Η καταστροφική επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη για τον τεμαχισμό και την απόσπαση των αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου στο μετρό της Θεσσαλονίκης φέρει βαρύ πλήγμα στο σύνολο του αρχαιολογικού χώρου των βυζαντινών χρόνων και μαζί τεράστιες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του έργου. Παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις της ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού και της διεύθυνσης της Αττικό Μετρό, στην πράξη αποδεικνύεται ότι η επιλογή, εκτός από ολέθρια σε επίπεδο πολιτισμικής προσέγγισης και σεβασμού στην πολιτιστική κληρονομιά, είναι και χρονοβόρα. Οσο εντοπίζονται νέες αρχαιότητες τόσο απαιτούνται νέες έρευνες και μελέτες. Η πρόσφατη ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (1/3/22) που αφορά την προσωρινή απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαίων ευρημάτων από τον 3ο έως και τον 5ο/6ο αι. μ.Χ., τα οποία αποκαλύφθηκαν κατά τη β’ φάση της ανασκαφικής διερεύνησης, εγείρει προβληματισμούς για καθυστερήσεις του μετρό το οποίο σχεδιάζεται να παραδοθεί στο τέλος -αντί για το πρώτο τρίμηνο- του 2023.
Στη β’ φάση της ανασκαφής, η οποία πραγματοποιήθηκε το ίδιο διάστημα με τις εργασίες προσωρινής απόσπασης των αρχαιοτήτων, ανεσκάφη η επιφάνεια των 1.260 τ.μ. έως τα +3,50 μ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, το ΚΑΣ γνωμοδότησε θετικά υπέρ της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης οικοδομικών φάσεων, «οι οποίες αποτελούν ενιαίο σύνολο με τις ήδη αποσπασμένες αρχαιότητες». Τα νέα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα «αφορούν σε δίκτυο υποδομών κάτω από τα καταστρώματα των δύο κεντρικών δρόμων -decumanus maximus και cardo στο ύψος της σημερινής οδού Βενιζέλου- καθώς και σε πυκνοδομημένο ιστό με επάλληλες φάσεις της πρώτης οικοδομικής νησίδας ΝΑ της διασταύρωσης των οδικών αξόνων», αποδεικνύοντας τη διαχρονία της πόλης, δηλαδή. Η ανασκαφή έφερε στο φως πλήθος από νομίσματα, κεραμική των υστερορωμαϊκών χρόνων (3ος) και της ύστερης αρχαιότητας (4ος-6ος), γυάλινα, μαρμάρινα, σιδερένια, χάλκινα και άλλα κινητά ευρήματα.
Το Συμβούλιο ζητάει, ως όφειλε, σε επόμενη συνεδρίαση «να έρθει μελέτη απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων, καθώς και εξάντληση της ανασκαφικής διερεύνησης ώς το πέρας των ανθρωπογενών επιχώσεων».
Οι ανασκαφικές εργασίες, οι νέες αποσπάσεις και οι νέες μελέτες που απαιτούνται μαζί με τις εγκρίσεις του ΚΑΣ βγάζουν εκτός τα χρονοδιαγράμματα; «Οχι» συνεχίζει να απαντά εμμέσως πλην σαφώς η υπουργός.
«Ο Μητροπολιτικός Σιδηρόδρομος θα εκτελεστεί εντός του χρονοδιαγράμματος που έχει ήδη τεθεί, εξυπηρετώντας καθημερινά χιλιάδες Θεσσαλονικείς, ενώ θα διαθέτει έναν μοναδικής αισθητικής σταθμό, που μπορεί πραγματικά να αποτελέσει σχολή, όχι μόνο για τα ελληνικά, αλλά για τα διεθνή δεδομένα» δήλωσε η κ. Μενδώνη, μετά τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ. Χωρίς ωστόσο να αναφερθεί -της ζητήθηκε επίσημα και από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ- στο αναλυτικό χρονοδιάγραμμα της ανασκαφής, στον εκτιμώμενο χρόνο και στον προϋπολογισμό της. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Α.Ε., Νίκος Ταχιάος, που σχολιάζοντας την απόφαση του ΚΑΣ είπε στη Voria.gr: «Για εμάς δεν υπάρχει κάτι καινούργιο, το έργο προχωράει κανονικά και το μετρό θα παραδοθεί στην πόλη στο τέλος του 2023».
Ανακοίνωση για το θέμα εξέδωσε χθες η τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Σία Αναγνωστοπούλου: «...Πίσω από τους αλαζονικούς υπουργικούς διθυράμβους επιχειρείται να αποκρυφτεί η πραγματικότητα ότι θα υπάρξουν ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις και οικονομική επιβάρυνση του έργου, αλλά και συνέχιση της ανεκδιήγητης πολιτιστικής καταστροφής, ακριβώς όπως είχαν προειδοποιήσει οι επιστήμονες και η παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα. Ολα στον βωμό της επικοινωνίας με διαστρέβλωση της πραγματικότητας».
Το θέμα των ευρημάτων της ρωμαϊκής και της ελληνιστικής εποχής που βρίσκονται κάτω από τα βυζαντινά μνημεία που τεμαχίζονται και μεταφέρονται έχει αναδείξει ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων με επιστολές και παρεμβάσεις του. Τα νέα ευρήματα θα απαιτήσουν «...μια εκτεταμένη, απαιτητική και χρονοβόρα ανασκαφή, που θα θέτει συνεχώς στο προσκήνιο το ζήτημα της προστασίας και των νέων, σημαντικών αρχαιοτήτων που έρχονται στο φως, με νέες γνωμοδοτήσεις του ΚΑΣ και νέες αποφάσεις. Αυτή η εξέλιξη ασφαλώς θέτει εκ νέου ανησυχητικά δεδομένα τόσο για τον αρχαιολογικό χώρο όσο και για το έργο» προειδοποιούσε σε σχετική ανακοίνωση στις αρχές Φεβρουαρίου.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας