Ο Σούμπερτ γράφει για θάνατο, αλλά υμνεί τη ζωή

Ενας κορυφαίος βαρύτονος, που εδώ και χρόνια δείχνει μεγάλη αδυναμία στον γερμανικό ρομαντισμό. Ενας πιανίστας, από τους πλέον ταλαντούχους της γενιάς του. Κι ανάμεσά τους ένα έργο που έγραψε ο Φραντς Σούμπερτ σε στιγμές μεγάλης αδυναμίας. Ο διεθνούς φήμης τραγουδιστής Δημήτρης Τηλιακός επιστρέφει αύριο, 14 Ιανουαρίου, στην Ελλάδα για ένα ρεσιτάλ στο οποίο θα τραγουδήσει το «Χειμωνιάτικο ταξίδι» του Φραντς Σούμπερτ, από τους πλέον χαρακτηριστικούς κύκλους λίντερ για φωνή και πιάνο. Συνοδοιπόρος του στο πιάνο ο Βασίλης Βαρβαρέσος. Μάλιστα, το κοινό θα παρακολουθεί το ποιητικό κείμενο μέσα από τη μετάφραση του ίδιου του τραγουδιστή.

«Είναι έργο ζωής για μένα το "Χειμωνιάτικο ταξίδι". Ηθελα πολλά χρόνια να το ερμηνεύσω, αλλά σήμερα θεωρώ ότι οι συγκυρίες είναι ιδανικές», μας λέει ο Δημήτρης Τηλιακός. «Αρχισα να το μεταφράζω σαν άσκηση βάθους και χαίρομαι που τελικά θα μοιραστώ με το κοινό μια ολοκληρωμένη μου ματιά σε αυτό το συγκλονιστικό έργο του γερμανικού ρομαντισμού. Είμαι πολύ αγχωμένος γιατί αυτά τα τραγούδια είναι σαν να τραγουδάς 3-4 οπερατικούς ρόλους μαζί. Είσαι επάνω στη σκηνή και στοχεύεις στο καθαρό συναίσθημα. Δεν υπάρχει κανένα φτιασίδωμα, καμιά βοήθεια από το σκηνικό περιβάλλον».

Ο κύκλος τραγουδιών για φωνή και πιάνο «Χειμωνιάτικο ταξίδι» (Winterreise, D. 911) γράφτηκε από τον Σούμπερτ αρχικώς για τενόρο σε δύο μέρη, καθένα από τα οποία περιλαμβάνει 12 λίντερ. Η πρώτη ενότητα ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 1827 και η δεύτερη τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς. Πρόκειται συνολικά για 24 ποιήματα του Βίλχεμ Μίλερ, ο οποίος μάλλον δεν πρόλαβε να δει το έργο του να παρουσιάζεται μελοποιημένο, καθώς πέθανε σε ηλικία 33 ετών.

Αλλά και ο Σούμπερτ δεν ήταν σε καλύτερη κατάσταση. «Οντως. Αν κάτι κάνει το συναίσθημα να εκτοξεύεται, είναι το προσωπικό στοιχείο του συνθέτη που συναντάς σε κάθε νότα αυτών των τραγουδιών. Ο Σούμπερτ εκείνη την εποχή ήταν σε εξαθλίωση. Αρρωστος, είχε χάσει στενούς ανθρώπους από το περιβάλλον του, είχε μόλις πεθάνει και ο φάρος της ζωής του, ο Μπετόβεν.

Κατά βάθος, λοιπόν, αυτό το ταξίδι που επιχειρεί ο πρωταγωνιστής μέσα στον χειμώνα ξεδιπλώνει τα πιο βαθιά συναισθήματα του συνθέτη. Αυτό δεν σημαίνει ότι το έργο είναι καταθλιπτικό. Εχει μια έντονη μελαγχολία, αλλά συγχρόνως σε οδηγεί σε στιγμές απίστευτης έντασης και χαράς. Οπως όλες οι δημιουργίες που αφορούν τον θάνατο, στην πραγματικότητα υμνεί τη ζωή», λέει ο Δ. Τηλιακός.

Η ιστορία των τραγουδιών αφορά έναν ποιητή που μέσα στο καταχείμωνο περιπλανιέται σε μοναχικούς δρόμους. Προδομένος από την αγαπημένη του, φεύγει από το σπίτι της κρυφά μέσα στη νύχτα και εγκαταλείπει την πόλη ακολουθώντας τις απότομες όχθες του ποταμού. Η σκέψη του θανάτου τον στοιχειώνει. Αλλά εν τέλει συμφιλιώνεται με τη μοναξιά του, βαδίζοντας μέσα στο χιονισμένο, γυμνό και σκοτεινό τοπίο. Ενδεικτικοί των ψυχολογικών καταστάσεων και των μεταπτώσεων του Σούμπερτ είναι και οι τίτλοι των τραγουδιών: «Καληνύχτα», «Ο ανεμοδείκτης», «Παγωμένα δάκρυα», «Ξεπάγιασμα», «Πισωκοίταγμα», «Το φως που πλανεύει», «Ανάπαυση», «Ανοιξιάτικο όνειρο», «Ερημιά», «Τα γκρίζα μαλλιά», «Το κοράκι», «Τελευταία ελπίδα», «Πρωινή θύελλα».

Περιζήτητος ο Δημήτρης Τηλιακός, συνεχίζει μια ξεχωριστή καριέρα στα λυρικά θέατρα του κόσμου. «Ερχομαι από τη Μόσχα και πηγαίνω προς τις Βρυξέλλες», μας λέει. Και αναφέρεται στις οπερατικές του διαδρομές. Στη μεν Ρωσία τραγούδησε «Ριγκολέτο» σε σκηνοθεσία Ρόμπερτ Κάρσεν (τέλος Μαρτίου θα επιστρέψει εκεί για μερικές ακόμα παραστάσεις), ενώ από την άνοιξη και μετά «μετακομίζει» Βρυξέλλες. «Στο Τεάτρ ντε λα Μονέ θα παρουσιάσουμε μια τριλογία του Ραχμάνινοφ με τίτλο "Tρόικα". Από Σεπτέμβρη ανεβαίνω Σκανδιναβία».

Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, 8.30 μ.μ.

Προλογίζει ο Τίτος Γουβέλης.

Τιμές: 12 € και 20 €, 5 € (φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑμεΑ) και 8 € (πολύτεκνοι, 65+). Πληροφορίες για το κοινό στο τηλέφωνο: 210 7282333.