Μα καλά, όπερα από ανήλικους, πρόσφυγες, πυρόπληκτους και κρατούμενους; Κι όμως! Η Λυρική ανθίζει δίνοντας σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες πρόσβαση στην ομορφιά και ταυτόχρονα επενδύει στην καλλιτεχνική καλλιέργεια της μελλοντικής γενιάς, μέσα από τις καινοτόμες εκπαιδευτικές και κοινωνικές δράσεις μύησης στη μαγεία της λόγιας μουσικής, όχι μόνο των μαθητών κάθε ηλικίας αλλά και των λιγότερο προνομιούχων.
Καθώς μάλιστα οι περισσότερες πρωτοβουλίες εκπαιδευτικής παιδείας της ΕΛΣ ολοκληρώνονται για φέτος και παρουσιάζουν το επόμενο διάστημα τον καρπό των δράσεών τους, είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή να αναφερθούμε σε αυτά ακόμη και μέσα από τα λόγια των ίδιων των ανθρώπων που συμμετέχουν.
● Στις 8/5 (20.30, ελεύθερη είσοδος με δελτία εισόδου μέσω ticketservices) προβάλλεται στην Εναλλακτική Σκηνή το κινηματογραφικό ντοκιμαντέρ «Εκείνη τη μέρα» των Στρατή Βογιατζή και Δημήτρη Κούρτη (Caravan Project), το οποίο προβλήθηκε στο 26ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αποτυπώνοντας τα βιωματικά εργαστήρια που υλοποιήθηκαν την προηγούμενη σεζόν στην ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Εύβοιας που επλήγη σημαντικά από τις πυρκαγιές, τις προσωπικές ιστορίες, την καταστροφή αλλά και την αναγέννηση της φύσης. Το πρόγραμμα, στο πλαίσιο του οποίου υλοποιήθηκε το ντοκιμαντέρ, ονομάζεται «Μέλισμα», από τα εργαστήρια που πραγματοποιήθηκαν σε τέσσερα χωριά (Λίμνη, Κεχριές, Αγία Αννα, Μαντούδι). Απ’ αυτό πέρασαν περίπου 160 άτομα της ευρύτερης περιοχής, ενώ πέρσι παρουσιάστηκε η πρωτότυπη παράσταση μουσικού θεάτρου «Τόπος ατελείωτος» στην οποία συμμετείχαν 45 κάτοικοι των χωριών.
«Ηταν κάτι πρωτόγνωρο και συγκλονιστικό να μοιραστούμε τις σκέψεις μας αλλά και τον πόνο μας με άγνωστους ανθρώπους, που μετά έγιναν οικογένειά μας! Ηταν εξιλέωση ψυχής για το θέμα που εργαζόμασταν όλοι (πυρκαγιές). Ηταν μια ομάδα που ήρθε και βοήθησε τους κατοίκους να ανακάμψουν! Αυτές οι καλλιτεχνικές δράσεις βοήθησαν την περιοχή να επανέλθει στη φυσιολογική ζωή της», μας λέει η Σωτηρία Γεωργίου που συμμετείχε στο «Μέλισμα», για ό,τι σήμαινε για τους κατοίκους αυτή η δράση και συνεχίζει: «Η δημιουργική διαδικασία της παράστασης άφησε ένα άγγιγμα ψυχής, μια ωραία ανάμνηση, μια γνωριμία ωραιότατων καλλιτεχνών αλλά και δασκάλων, η επαφή με άλλους ανθρώπους, να παίξεις στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής! Μας άφησε μια μαγεία!».
● «Κιθάρα Express», η έκφραση μέσω της μουσικής με εργαλεία την κιθάρα, τη φωνή και τα τραγούδια, που ξεκίνησε το 2018 με 40-50 συμμετοχές συνεχίζει, για έβδομη χρονιά, με 60 συμμετέχοντες/ουσες, ενώ μέχρι στιγμής έχουν δοθεί τρεις συναυλίες, έχουν γυρίσει ένα βιντεοκλίπ και φέτος προγραμματίζουν μια μεγάλη συναυλία στις 25 Μαΐου στην Εναλλακτική Σκηνή.
Τη συμμετέχουσα Καίτη Γιουβάννου έφερε στη δράση η περιέργειά της: «Δεν μπορούσα να με φανταστώ ποτέ να κρατάω μια κιθάρα. Μου άρεσε πολύ αυτό που συνάντησα. Το να πας σε ένα μέρος που τραγουδάς και κάποιος σου δείχνει και την κιθάρα. Πραγματικά ήταν μια έκπληξη... Και είναι και η θετική ενέργεια που παίρνεις…», μας λέει, σημειώνοντας το γεγονός ότι στις συναυλίες την έχουν ακούσει όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και τα εγγόνια της.
● Στις 31/5 ανεβαίνει η παράσταση «ΣUΠΕR» σε μουσική Πάνου Ηλιόπουλου και σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη που προετοιμάστηκε από την «Co-OPERAtive»: το διαπολιτισμικό φυτώριο όπερας για 20, κάθε φορά, νέους, που φέτος υλοποιείται για τέταρτη χρονιά, περιλαμβάνει από νέους Αθηναίους μέχρι αιτούντες άσυλο, ασυνόδευτους ανήλικους, ηλικίας 14-18 ετών, που παρακινούνται να αναμετρηθούν με τη δημιουργική διαδικασία ενός δικού τους μουσικοθεατρικού έργου. Η δράση έχει τιμηθεί με το Εκπαιδευτικό Βραβείο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Fedora 2019. Για τον Σύρο Ammar Abou-Assaf, συμμετέχοντα στο πρόγραμμα, ήταν μια ξεχωριστή θεατρική εμπειρία όχι μόνο επειδή «φέρνει μαζί ανθρώπους από διάφορες χώρες που μιλούν διάφορες γλώσσες», που συνεργάζονται για να «δημιουργήσουν κάτι με αξία, από κοινού», αλλά, επίσης, επειδή η συμμετοχή του στις πρόβες τού «έφερε νέους τρόπους συνεργασίας για την κατανόηση των άλλων παιδιών που μιλούν διαφορετικές γλώσσες».
Μιλώντας στην εφημερίδα μας για την εμπειρία του, εξέφρασε την ελπίδα του να δοθούν παρόμοιες ευκαιρίες και σε άλλα παιδιά «ώστε και αυτά να ζήσουν μια τόσο όμορφη και σημαντική εμπειρία, να εκφραστούν ελεύθερα, είτε να μάθουν περισσότερα». Πώς επιτυγχάνεται η συνεργασία ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν συνεννοούνται; «Χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του σώματος. Εχοντας έναν κοινό στόχο και επιθυμώντας πολύ να τον πετύχουμε. Δουλεύοντας μαζί ως ομάδα, τόσο σωματικά όσο και διανοητικά. Χρησιμοποιώντας τη φαντασία και τον εφευρετισμό με την κατάλληλη καθοδήγηση. Μέσω της ύπαρξης ενός φιλικού και ασφαλούς περιβάλλοντος, με υποστήριξη», απαντά...
● Την 1η Ιουνίου θα παρουσιαστεί από μαθητές στην ΕΛΣ η «Oδός Φανταστικής: Είσοδος από το πρώτο συρτάρι… Guest star το φάντασμα του Τζάννι Ροντάρι!» σε σύνθεση Σοφίας Καμαγιάννη και λιμπρέτο Αναστασίας Στυλιανίδη, από 10 σχολεία και 202 παιδιά στο πλαίσιο της δράσης «3ο κουδούνι όπερα» που απευθύνεται σε σχολεία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, εισάγοντας δασκάλους και μαθητές στον διακαλλιτεχνικό κόσμο της όπερας και του μουσικού θεάτρου. Πρόκειται για το τέταρτο έργο που παρουσιάζει το «3ο κουδούνι», στο οποίο έχουν συμμετάσχει από μαθητές σχολείων της περιφέρειας μέχρι και ειδικών σχολείων.
Για μια «ανεπανάληπτη εμπειρία που έχει καταγραφεί στη μνήμη μας ως ορόσημο» κάνει λόγο η εκπαιδευτικός στο 10ο Δημοτικό Σχολείο Χαϊδαρίου Αθηνά Τασούλα, που συμμετείχε με τους μαθητές της στην προετοιμασία της παράστασης «Το φυλαχτόοοοοοοοοοοοο» σε μουσική σύνθεση και καλλιτεχνική επιμέλεια της Δήμητρας Τρυπάνη. Κι εξηγεί: «Κατ’ αρχάς, η καλλιτεχνική δραστηριότητα σε υψηλό επαγγελματικό επίπεδο είναι για τους περισσότερους ανθρώπους ένα άπιαστο όνειρο, είναι κάτι που συμβαίνει μονάχα σε ταλαντούχους άλλους και ποτέ σε μας τους ίδιους. Κι όμως το πρόγραμμα αυτό διδάσκει πως όλοι μπορούμε να κάνουμε υψηλή τέχνη. Ειδικά για τα παιδιά η εμπειρία αυτή, στο σύνολό της, καταλαμβάνει τη θέση της πιο αξέχαστης στιγμής ολόκληρης της πορείας τους στο Δημοτικό Σχολείο. Οσο για μας τους εκπαιδευτικούς, η γνωριμία μας με την εκπαιδευτική φιλοσοφία της Τρυπάνη, με τον ιδιαίτερο τρόπο της σχετικά με το πώς να κάνεις τέχνη με παιδιά (και όχι να τα διδάσκεις), μας άλλαξε δραστικά, μας ενέπνευσε βαθιά, αλλά κυρίως μας έδειξε πώς να τολμούμε στόχους υψηλούς, δείχνοντάς μας, βέβαια, τον μαγικό της τρόπο να τους πετυχαίνουμε».
● Στις 21 Ιουνίου θα παρουσιαστεί ο καρπός του εργαστηρίου στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού. Οι δράσεις-εργαστήρια μουσικής, χορού και κίνησης, σε καταστήματα κράτησης σε όλη την Ελλάδα (Γυναικών Ελαιώνα, Ανδρών Κορυδαλλού και Χανίων, Νέων Αυλώνα και Βόλου) με γνώμονα όχι μόνο την επαφή με τις τέχνες αλλά και την ελεύθερη έκφραση των συμμετεχόντων ξεκίνησαν το 2017, ενώ οι συμμετέχοντες ποικίλλουν ανάλογα με τις δυνατότητες από 15 ώς 35 άτομα.
Αλληλεπίδραση και συνεργασία με τη διαφορετικότητα
Οι «Εκπαιδευτικές και Κοινωνικές Δράσεις» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για την καλλιτεχνική περίοδο 2023/24 πάνε την όπερα, τη μουσική, τον χορό και τις εικαστικές τέχνες ακόμα πιο μακριά και σε περισσότερους, ξεκινώντας από τις μικρές ηλικίες μέχρι τους ηλικιωμένους και τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, καθώς στόχος τους δεν είναι μόνο η ανάπτυξη καλλιτεχνικών δεξιοτήτων μέσω της εμπειρικής μάθησης και η ισότιμη συμμετοχή αλλά η αλληλεπίδραση, η συνεργασία με τη διαφορετικότητα και η συνδημιουργία.
Τι να πρωτοαναφερθεί;
● Δράσεις για παιδιά: το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Οπερα και Μπαλέτο Τσέπης» μετέτρεψε πέντε φετινές παραγωγές της ΕΛΣ σε μίνι διαδραστικές παραστάσεις απευθυνόμενες σε βρέφη, νήπια και παιδιά Δημοτικού: η Κοπέλια (11, 12, 18, 19 Μαΐου) ολοκληρώνει το πρόγραμμα που περιλάμβανε Μποέμ, Καρυοθραύστη, Παλιάτσους και Κάρμεν.
● Οπερα και χορός για παιδιά και γονείς: «Pie in the Sky» είναι η πρόταση για όλη την οικογένεια, μικρούς και μεγάλους, μια παράσταση σύγχρονου χορού, κίνησης και έντονης εκφραστικότητας, στις 25 και 26 Μαΐου στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ.
Παράλληλα υλοποιούνται προγράμματα για την εφηβική μαθητική ηλικία στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ( «Η Οπερα Διαδραστικά στα Σχολεία»), εργαστήρια για παιδιά και γονείς, μια μουσική ταινία μικρού μήκους («Και αντί να μιλήσει τραγουδάει») από το κινηματογραφικό εργαστήριο Λυρικοί Μικρομηκάδες για παιδιά Γυμνασίου σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και για Νέους, για τρίτη χρονιά υλοποιούνται οι Δράσεις Καθολικής Προσβασιμότητας-«Ολοι μαζί στην όπερα» με τα «Κινούμενα Ηχοτοπία», τα εργαστήρια ενσώματης βιωματικής μάθησης που απευθύνθηκαν σε σχολεία ειδικής αγωγής, ο κύκλος εργαστηρίων ηλεκτροακουστικής σύνθεσης στο πλαίσιο των δράσεων για νέους καλλιτέχνες και ερασιτεχνικά σύνολα, σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος («Λανθάνων Χώρος»), ενώ η λίστα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων εμπλουτίζεται με στοχευμένες δράσεις για ενήλικες 65+, γηροκομεία της Αττικής, λέσχες φιλίας, άτομα με ή χωρίς αναπηρία καθώς και εκπαιδευτές και λοιπούς επαγγελματίες που ενδιαφέρονται να συμπεριλάβουν στις πρακτικές τους μεθόδους συμπερίληψης που έχουν κεντρικό άξονα τις τέχνες.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας