Η χθεσινή συνέντευξη Τύπου για την επετειακή έκθεση του Παναγιώτη Τέτση στην Εθνική Πινακοθήκη ήταν περίπου όπως οι άλλες, με μια μικρή διαφορά: τον υπερβάλλοντα ζήλο των υπαλλήλων της Εθνικής Πινακοθήκης, που υποδείκνυαν -πάντα ευγενικά- στους δημοσιογράφους να απομακρύνονται από τα έργα, κάθε φορά που πλησιάζαμε σε απόσταση μικρότερη των 20-30 εκατοστών... είτε για να τα δούμε καλύτερα από κοντά είτε κατά λάθος... Ετσι, διαπιστώσαμε ότι μετά τον βανδαλισμό των έργων του Χριστόφορου Κατσαδιώτη από τον βουλευτή της Νίκης τα μέτρα ασφάλειας έχουν γίνει πιο αυστηρά - όποιος καεί στον χυλό φυσάει και το γιαούρτι. Μάθαμε επίσης ότι ύστερα από αυτό το συμβάν η Εθνική Πινακοθήκη αναρρώνει, ενώ η επισκεψιμότητά της δεν έχει επηρεαστεί. Και το πιο σημαντικό, πληροφορηθήκαμε επισήμως (επιτέλους!) ότι οι κατεστραμμένοι πίνακες που συντηρούνται θα πάρουν «το εισιτήριο της επανόδου» πολύ σύντομα, στις αρχές Μαΐου, ενώ η επανένταξή τους στην περιοδική έκθεση «Η σαγήνη του αλλόκοτου» θα συνοδεύεται από διεπιστημονική συνάντηση με θέμα την ελευθερία της τέχνης.
«Εκτός από την επανατοποθέτηση υπό όρους ασφάλειας, έχουμε φτάσει πλέον στη λύση του προβλήματος και έχουμε επιλέξει τον τρόπο που θα γίνει ασφαλώς η ανάρτησή τους, χωρίς να παρεμβαίνουμε στην εικόνα των έργων και στην τοποθέτησή τους», υπογράμμισε η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Συραγώ Τσιάρα. «Ετοιμάζουμε και διεπιστημονική συνάντηση στις αρχές Μαΐου με τη συμμετοχή νομικών, ιστορικών της τέχνης, διευθυντών πολιτιστικών οργανισμών, ιερέων, θεολόγων, πολιτειολόγων για να συζητήσουμε με νηφάλιο και επιστημονικό τρόπο τα ζητήματα της ελευθερίας της τέχνης, του ιερού και του βλάσφημου».
Η ίδια διευκρίνισε ότι, ενώ πίστευε πως ήταν νωρίς για μια τέτοια συζήτηση, η πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης, Ολγα Μεντζαφού, είχε την ιδέα για τη διοργάνωση της συνάντησης και την έπεισε ότι είναι η κατάλληλη στιγμή. «Τηρώντας και τον εκπαιδευτικό ρόλο της Πινακοθήκης, μέσα από όλη αυτή την ιστορία που συνέβη να κρατήσουμε το πιο θετικό, ότι άνοιξε ένας δημόσιος διάλογος πάνω σε ζητήματα ελευθερίας της τέχνης, διάλογος που ξεκινάει από ζητήματα που θεωρούμε λυμένα και δεδομένα και ξαναμπαίνουν στο τραπέζι. Θεωρούμε ότι όλα πρέπει να γίνουν εδώ, στην Εθνική Πινακοθήκη, πρέπει να δούμε τα δεδομένα σε σχέση με την ελευθερία της τέχνης αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στη σημερινή συγκυρία, να δούμε σε ποια εποχή βρισκόμαστε και να συζητήσουμε νηφάλια και τεκμηριωμένα σε ένα περιβάλλον θεσμικό και δημοκρατικό το ζήτημα της ελευθερίας της τέχνης, του ιερού και του βέβηλου».
Η Συραγώ Τσιάρα επανέλαβε πως «είναι δεδομένο κι αδιαπραγμάτευτο ότι η τέχνη είναι ελεύθερη και δεν υπόκειται σε κανέναν περιορισμό σύμφωνα με το άρθρο 16 του Συντάγματος και ότι το κράτος έχει υποχρέωση να την προστατεύει, να της δίνει χώρο και να την προβάλλει». Διαπίστωσε δε πως η καλλιτεχνική δημιουργία δέχεται επίθεση σε διάφορα επίπεδα και αυτό είναι ένα διεθνές φαινόμενο: «Διανύουμε μια περίοδο πολιτισμικού πολέμου», είπε χαρακτηριστικά.
Απορία πάντως προκαλεί η επιλογή της χρονικής στιγμής για την ανακοίνωση της επανέκθεσης των βανδαλισμένων έργων, στο τέλος της χθεσινής δημοσιογραφικής ξενάγησης στην έκθεση για τον Παναγιώτη Τέτση. Η Πινακοθήκη ώς τώρα κώφευε. Φημολογείται ότι η ανακοίνωση έγινε υπό πίεση, όταν διέρρευσε η επιστολή των 24 καλλιτεχνών ή νόμιμων κληρονόμων καλλιτεχνών προς την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, τη διευθύντρια και το Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης που επισημαίνει ότι τα έργα του Χριστόφορου Κατσαδιώτη έναν μήνα μετά τον βανδαλισμό τους δεν έχουν αναρτηθεί εκ νέου, παρ' όλες τις διαβεβαιώσεις. Οι δημιουργοί έργων τα οποία εκτίθενται ή αποτελούν μέρος της συλλογής της Πινακοθήκης, καθώς και οι κληρονόμοι ή νόμιμοι εκπρόσωποι καλλιτεχνών, των οποίων έργα βρίσκονται στους χώρους της Πινακοθήκης, ζητούν την προσωρινή απόσυρση των έργων τους από τους εκθεσιακούς χώρους, «έως ότου επανεκτεθούν τα έργα που παρανόμως κατέβηκαν από την έκθεση». Και καταλήγουν: «Καλούμε την Εθνική Πινακοθήκη και το ΥΠΠΟ να δράσουν σύμφωνα με τον νόμο και να επανεκθέσουν τώρα τα έργα που αποκαθηλώθηκαν, όπως ακριβώς υπαγορεύει ο νόμος και το δημοκρατικό πολίτευμα. Αλλιώς, για τι είδους πολιτισμό μιλάμε;» (ολόκληρη η επιστολή εδώ).
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας