Ευπρόσδεκτη είναι η όλο και συχνότερη συνεισφορά της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ σε ενδιαφέροντα, άρτια προετοιμασμένα προγράμματα συναυλιών. Μια τέτοια, πολύ ωραία συναυλία γαλλικής μουσικής του ώριμου ρομαντισμού έδωσε στις 27/11/2024 υπό τον Μιχάλη Οικονόμου στο κρατικό Μέγαρο Μουσικής, περιλαμβάνοντας δύο συμπτωματικά ακριβώς σύγχρονα έργα: τη «Νεκρώσιμη Ακολουθία» του Φορέ (1887/90) και τη «Συμφωνία αρ. 3» του Σεν-Σανς (1886). Η συναυλία άφησε πολύ καλές εντυπώσεις. Αντίθετα από άλλα διάσημα «Ρέκβιεμ» του ρομαντισμού, που διέπονται από έντονα θεατρικά διατυπωμένα συναισθήματα ψυχολογικού δέους, απώλειας, ικεσίας, τρόμου και φόβου, αυτό του Φορέ είναι ριζικά διαφορετικό, εστιάζοντας σε αισθήματα «ανάπαυσης», μακαριότητας, ικεσίας και ανάτασης.
DΣυνακόλουθα και η μουσική του ενέχει αιθέρια, βαθιά παρηγορητική διάσταση που απαιτεί ανάλογη αντιμετώπιση. Αυτό ακριβώς πέτυχαν η ΕΣΟΕΡΤ, η Χορωδία της ΕΡΤ και οι δύο μονωδοί, η υψίφωνος Μαίρη Γουγούση και ο τελειοθήρας βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος, υπό τον Μιχάλη Οικονόμου. Μαλακή, αβίαστη, ακριβής διάπλαση της μελωδικής φραστικής, ήρεμο ξετύλιγμα της μουσικής, ήπιες –δηλαδή όχι άγριες- κορυφώσεις, απαλό τραγούδι, καθαρή άρθρωση στοιχειοθέτησαν μια ωραία, απολαυστική ανάγνωση. Στο δεύτερο μέρος της βραδιάς παίχτηκε η «Συμφωνία αρ. 3» του Σεν-Σανς, γνωστή για τη μεγαλειώδη χρήση του εκκλησιαστικού οργάνου. Το μέρος του οργάνου ερμήνευσε έξοχα η Ελένη Κεβεντσίδου. Η σύνθεση παίχτηκε γενικώς με ολύμπια καθαρότητα και με ακρίβεια. Ωστόσο κανείς είχε ενίοτε την αίσθηση ότι μια πιο αιχμηρή και νευρώδης διάπλαση της εκτέλεσης θα απέδιδε καλύτερα τη γεμάτη γαλλικό πάθος μουσική του Σεν-Σανς ειδικά στα γρήγορα μέρη και στις κορυφώσεις.
ΚΟΑ υπό τον Βασιλείου: «...μετά τον Σοστακόβιτς»
Στις 10/1/2025 η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών έδωσε στο κατάμεστο κρατικό Μέγαρο Μουσικής μια όλως ασυνήθιστη συναυλία με αρχιμουσικό τον Νίκο Βασιλείου. Αφιερωμένη στα 90 χρόνια από τη γέννηση του εβραϊκής καταγωγής Σοβιετικού συνθέτη Αλφρεντ Σνίτκε (1934-1998), η βραδιά έφερε τον τίτλο «...μετά τον Σοστακόβιτς». Αν και κάπως κουραστική στη μονοθεματικότητά της, η συναυλία ήταν όλως ευπρόσδεκτη. Εκτιμήθηκαν απολύτως η έμφαση στον συνθέτη, που έργα του σπάνια ακούμε στην Ελλάδα, και οι έκδηλα φροντισμένες εκτελέσεις. Ο Σνίτκε κατέχει ιδιαίτερη θέση στην τοπογραφία και την ύστερη εξέλιξη της ευρωπαϊκής μουσικής: με γερμανικό φυσικό και πνευματικό DNA, επίγονος της παλιάς, πολιτισμικά πλούσιας Ευρώπης που εξοντώθηκε ανεπιστρεπτί στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε βίο, γνώση, παιδεία και ευαισθησίες που τον οδήγησαν να ενστερνιστεί σε βάθος και να μεταβολίσει την παραδομένη ιστορική μουσική κληρονομιά για να αποτυπώσει «τους ηθικούς και πνευματικούς αγώνες του σύγχρονου ανθρώπου σε βάθος και λεπτομέρεια». Εζησε στο περιβάλλον της μεταπολεμικής ΕΣΣΔ (1948-1990), επιβιώνοντας κυρίως ως συνθέτης μουσικής για αναρίθμητες κινηματογραφικές ταινίες, τη σοβαρή μουσική του όμως αντιμετώπισε με καχυποψία η σοβιετική γραφειοκρατία.
Από το 1990, και μετά την πτώση της ΕΣΣΔ, έζησε στη Γερμανία (1990-1998). Γενναιόδωρα καταγραμμένος και προσβάσιμος σε ηχογραφήσεις της σοβιετικής Μελόντια (Мелодия) αλλά και της γερμανικής ECM, ο εξεζητημένος πολυστιλισμός της μουσικής του Σνίτκε προβάλλει για πολλούς δυσνόητος ή ακατανόητος. Η γραφή του αποδομεί και, ταυτόχρονα, ανασυνθέτει με αιρετικό -αλλ’ όχι άνευ νοήματος!- τρόπο ιστορικά ακούσματα, δεδομένες αρμονικές συμβάσεις και συμφραζόμενα, λειτουργώντας με μια ανησυχητική, λαβυρινθώδη νοηματική πολυαναφορικότητα που ξαφνιάζει τον νου και αναστατώνει συγκινησιακά· σαν να οδηγεί στα άκρα την περίφημη νοηματική διγλωσσία του Σοστακόβιτς! Ακούσαμε το «Κοντσέρτο για βιόλα» (1985) και την οκταμερή «Σουίτα Γκόγκολ» (Σνίτκε/Ραζντιέστβενσκι, 1975/78), γραμμένη για θεατρική παράσταση του Λιουμπίμοφ.
Ωριμος, εξαιρετικός αριστοτέχνης, έμπειρος σολίστας, με ωραίο, ασφαλή ήχο, ο Σδούκος διέπλασε μιαν ερμηνεία φροντισμένη σε κάθε λεπτομέρεια και, κυρίως, εκφραστικά μεστή, με άριστη αντίληψη του συγκινησιακού βάρους της μουσικής και άνεση στη λεπτοδουλεμένη διάπλαση του γεμάτου μεταπτώσεις συντακτικού της. Ιδανικό συνοδοιπόρο/αρωγό είχε τον Νίκο Βασιλείου και τους μουσικούς της ΚΟΑ, άρτια προετοιμασμένους και σε άκρα εγρήγορση. Εξαιρετικά επεξεργασμένη ήχησε, επίσης, η ερμηνεία της «Σουίτας Γκόγκολ». Ενδιάμεσα στα δύο έργα του Σνίτκε η άλτο Μαρία Κατσούρα ερμήνευσε με εσωτερικότητα τα ζοφερά «Εξι ποιήματα της Μαρίνα Τσβετάγιεβα» (1973) του Σοστακόβιτς. Μια συναυλία που ξύπνησε νου και ψυχή.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας