Κινηματογραφικό success story α λα γαλλικά

Η Γαλλία έχει παράδοση στην παραγωγή και εξαγωγή του σινεμά της: έχει ένα κοινό καλλιεργημένο, που δεν έχει χάσει τη συνήθεια για τακτικές επισκέψεις στη σκοτεινή αίθουσα, αλλά κι έναν μηχανισμό που προωθεί αποτελεσματικά τις γαλλικές ταινίες στους θεατές στο εσωτερικό, αλλά και στη διεθνή αγορά. Το 2014 ήταν μια εκπληκτική χρονιά.

Στις εκτός Γαλλίας χώρες προβλήθηκαν 520 γαλλικές ταινίες, ενώ 14 από αυτές συγκέντρωσαν 17 εκατομμύρια εισιτήρια (δεύτερη καλύτερη χρονιά στη διεθνή αγορά εδώ και 20 χρόνια). Κι αν κανείς συνυπολογίσει και τις ταινίες στις οποίες η Γαλλία είναι ο βασικός παραγωγός (δίνει πάντα μεγάλη έμφαση στις συμπαραγωγές), το διεθνές box office φτάνει τα 91 εκατομμύρια εισιτήρια.

Στο εσωτερικό, το 2014, οι τέσσερις πρώτες ταινίες του box office ήταν γαλλικές: από τη δημοφιλέστατη και στην Ελλάδα κωμωδία «Τι σου κάναμε, Θεέ μου», και τον «Σουπερχόνδριο» του Ντάνι Μπουν, στη «Lucy» του Λικ Μπεσόν με τη Σκάρλετ Γιόχανσον και την κωμωδία «Οικογένεια Μπελιέ».

Το θρίλερ «Ο άνθρωπος από τη Μασσαλία» του Σεντρίκ Χιμένες, που παίζεται και στην Ελλάδα, βγήκε στη Γαλλία αρχές Δεκεμβρίου, έχει ξεπεράσει το ενάμισι εκατομμύριο εισιτήρια και συνεχίζει δυναμικά.

Πώς τα καταφέρνει, λοιπόν, η γαλλική κινηματογραφία και όχι απλώς συντηρείται, αλλά αναπτύσσεται εν μέσω κρίσης; Η Ιζαμπέλ Τζιορντανό, πρώην δημοσιογράφος και νυν γενική διευθύντρια της Unifrance, έχει διαφωτιστικές απαντήσεις: «Το 80% του συνολικού μπάτζετ για το σινεμά δίνεται στην παραγωγή ταινιών και το διαχειρίζεται το CNC (αντίστοιχο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου).

Προφανώς υπάρχουν και στη Γαλλία ταινίες που γίνονται χωρίς το CNC, χωρίς καν χρήματα από την τηλεόραση, αλλά είναι πολύ λίγες. Η Unifrance, ο φορέας που φροντίζει για την προώθηση των ταινιών μέσα κι έξω από τη Γαλλία, χρηματοδοτείται επίσης από το CNC, δηλαδή από το υπουργείο Πολιτισμού, αλλά σ’ ένα μικρό βαθμό και από το υπουργείο Εξωτερικών. Το ετήσιο μπάτζετ μας είναι 8 εκατομμυρία ευρώ».

Η Unifrance, ωστόσο, δεν στηρίζεται αποκλειστικά στα κρατικά κονδύλια. «Στις σημερινές συνθήκες οφείλεις να χρησιμοποιείς τη φαντασία σου και να βρίσκεις λύσεις χωρίς να περνάς πάντα από το κράτος», λέει η Τζιορντανό. «Η οικονομική κρίση προβλέπεται ότι θα κρατήσει πολύ, δεν μπορούμε πάντα να εξαρτιόμαστε από το κράτος. Κι εν τέλει πιστεύω ότι ο πολιτισμός, σε αντίθεση με άλλες δημόσιες παροχές, όπως η εκπαίδευση ή η περίθαλψη, έχει τον τρόπο να βρίσκει κι άλλες διόδους χρηματοδότησης. Στη Unifrance αναζητήσαμε ιδιωτικές εταιρείες που μας βοηθούν με χρήματα ή παροχές».

Και φυσικά λειτουργούν με τη δομή και τους στόχους μιας ανταγωνιστικής εταιρείας: «Εννοείται ότι κάθε χρόνο φτιάχνουμε μια στρατηγική για τις ταινίες που θα προωθήσουμε. Στήνεται ανά ταινία και ανά χώρα. Η αγορά μας είναι δυνατή κυρίως στην Ευρώπη –Γερμανία, Ιταλία–, στις ΗΠΑ και φυσικά στην Ασία, όπου επιδιώκουμε όσο γίνεται περισσότερες επαφές με Κίνα και Ιαπωνία. Προσπαθούμε επίσης να χτίσουμε καλές συνεργασίες με τις “καινούργιες” χώρες που αναπτύσσονται οικονομικά -Βραζιλία, Μεξικό, Κορέα. Ως προς τις ταινίες, προσπαθούμε να προωθούμε ένα συνδυασμό των ειδών όπου είμαστε δυνατοί, όπως η κωμωδία (το “Intouchables” είναι ένα καλό παράδειγμα), οι περιπέτειες δράσης, όπως του Λικ Μπεσόν, αλλά και οι ταινίες των δημιουργών που μπορεί να σημειώνουν μικρότερη εμπορική επιτυχία αλλά πηγαίνουν στα μεγάλα φεστιβάλ και προσφέρουν πολλά στον σεβασμό και την αναγνωρισιμότητα του γαλλικού σινεμά. Εχουμε πολλά ατού και προσπαθούμε να τα εκμεταλλευόμαστε όλα παράλληλα».

Η Unifrance προσπαθεί να δημιουργεί κίνητρα και για την εισπρακτική επιτυχία των γαλλικών ταινιών μέσα στη χώρα. «Μια τακτική που εφαρμόστηκε πρόσφατα με μεγάλη επιτυχία είναι ότι μειώθηκε η τιμή του εισιτηρίου των γαλλικών ταινιών για τα παιδιά από 14 χρόνων και κάτω. Είναι οι ηλικίες που δυσκολεύονται περισσότερο να πάνε σινεμά, το εισιτήριο τους φαίνεται ακριβό. Και η προσέλευση αυτού του ηλικιακού γκρουπ αυξήθηκε. Επιπλέον, επιβάλλεται οι αίθουσες να παίζουν ένα ικανό ποσοστό γαλλικών ταινιών μέσα στη χρονιά –υπάρχουν κυρώσεις γι’ αυτές που δεν παίζουν καμία. Ο βασικός μου στόχος για τη χρονιά που έρχεται είναι, ακριβώς, η προσέλκυση του νεανικού κοινού. Γι’ αυτό διοργανώνουμε πολλά Φεστιβάλ στη χώρα, αλλά δουλεύουμε πολύ και online. Το καλύτερο παράδειγμα είναι το «My French Film Festival» (MyFrenchFilmFestival.com), όπου το κοινό μπορεί να δει δωρεάν στο ίντερνετ δέκα μεγάλου και δέκα μικρού μήκους γαλλικές ταινίες της σεζόν. Το Φεστιβάλ είναι διαγωνιστικό, φέτος πρόεδρος της κριτικής επιτροπής είναι ο Μισέλ Γκοντρί, τα βραβεία τα εξασφαλίζουν οι συνεργάτες μας (Chopard, Lacoste, Air France), ενώ άλλοι, όπως το Γαλλικό Ινστιτούτο, αλλά και ο τουρκικός τηλεοπτικός όμιλος Digiturk, αναλαμβάνουν την προβολή των ταινιών στην τηλεόραση, ή σε άλλες χώρες. Ειναι η πέμπτη διοργάνωση (16 Ιανουαρίου έως 16 Φεβρουαρίου) κι έχει ήδη τραβήξει το ενδιαφέρον των νέων στη Γαλλία και σε όλον τον κόσμο».

Κι αν η κουβέντα μας έγινε λίγες μόνο μέρες μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στο Charlie Hebdo, η Τζιορντανό μοιάζει αισιόδοξη. «Οφείλουμε να μην ξεχνάμε λεπτό ότι το Παρίσι είναι πάντα μια πρωτεύουσα του πολιτισμού. Πιστεύω ακράδαντα ότι ο πολιτισμός είναι ένα εργαλείο της ειρήνης. Μπορεί η διάθεσή μας να έχει πέσει, αλλά είμαι αισιόδοξη ότι τα πρόσφατα γεγονότα δεν θα σπρώξουν τον κόσμο στον συντηρητισμό. Είναι ουτοπικό να πιστεύεις, όπως ο Βιμ Βέντερς, ότι “οι εικόνες μπορούν ν’ αλλάξουν τον κόσμο”, αλλά με τον πολιτισμό καταφέρνεις να εκπαιδεύσεις και να καλλιεργήσεις το κοινό. Ο πολιτισμός είναι πολιτική. Εστω κι αν δεν ισχύει πάντα το αντίστροφο».