Τα πολλά πρόσωπα της τέχνης και η... Αμάλ

Αμάλ Αλαμουντίν

Μια σταρ στο Μουσείο

Η 36χρονη Λιβανέζα δικηγόρος Αμάλ Αλαμουντίν χαμογέλασε πλατιά σε υπουργούς, διευθυντές μουσείων, στο πόπολο και τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Λίγο μετά τον γάμο της με τον Τζορτζ Κλούνεϊ στη Βενετία, πραγματοποίησε την πρώτη δημόσια εμφάνισή της στην Αθήνα. Ηρθε να μας δώσει νομικές συμβουλές για τα Μάρμαρα. Την ακολούθησαν δεκάδες δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ από όλο τον κόσμο. Τι κι αν δεν ανέβηκε στην Ακρόπολη; Κανείς δεν στάθηκε σ’ αυτό.

Αγγελος Δεληβορριάς

Το Μπενάκη τον ευγνωμονεί

Παρέλαβε το Μουσείο Μπενάκη το 1973. Το ανέδειξε, το μεγάλωσε, το έκανε σύγχρονο, δίνοντας μαθήματα σε όλα τα ανάλογα ιδρύματα της χώρας. Εκανε το όραμά του πραγματικότητα και μάλιστα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες την τελευταία περίοδο. Τον Νοέμβριο ανακοίνωσε πως παραδίδει τη σκυτάλη, έπειτα από 41 χρόνια, παραμένοντας στη διοικητική επιτροπή. Με διεθνή διαγωνισμό θα βρεθεί ο νέος διευθυντής. Χρειάζεται «ρωμαίικο πείσμα», είπε. Και αυτό ευχήθηκε στον διάδοχό του.

Γιάννης Οικονομίδης

Νουάρ στο Βερολίνο

Εκανε την πρώτη του υπερπαραγωγή, αλλά διατήρησε ακέραιο το προσωπικό του ύφος και έφτασε στο διαγωνιστικό της Μπερλινάλε. «Το Μικρό Ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη, ένα μεσογειακό φιλμ νουάρ με νέα στοιχεία αλλά και κλασικά (πιστολίδι, ακραίες συμπεριφορές, χαρακτήρες του περιθωρίου ερμηνευμένους υποδειγματικά από τη σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου και την Πόπη Τσαπανίδου μέχρι τον «δικό» μας κομίστα Πέτρο Ζερβό, εκτός από τους επαγγελματίες πρωταγωνιστές Βαγγέλη Μουρίκη, Μαρία Καλλιμάνη κ.ά.). Οσοι εκτιμούν το αιχμηρό ύφος του Ελληνοκύπριου σκηνοθέτη σαφώς και την απόλαυσαν.

Κώστας Νικούλι, Νίκος Γκέλια

Ηρθαν για να μείνουν

Τέτοιες ταλεντάρες και τις βρήκε ο Κούτρας σε μαθητικά θρανία και δραματικές σχολές; Ο 20χρονος Κώστας Νικούλι πήρε πάνω του όλο το «Xenia» ξανθός, παράτολμος και γκέι Ντάνι, μια αξέχαστη αλμοδοβαρική περσόνα. Και στο πλευρό του ο 22χρονος Νίκος Γκέλια, γοητευτικός και στιβαρός Οντι, να τον φαντάζεσαι ήδη σε μελλοντικούς ρόλους στο θέατρο. Το ’χει αυτό ο Πάνος Χ. Κούτρας. Μετά τη Μίνα Ορφανού της «Στρέλλας» μάς χάρισε δύο νεαρούς Αλβανούς ηθοποιούς, που ήρθαν για να μείνουν.

Ελεωνόρα Ζουγανέλη

Μελίνα του καλοκαιριού

Με τη φόρα που της δίνουν οι αλλεπάλληλες επιτυχίες της στον στίβο του έντεχνου η Ελεωνόρα Ζουγανέλη «αναμετρήθηκε» και με τη Μελίνα Μερκούρη σε ένα μουσικοθεατρικό αφιέρωμα στο Ηρώδειο. Ανεξάρτητα από αισθητικά κριτήρια, η προσέλευση αλλά και το ότι η παράσταση επαναλήφθηκε πρόσφατα στο Μέγαρο Μουσικής απέδειξαν ότι ήταν μία από τις συναυλίες του καλοκαιριού. Τη σκηνοθέτησε ο Πέτρος Ζούλιας, ο ίδιος που αυτό το διάστημα τη «μεταμορφώνει» σε Εντίθ Πιαφ.

Μαριάννα Κάλμπαρη

Το Θέατρο Τέχνης τόλμησε

Παιδί του Θεάτρου Τέχνης, η Μαριάννα Κάλμπαρη έγινε η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση του ιστορικού θεάτρου μετά τη δεκαετή θητεία του Διαγόρα Χρονόπουλου. Πρώτη της δουλειά να καλέσει νέα πρόσωπα, πολλά από τα οποία δεν είχαν ξανασυνεργαστεί με το Θέατρο Τέχνης. Αέρας ανανέωσης σε ένα θέατρο που συμπληρώνει 60 χρόνια ζωής («Υπόγειο») και 30 χρόνια η σκηνή της Φρυνίχου.

Γιάννης Βούρος

Στα σαγόνια του ΚΘΒΕ

Λίγο καιρό αφότου ανέλαβε διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος ο Γιάννης Βούρος συνελήφθη για χρέη του Οργανισμού προς το Δημόσιο. Λίγες μέρες πριν εκπνεύσει η χρονιά, απηυδισμένος, υπέβαλε την παραίτησή του ύστερα από τις στάσεις εργασίας που κήρυξε το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών και τις ακυρώσεις των παραστάσεων. Ο υπουργός Πολιτισμού δεν έκανε δεκτή την παραίτησή του. Τα χρόνια οικονομικά προβλήματα όμως εξακολουθούν να ταλανίζουν το ΚΘΒΕ και απαιτούν λύσεις.

Μαρία Καλλιμάνη

Μάθημα αγάπης

Τόσα χρόνια στο θέατρο και στο σινεμά, η Μαρία Καλλιμάνη μόνο σπουδαίες ερμηνείες μας χάριζε. Ηρθε όμως η στιγμή με την ταινία «Στο Σπίτι» του Αθανάσιου Καρανικόλα, μία από τις καλύτερες της χρονιάς, να κάνει τον ρόλο της ζωής της. Η Νάντιά της, οικιακή βοηθός από τη Γεωργία, δεν λέει πολλά. Τίποτα σχεδόν δεν λέει. Μόνο φροντίζει. Και δίνει μαθήματα αγάπης, συγγνώμης και ηρωισμού ακόμη κι όταν την πετάνε άρρωστη στον δρόμο.

Χρήστος Τσιόλκας

Ο δικός μας Αυστραλός

Τον λατρεύουν στο εξωτερικό, παρ’ όλα αυτά ο 48χρονος συγγραφέας Χρήστος Τσιόλκας, γιος μεταναστών στην Αυστραλία, δεν ξεχνά την Ελλάδα. Ξανάρθε για να παρουσιάσει το νέο του βιβλίο «Μπαρακούντα» (εκδ. Ωκεανίδα), που συναγωνίζεται σε παγκόσμια επιτυχία το περίφημο πια «Χαστούκι» του. Δάκρυζε συνεχώς και ένιωθε τύψεις που δεν μοιράζεται τη δική μας δυστυχία. Εξαιρετικά ευαίσθητος και ταλαντούχος, μιλάει και γράφει για τις έντονες ταξικές διαφορές σε μια χώρα σαν την Αυστραλία, που δεν είναι καν σε κρίση.

Χωμενίδης, Βλαβιανός, Αβέρωφ

Μάνα, μητέρα...μπαμπά

Τρεις συγγραφείς τόλμησαν να φέρουν στο φως οικογενειακές ιστορίες και μυστικά και κέρδισαν την εμπιστοσύνη του κοινού. Ο Χρήστος Χωμενίδης με τη «Νίκη» (Πατάκης) σκιαγραφεί τη μητέρα του, κόρη του προπολεμικού ηγέτη της Αριστεράς Βασίλη Νεφελούδη. Η Τατιάνα Αβέρωφ με το «Δέκα ζωές σε μία» (Μεταίχμιο) τον πατέρα της, ηγέτη της Νέας Δημοκρατίας Ευάγγελο Αβέρωφ. Ο Χάρης Βλαβιανός με «Το αίμα νερό» (Πατάκης) παλεύει με τα φαντάσματα των γονιών του. Τρία βιογραφικά βιβλία, όπου η μυθοπλασία συναντά την Ιστορία και η μαρτυρία την ψυχανάλυση.

Ματίας Λάνγκχοφ

Σύλληψη στην Επίδαυρο

Ο σπουδαίος Γερμανός σκηνοθέτης Ματίας Λάνγκχοφ συνελήφθη μια σεπτεμβριάτικη νύχτα στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου με την κατηγορία ότι κινηματογραφεί μέσα στο μνημείο... πορνό. Αφορμή ένα ντοκιμαντέρ που γυριζόταν για τη ζωή του και η υπερευαισθησία των φυλάκων για την ιερότητα του χώρου. Αυτόφωρο, ανακρίσεις, τακτική δικάσιμος για την υπόθεση, κατάσχεση του κινηματογραφικού υλικού. «Μου την είχαν στημένη οι αρχαιολόγοι από τις “Βάκχες”», ισχυρίστηκε. Το 1997, η πολύ τολμηρή του παράσταση στην Επίδαυρο τους είχε εξοργίσει.

Πολ Οστερ

Αθηναϊκές ιστορίες

Λογοτεχνικό ίνδαλμα της δεκαετίας του ’80, τότε που κάθε βιβλίο του ήταν σαν να ανακαλύπταμε τη λογοτεχνία από την αρχή, ένας συνδυασμός Μπέκετ με Νεοϋορκέζικο νουάρ, ο κορυφαίος Αμερικανός Πολ Οστερ κατέφτασε στην Αθήνα. Τον έφερε η Στέγη. Και έγινε λαϊκό προσκύνημα, δημοσιογραφικό και ευρύτερο, στην 67χρονη λάμψη του. Είχε πολλά να μας πει, τα ᾽ριξε στον Ερντογάν και τον Πούτιν, ύμνησε τον Ομπάμα και έβρισε τους ρεπουμπλικάνους, αποκάλυψε τα μυστικά της γραφής του. Και ορμήσαμε να τον ξαναδιαβάσουμε. Είχαμε και δυο νέα του βιβλία στις προθήκες, το «Σάνσετ Παρκ» και το «Ημερολόγιο του χειμώνα».

Lady Gaga

Σόου ακόμα και στον δρόμο

Η συναυλία της χρονιάς. Εστω κι αν δεν μάζεψε πολύ κόσμο στο OAKA, όχι περισσότερο από 15 χιλιάδες. Κατάφερε όμως η Lady Gaga για ένα τριήμερο να στρέψει τους προβολείς της δημοσιότητας πάνω της. Από το αεροδρόμιο ακόμα, όταν εμφανίστηκε ημίγυμνη, «ντυμένη» Αφροδίτη. Αλλά και μετά όταν ανέβαζε φωτογραφίες μέσα από το μπάνιο, στη σουίτα της στο “Μεγάλη Βρεταννία”. Δημοσιεύματα, ποσταρίσματα, βόλτες στην Αθήνα, μεγάλος ντόρος. Μέχρι και στα Εξάρχεια κατέβηκε, σ’ ένα vintage δισκοπωλείο προκειμένου να προωθήσει το άλμπουμ της με τον Τόνι Μπένετ, που θα κυκλοφορούσε δύο μέρες μετά. Το βασικότερο; Ηταν εξαιρετική η συναυλία. Εκείνο, δηλαδή, που μετράει.

Rimini Protokoll

Στον κόσμο των όπλων και της βίας

H βερολινέζικη πρωτοποριακή ομάδα ξανάρθε στη Στέγη Γραμμάτων με μια ακόμη πρωτότυπη παράσταση, μια πρωτόγνωρη, συναρπαστική εμπειρία. Στο 90λεπτο διαδραστικό «Situation Rooms» οι θεατές κυκλοφορούσαν με ένα iPad στο χέρι σε έναν λαβύρινθο είκοσι δωματίων. Και ζούσαν από κοντά, σαν σε βίντεογκεϊμ, τις… ζωές των άλλων. Που όλες όμως ανήκαν στον αλυσίδα των πολέμων, μικρών και μεγάλων, που ταλαιπωρούν τον πλανήτη.

Ισχύς της το κοινό

Το νέο άλμπουμ της Μόνικα -εξ ολοκλήρου φτιαγμένο στην Αμερική- είχε τίτλο «Secret In The Dark», αλλά το φοβερό κορίτσι βρήκε ξανά τρόπο να λάμψει. Ο δίσκος δεν μας τρέλανε όσο ο πρώτος της. Η συναυλία της στο Ηρώδειο φάνηκε λίγο αδέξια. Ομως απέδειξαν πως το αστέρι της ελληνικής indie σκηνής έχει ανοίξει τα φτερά του για αλλού. Οι «ειδικοί» την στήνουν στον τοίχο, αλλά το κοινό εξακολουθεί να τους αγνοεί επιδεικτικά. Και να τη λατρεύει.