. Τα μονοπάτια της ελευθερίας, της ατομικής επανάστασης, διακλαδώνονται με την τιμή, τη θρησκεία, ο Χριστιανισμός με το Ισλάμ, ο Ζωροαστρισμός με τους δαίμονες και τους αγγέλους, η περηφάνια με την υποτέλεια. Κι αν κάποιες σύντομες συναντήσεις στην πορεία της Παρί, με Αθηναίους που της δίνουν στοιχεία, δείχνουν γραφικές, σχηματικές στην ίδια την επιλογή τους, στο σύνολό της η ταινία δεν πέφτει ποτέ στα στερεότυπα του αστικού ρατσισμού, στην ευκολία της περιγραφής του ξένου: η «Παρί» δεν φωνάζει αντιδραστικά, μόνο παρατηρεί και προχωρά. Με την ορμή μιας μάνας που έχει χάσει το παιδί της, μιας γυναίκας που έχει χάσει τον άξονά της. Που περιπλανιέται στους δρόμους της φωτιάς, όχι των μολότοφ, αλλά εκείνης που καίει μέσα στην Παρί, της ενοχής, της κάθαρσης, της ανάγκης για φυγή που σβήνει μόνο η θάλασσα.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ, ΣΙΝΕ ΦΛΕΡΥ

Παράθυρο στη θάλασσα

(Una ventana al mar, Ισπανία, Ελλάδα, 2019, 105')

σκηνοθεσία: Μιγκέλ Ανχελ Χιμένεθ

ηθοποιοί: Εμα Σουάρεζ, Ακύλλας Καραζήσης

Η 55χρονη Ισπανίδα, Μαρία, μαθαίνει ότι έχει καρκίνο και λίγο χρόνο ζωής μπροστά της. Αψηφώντας τους γιατρούς και τις συμβουλές της οικογένειάς της, πηγαίνει ένα ταξίδι στην Ελλάδα, στην αγέρωχη Νίσυρο. Εκεί θα βρει όχι μόνο μια δεύτερη ευκαιρία στον έρωτα, αλλά κι έναν άντρα που έχει χρειαστεί κι αυτός να κάνει επιλογές ζωής.

Η καταλυτική ταυτότητα της Νισύρου, της θάλασσας και του ηφαιστείου της, η απλότητα με την οποία η Εμα Σουάρεζ (η «Julieta» του Πέδρο Αλμοδόβαρ) δίνει ουσία σε κάθε βλέμμα και κίνησή της, η «ντόμπρα», μακριά από κάθε κλισέ, ερμηνεία του Ακύλλα Καραζήση, συνθέτουν ένα ανθρώπινο ερωτικό κι υπαρξιακό δράμα, αγαπησιάρικο και μελαγχολικό, κυρίως πριν βαρύνει από τον μελοδραματισμό του στο τελευταίο μέρος του.

Ο γαμπρούλης μας

(Beaux-parents, Γαλλία, 2019, 83')

σκηνοθεσία: Εκτόρ Καμπέγιο Ρέγες

ηθοποιοί: Σαρλί Μπρινό, Μπεναμπάρ, Ζοζιάν Μπαλασκό, Ντιντιέ Μπουρντόν

Η Γκαράνς κι ο Αρόλντ είναι ερωτευμένοι, σχεδιάζουν να κάνουν παιδί, έχουν την καλύτερη σχέση με τους γονείς της Γκαράνς, τον Αντρέ και την Κολίν. Οταν, όμως, από μια παρεξήγηση, η Γκαράνς πιστεύει ότι ο Αρόλντ την απάτησε και το ζευγάρι χωρίζει, τα πεθερικά είναι αποφασισμένα να μην χάσουν τον Αρόλντ από τη ζωή τους: εκεί ξεκινά μια άλλη «παράνομη» σχέση, κρυφή από την Γκαράνς.

Πληθωρική γαλλική κωμωδία, με στοιχεία μπουρλέσκ αλλά και μια σύγχρονη ματιά στην ταυτότητα της οικογένειας, κερδίζει πόντους κυρίως επειδή βρίσκει το γονεϊκό ζευγάρι, την Μπαλασκό και τον Μπουρντόν, σε εξαιρετική φόρμα.

Επανεκδόσεις

Οι δώδεκα ένορκοι

(12 Angry Men, ΗΠΑ, 1957, 96')

σκηνοθεσία: Σίντνεϊ Λαμέτ

ηθοποιοί: Χένρι Φόντα, Λι Τζέι Κομπ, Μάρτιν Μπάλσαμ

Ενας 18χρονος Λατινοαμερικανός κατηγορείται για τη δολοφονία του πατέρα του. Στο δικαστήριο, οι δώδεκα ένορκοι αποσύρονται για να συνεδριάσουν. Ο ένορκος νούμερο 8, που διατηρεί αμφιβολίες για τις μαρτυρίες και τη διεξαγωγή της δικαιοσύνης, πείθει τους υπόλοιπους να επανεξετάσουν τα στοιχεία, σε πείσμα των αντιρρήσεών τους: όλοι προτιμούν να τελειώνουν γρήγορα, ήσυχοι πάνω στις προκαταλήψεις τους. Ενα από τα πιο συναρπαστικά δικαστικά δράματα όλων των εποχών διατηρεί όχι μόνο τη στιλιστική του γοητεία, αλλά και τον αιχμηρά επίκαιρο χαρακτήρα του.

Το κυνήγι του κλέφτη

(To catch a thief, ΗΠΑ, 1955, 106')

σκηνοθεσία: Αλφρεντ Χίτσκοκ

ηθοποιοί: Κάρι Γκραντ, Γκρέις Κέλι

Ο Τζον Ρόμπι ήταν ένας από τους δεινότερους κλέφτες κοσμημάτων – όχι πια, μια κι έχει αποσυρθεί στην Κυανή Ακτή και στη σωστή πλευρά του νόμου. Μια σειρά από ληστείες διαμαντιών στην περιοχή θα τον φέρουν ξανά στο στόχαστρο κι ο Τζον θα βαλθεί ν’ ανακαλύψει μόνος του τον κλέφτη για ν’ απενοχοποιηθεί, χρησιμοποιώντας ένα νοστιμότατο δόλωμα, μια δροσερή κληρονόμο που παραθερίζει με τη μητέρα της στις Κάνες. Κοσμοπολίτικο περιβάλλον, απολαυστικό χιούμορ, παιχνιδιάρικο σασπένς, ένα σαρωτικής χημείας πρωταγωνιστικό ζευγάρι, σ’ ένα από τα πιο διασκεδαστικά, στιλάτα, λαμπερά θρίλερ του μετρ.

Οταν ανθίζει η νιότη

(Gli anni più belli, Ιταλία, 2020, 129')

σκηνοθεσία: Γκαμπριέλε Μουτσίνο

ηθοποιοί: Πιερφραντσέσκο Φαβίνο, Μικαέλα Ραματσότι, Κιμ Ρόσι Στούαρτ, Κλαούντιο Σανταμαρία

Τρία αγόρια μεγαλώνουν στη Ρώμη τη δεκαετία του ’80: ορκίζονται η φιλία τους να είναι αιώνια, να υπερασπίζονται πάντα το δίκαιο του αδυνάτου, μαγεύονται από την συνομήλική τους Τζέμα, το πιο όμορφο κοριτσάκι του κόσμου. Τα χρόνια περνούν, οι φίλοι απομακρύνονται, οι υποσχέσεις προδίδονται – όπως, άλλωστε, προδιαγράφει η μοίρα.

Μια ιστορία ενηλικίωσης είναι η νέα ταινία του Ιταλού εμπορικού σκηνοθέτη (με αγγλόφωνη απόπειρα το «The Pursuit of Happyness» με τον Γουίλ Σμιθ), ένα φιλμ για τον κύκλο της ζωής, με στάσεις περισσότερο κοινότοπες παρά πρωτότυπες. Είναι όμως, από τη μια, το ηλιόλουστο ντεκόρ της Ρώμης και της Νάπολης κι από την άλλη η πηγαία, λες, χημεία μεταξύ των πρωταγωνιστών, στην παιδική και την ενήλικη βερσιόν τους, που δίνει στην ταινία μια εκρηκτική, ελαφρώς εθιστική ενέργεια, ένα λαχανιασμένο πάθος, που λαίμαργα ξαναζείς στην οθόνη.

TOWN CINEMAS, VILLAGE MALL, VILLAGE ΦΑΛΗΡΟ, ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ, ΑΙΓΛΗ ΣΑΡΩΝΙΔΑ, ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ, ΑΛΕΞ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ, ΑΝΕΣΙΣ, ΑΡΙΑΝ, ΑΡΚΑΔΙΑ, ΑΡΤΕΜΙΣ, ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ, ΟΝΑΡ, ΠΕΡΑΝ, ΡΙΑ ΒΑΡΚΙΖΑ, ΣΙΣΣΥ Ν. ΜΑΚΡΗ, ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ, ΤΥΜΒΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ, ΦΛΟΙΣΒΟΣ

Νέοι είστε και φαίνεσθε

(Les vieux fourneaux, Γαλλία, 2018, 89')

σκηνοθεσία: Κριστόφ Ντιτιρόν

ηθοποιοί: Πιερ Ρισάρ, Εντί Μιτσέλ, Ρολάν Ζιρό, Αλίς Πολ

Ο Πιερό, ο Μιμίλ κι ο Αντουάν είναι φίλοι από παιδιά. Μια κηδεία θα τους ξαναφέρει κοντά τώρα, στην τρίτη ηλικία, όπου τα πόδια πηγαίνουν λίγο πιο αργά, αλλά η καρδιά χτυπά ταχύτατα. Ενα καλά κρυμμένο μυστικό από το απώτερο παρελθόν που θα κάνει την εμφάνισή του, θα τους οδηγήσει σ’ ένα αλλιώτικο road trip, από τη Νότια Γαλλία ώς την Τοσκάνη, παρέα με την πολύ έγγυο εγγονή του Αντουάν, με στόχο ν’ αποτρέψουν, όλοι μαζί, τον Αντουάν από το να διαπράξει ένα έγκλημα πάθους, σαφώς μεταχρονολογημένο. Τρεις εμβληματικές φιγούρες της γαλλικής τέχνης κι η ζουμερή Αλίς Πολ για να κατεβάζει τον μέσο όρο ηλικίας, δίνουν ζωή στο επιτυχημένο κόμικ της Dargaud κι οδηγούν μια κωμική περιπέτεια που βγαίνει από τα συνηθισμένα κι αποδεικνύεται... φρεσκότατη και γεμάτη μπρίο.

Ο διαφορετικός κύριος Κόπερφιλντ

(The personal history of David Copperfield, Ην. Βασίλειο, ΗΠΑ, 2019, 119'')

σκηνοθεσία: Αρμάντο Ιανούτσι

ηθοποιοί: Ντεβ Πατέλ, Χιου Λόρι, Τίλντα Σουίντον, Μπεν Γουίσο

Ο Ντέιβιντ Κόπερφιλντ αφηγείται, με τον δικό του «δημιουργικό» τρόπο, την ιστορία της ζωής του, από τα ζοφερά παιδικά του χρόνια μέχρι την ωριμότητα, περνώντας απ’ όλα τα πραγματικά ή φανταστικά εμπόδια που χρειάστηκε να υπερβεί. Ο Αρμάντο Ιανούτσι, του πανέξυπνου «Ο Θάνατος του Στάλιν», μεταφέρει –κι αυτός με τον δικό του «δημιουργικό» τρόπo– στη μεγάλη οθόνη το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Ντίκενς. Ο βασικός νεωτερισμός του Ιανούτσι είναι το διαφυλετικό καστ, σ’ ένα παιχνίδι με τις παγιωμένες αντιλήψεις του θεατή. Οι ρόλοι ενσαρκώνονται από ηθοποιούς κάθε φυλής, ανεξαρτήτως καταγωγής και παράδοσης του ήρωα, χωρίς ποτέ αυτό ν’ αποτελεί το παραμικρό θέμα, με αποτέλεσμα κι ο θεατής, μετά την αρχική έκπληξη, να βιώνει μια τέλεια αντιρατσιστική εμπειρία. Ωστόσο, το εύρημα αυτό εξαντλείται μέσα στην πορεία της ταινίας – εκείνα που μένουν είναι μια σειρά από βιρτουόζικες ερμηνείες, ένας θησαυρός από ντεκόρ (η αφήγηση κυλά... «κυβιστικά», η βιογραφία, η δημιουργία της συγγραφής και η φαντασία παρουσιάζονται, ταυτόχρονα, ως ένα), ένα χιούμορ προοδευτικά υπερβολικό και μια πλοκή τόσο αποσπασματική που, τελικά, χάνονται οι βασικές πολιτικές κι ανθρωπιστικές ιδέες του βιβλίου που, ασφαλώς, προσέλκυσαν και τον Ιανούτσι στη διασκευή του.