Η νύχτα και η κρίση

Στο «Τετάρτη 04:45», μια από τις πιο ελκυστικές ταινίες της χρονιάς, ο Αλέξης Αλεξίου συνδυάζει θρίλερ και νουάρ για να δώσει την αίσθηση απόγνωσης και ασφυξίας πετυχημένου Αθηναίου, που κινδυνεύει να χάσει τα πάντα.

Τετάρτη 04:45

σκηνοθεσία: Αλέξης Αλεξίου

ηθοποιοί: Στέλιος Μάινας, Δημήτρης Τζουμάκης, Αδάμ Μπουσδούκος, Γιώργος Συμεωνίδης, Μίμι Μπρανέσκου, Μαρία Ναυπλιώτου

Ο Στέλιος έχει κάνει το όνειρό του πραγματικότητα: είναι ιδιοκτήτης ενός τζαζ μπαρ, όπου κάθε βράδυ, μέσα στον καπνό, τον χαμηλό φωτισμό, την ξεχωριστή μουσική, βιώνει την ανέλπιστη προσωπική του επιτυχία. Μόνο που είναι χειμώνας του 2010. Η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει, ο Στέλιος έχει δανειστεί από λάθος πρόσωπα και, ξαφνικά, με διορία ακριβώς 32 ώρες, πρόκειται να διασώσει ή να χάσει τα πάντα. Καθώς οι τοίχοι κλείνουν ασφυκτικά γύρω του, ο Στέλιος κάνει το καθοριστικό βήμα από τη λογική στον πανικό.

Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Αλέξη Αλεξίου, μετά την «Ιστορία 52», είναι ένα αριστουργηματικό θρίλερ που συνδέει το φιλμ νουάρ με τον Παρκ Τσαν-Γουκ με αυτοπεποίθηση και έμπνευση.

Ο κεντρικός του ήρωας, ερμηνευμένος με βάθος και οικονομία από τον Στέλιο Μάινα, ναι, είναι «ο Ελληνας της κρίσης», αλλά ταυτόχρονα είναι και ο Ρέι Λιότα του «Goodfellas»: η σκηνοθεσία και η εικόνα έχουν σαγήνη, σκοτεινό μεγαλείο και η κάθε σκηνή, διαλογική ή μη, είναι ευπρόσδεκτα αμφίσημη.

Από τη φωτογραφία-κομψοτέχνημα του Χρήστου Καραμάνη στη μουσική του Felizol, στο μοντάζ του Λάμπη Χαραλαμπίδη, στους εύστοχα διαλεγμένους δεύτερους ρόλους, η ταινία επιβάλλεται, χτίζει αγωνία και αναγνωρίσιμους ήρωες σε επίκαιρες αλλά ταυτόχρονα διαχρονικές καταστάσεις.

Ο Αλεξίου αγαπά το σινεμά, να το βλέπει και να το κάνει. Κι αυτή η δική του απόλαυση του κινηματογραφικού φορμαλισμού είναι φορές που επιβαρύνει τον ρυθμό της ταινίας, σ’ ένα φιλμ που ήδη από τη σύλληψή του εξαρτάται απόλυτα από τη διαχείριση του χρόνου και το σασπένς που προκαλεί το κυνήγι του. Κι αυτή, ωστόσο, η φιλμική αυταρέσκεια δεν στερεί πολλά από μια από τις πιο ελκυστικές ταινίες της σεζόν.

Still Alice: Κάθε Στιγμή Μετράει

σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Γκλέιτζερ, Γουός Γουέστμορλαντ

ηθοποιοί: Τζουλιάν Μουρ, Αλεκ Μπόλντγουιν, Κρίστεν Στιούαρτ, Κέιτ Μπόσγουερθ

Η Αλις Χάουλαντ έχει στηρίξει όλη της τη ζωή, όλη της την προσωπικότητα, στο μυαλό της: είναι καθηγήτρια φωνολογίας, δίνει επιτυχημένες διαλέξεις, ο άντρας της την αγαπά γιατί «είναι η εξυπνότερη γυναίκα του κόσμου», φοιτητές, επιστήμονες, η οικογένεια και οι φίλοι της την ακούν με προσοχή όταν μιλά, απολαμβάνοντας τον ειρμό της σκέψης της.

Ολα θα αλλάξουν όταν συνειδητοποιήσει ότι πάσχει από τη νόσο του Αλτσχάιμερ και πως ό,τι ώς τώρα θεωρούσε όχι απλώς δεδομένο, αλλά κι εξαιρετικά πολύτιμο, ο νους και η μνήμη της, αρχίζουν να την εγκαταλείπουν.

Βασισμένη στο μυθιστόρημα της Λίσα Τζενόβα, είναι η ταινία που θα μείνει στην ιστορία ως «εκείνη που χάρισε στην Τζουλιάν Μουρ το Οσκαρ», και όχι άδικα. Σ’ ένα μάλλον επιφανειακό, απλουστευμένο σενάριο, με μια εξ ορισμού συγκινητική ιστορία, τίποτα δεν έχει βάθος ή ιδιαιτερότητα.

Μέσα σ’ αυτό το αξιοπρεπές, αλλά κι ελαφρώς αδιάφορο πλαίσιο, η Τζουλιάν Μουρ μεγαλουργεί, συμπληρώνοντας με τη δική της ερμηνεία τα ανείπωτα, δίνοντας στην ηρωίδα της μια πολυδιάστατη ψυχοσύνθεση, εκφράζοντας με τα μάτια της τις διακυμάνσεις της απώλειας και την απόγνωσή της, κάνοντας, με λίγα λόγια, μόνη της, την ταινία επιβεβλημένη θέαση.

Από_Μηχανής

σκηνοθεσία: Αλεξ Γκάρλαντ

ηθοποιοί: Ντόμναλ Γκλίσον, Οσκαρ Αϊζακ, Αλίσια Βικάντερ

Ενας νεαρός προγραμματιστής, ο Κέιλεμπ, βγαίνει πρώτος σε διαγωνισμό τεχνολογίας. Το βραβείο, να περάσει μια εβδομάδα στο σπίτι του αφεντικού του –ενός ιδιοφυούς ερημίτη– τεστάροντας τη νέα του δημιουργία, την Εϊβα, μια γυναίκα με τεχνητή νοημοσύνη, αυτόνομη σκέψη και συναίσθημα. Μέσα στο χρυσό κλουβί του, ο Κέιλεμπ θ’ ανακαλύψει ότι έχει πέσει σε μια μοιραία παγίδα.

Ο συγγραφέας και σεναριογράφος Αλεξ Γκάρλαντ, γνωστότερος για τις συνεργασίες του με τον Ντάνι Μπόιλ στην «Παραλία» και το «28 Μέρες Μετά», διαλέγει την επιστημονική φαντασία για το σκηνοθετικό του ντεμπούτο σε μια ταινία όπου, παραδόξως, το σενάριο είναι ο αδύναμος κρίκος.

Η απειλή της τεχνητής νοημοσύνης για τον άνθρωπο είναι ένα θέμα που απασχολεί το σινεμά καιρό, κι εδώ δε, βρίσκει μια μη παρωχημένη έκφανσή του. Το φιλμ έχει έναν απλοϊκό ρομαντισμό, που οδηγεί σ’ ένα ακόμα πιο αδιέξοδο φινάλε.

Ωστόσο, με δυο καλογραμμένους άντρες ήρωες, με μια A.I. ηρωίδα (κι ένα μάτσο ακόμα) που πληροί κάθε φαντασίωση, με εξαιρετική αισθητική και υπέρκομψο ψηφιακό σχεδιασμό, η ταινία έχει μια γοητεία που ξεπερνά την ιστορία της κι απλώνεται στην εικόνα της. Επιπλέον, η πανέμορφη Αλίσια Βικάντερ με το άυλο σώμα και ο αφοπλιστικός Οσκαρ Αϊζακ στον ρόλο του tech guru συναγωνίζονται σε μαγνητισμό στην οθόνη.

Σταχτοπούτα

σκηνοθεσία: Κένεθ Μπράνα

ηθοποιοί: Κέιτ Μπλάνσετ, Λίλι Τζέιμς, Ρίτσαρντ Μάντεν, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Χόλιντεϊ Γκρέντζερ

Η πανέμορφη Ελα μπορεί να έχει χάσει τη μητέρα της και την οικογενειακή θαλπωρή, αλλά ακολουθεί τη συμβουλή της, να είναι «γενναία κι ευγενική» κι υποστηρίζει τον πατέρα της όταν εκείνος αποφασίζει να ξαναπαντρευτεί. Μόνο που με τη νέα της μητριά και τις δυο της κόρες στο σπίτι, η ζωή της Ελα θ’ αλλάξει προς το χειρότερο, ώσπου η νεραϊδονονά της, μια κολοκύθα και λίγα ποντικάκια θα κάνουν το παραμύθι πραγματικότητα.

Ο Κένεθ Μπράνα αναλαμβάνει τη νέα, live action μεταφορά του κλασικού παραμυθιού με τρόπο… κλασικό, αλλά όχι λιγότερο χαριτωμένο. Η δική του εκδοχή είναι φωτεινή, απευθύνεται κυρίως σε παιδιά (γι’ αυτό προβάλλεται και μεταγλωττισμένη) κι έχει όλη την ηλιόλουστη σάχλα του πρίγκιπα του παραμυθιού και της μικρής αθώας κορασίδας.

Ωστόσο ο Μπράνα αφήνει το στίγμα του, δίνοντας νέα διάσταση στην κακιά μητριά (πώς όχι, αφού την ενσαρκώνει η Κέιτ Μπλάνσετ), βγάζοντας πραγματικά κωμικές στιγμές από τις αδελφές Αναστέιζια και Ντριζέλα, χαρίζοντάς μας μια εκπληκτική σκηνή δράσης με… κολοκυθάμαξα και καταλήγοντας μ’ ένα αληθινά απολαυστικό ζαχαρωτό στην οθόνη, με τη βοήθεια και του φωτογράφου του, Χάρη Ζαμπαρλούκου.

Τζόκερ

σκηνοθεσία: Σάιμον Γουέστ

ηθοποιοί: Τζέισον Στέιθαμ, Μίλο Βεντιμίλια, Σοφία Βεργκάρα, Στάνλεϊ Τούτσι, Αν Χες

Ο Νικ Γουάιλντ, αήττητος σωματοφύλακας στο Λας Βέγκας, βρίσκεται στο στόχαστρο τόσο της αστυνομίας όσο και της μαφίας, όταν τα βάζει μ’ έναν νονό της νύχτας για να υπερασπιστεί μια καλή του φίλη… O βραβευμένος με δύο Οσκαρ σεναριογράφος του «Δύο Ληστές» και «Ολοι οι Ανθρωποι του Προέδρου» υπογράφει μια ταινία που θα ήθελε να είναι ένα στιλάτο νουάρ, αλλά σεναριακά δεν τα καταφέρνει.

Ωστόσο, επειδή το φιλμ ουσιαστικά απευθύνεται στους fans της τεστοστερόνης του Τζέισον Στέιθαμ, ο Βρετανός ηθοποιός αποδίδει και με το παραπάνω με το σκυθρωπό, σιωπηλό του ύφος και με τη μαεστρία του στις λίγες αλλά εντυπωσιακές σκηνές δράσης της ταινίας, όπου αποδεικνύει ότι μπορεί ν’ αφανίσει έναν γύρο μπράβους χρησιμοποιώντας μόνο ένα μαχαιροπίρουνο ψαριού. Πώς ν’ αντισταθείς;

Fils de Grèce, Τα Παιδιά του Εμφυλίου

σκηνοθεσία: Διονύσης Γρηγοράτος

ηθοποιοί: Τζένη Σταυροπούλου, Πέτρος Γιασεμής

Μια νεαρή πολιτική πρόσφυγας αποφασίζει ν’ αναζητήσει την ιστορία της γιαγιάς της, που υπήρξε θύμα του παιδομαζώματος στον ελληνικό εμφύλιο. Παρότι καταπιάνεται μ’ ένα σκοτεινό, λίγο γνωστό κι εξαιρετικά ενδιαφέρον κομμάτι της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας, ο Διονύσης Γρηγοράτος στολίζει την ταινία του με τόση σοβαροφάνεια και αποτυχημένο εικαστικό πειραματισμό, που καταλήγει μ’ ένα ασύνδετο φιλμ αδικαιολόγητα μεγάλης διάρκειας (δυόμισι ώρες).

Ενα φλύαρο κολάζ εικόνων, ντοκουμέντων (σαφώς το σημαντικότερο στοιχείο της ταινίας), μυθοπλασίας, αλληγορίας, παρωχημένης ιντελιγκέντσιας, online chats και δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ, με μια ατυχή σύνδεση του παιδομαζώματος με τη δολοφονία Γρηγορόπουλου, κακές ερμηνείες κι ένας επιτηδευμένος μελοδραματισμός, συνθέτουν το εξουθενωτικό περιτύλιγμα μιας κατά τα άλλα σημαντικής ιδέας.