Βραβευμένη φωτογράφος, με εκθέσεις σε μουσεία και αίθουσες τέχνης στην Αμερική και την Ευρώπη, η Μαργαρίτα Μαυρομιχάλη παρουσιάζει για πρώτη φορά δουλειά της στην Αθήνα, ίσως την πιο προσωπική και αυτοαναφορική. Η αίθουσα τέχνης Citronne στο Κολωνάκι φιλοξενεί 19 φωτογραφίες της περιόδου 2019 - 2021 στην ατομική έκθεση «Εσωτερικός χώρος», σε επιμέλεια της Ελισάβετ Πλέσσα.
Ο τίτλος είναι αντιπροσωπευτικός της ενότητας, καθώς όλες οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν στους εσωτερικούς χώρους ενός αστικού διαμερίσματος, με κεντρικό πρόσωπο - μοντέλο την ίδια την καλλιτέχνη. Οι περιορισμοί και οι αποκλεισμοί της πανδημίας δίνουν το έναυσμα για να αποτυπωθούν στα αυτοπορτρέτα της φωτογράφου η μοναξιά, η μελαγχολία, η συναισθηματική αδράνεια.
Το σκηνικό που δημιουργεί η Μαργαρίτα Μαυρομιχάλη είναι αψεγάδιαστο, ωστόσο η απελπισία που διαπερνά το πρόσωπο - μοντέλο ανατρέπει οτιδήποτε μπορεί να ορίζεται ως ιδανικός εξωτερικός χώρος, αφού ο εσωτερικός τόπος αποπνέει μαρασμό. Το μοντέλο, αποκομμένο από τον εξωτερικό κόσμο, ζει αυτοεξόριστο στην οικία του, πλούσια και χλιδάτη, αλλά αδύναμη να γεμίσει το κενό της ανθρώπινης απουσίας. Τα παράθυρα, μικρά και μεγάλα, λειτουργούν ως το μοναδικό σημείο επαφής με τον έξω κόσμο.
Η Ελισάβετ Πλέσσα εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ότι όλες οι φωτογραφίες - αυτοπορτρέτα της Μαργαρίτας Μαυρομιχάλη είναι επιμελώς σκηνοθετημένες από την καλλιτέχνιδα, προκειμένου να δημιουργήσει την κατάλληλη ατμόσφαιρα.
«Εχει ακρίβεια στον τρόπο που βλέπει και αποτυπώνει την πραγματικότητά της. Μια εξονυχιστική λεπτομέρεια που περιέχει την ομορφιά, όπως και το σώμα της. Πίσω από αυτό όμως, υπάρχουν όλα τα άλλα. Υπάρχει η αντίφαση ανάμεσα στην ομορφιά της εικόνας και τη σκληρότητα των συναισθημάτων της μοναξιάς, της ανίας, της απελπισίας που δημιουργεί την ένταση στη δουλειά της», αναλύει η επιμελήτρια. «Αυτό που με ενδιαφέρει είναι ότι η εικόνα κυριαρχεί. Δεν είναι μια εννοιολογική φωτογραφία, εδώ μετράει η σύνθεση, η φόρμα. Ολα είναι προσεγμένα, το φως, τα χρώματα που επιλέγει. Οι φωτογραφίες της κινούνται σε πολύ λεπτά όρια και είναι σκηνοθετημένες με απόλυτη ακρίβεια και θεατρικότητα» εξηγεί.
Η κ. Πλέσσα θεωρεί ότι πρόκειται για «την πιο προσωπική δουλειά της Μαργαρίτας Μαυρομιχάλη. Προέκυψε την εποχή της καραντίνας, όταν ο αναγκαστικός εγκλεισμός, που βιώσαμε, την έστρεψε ν' ασχοληθεί με την εικόνα του εαυτού της και τον εσωτερικό κόσμο της. Στην ουσία, πρόκειται για μια εσωτερική αναζήτηση, γι' αυτό επιλέξαμε τον συγκεκριμένο τίτλο. Η ξαφνική αλλαγή τρόπου ζωής που μας επέβαλε η πανδημία ήταν κάτι που κανείς δεν μπορούσε να ελέγξει. Αυτά περνούν με υπόγειο τρόπο, ενώ πολλές φορές υπάρχει διάχυτη η ειρωνεία».
Η κ. Πλέσσα εντοπίζει την αντίφαση ανάμεσα στην ευκρίνεια της τέλειας εικόνας και στη μοναξιά της γυναικείας φιγούρας. «Σ' αυτές τις φωτογραφίες δεν υπάρχει τίποτα τυχαίο. Το αδιέξοδο και η κλειστοφοβία είναι έντονα, αλλά υπάρχει και η αίσθηση ενός κόσμου, όπως διαφαίνεται από τα παράθυρα, ο οποίος είναι μη προσβάσιμος. Ο εσωτερικός εγκλεισμός σε φέρνει αντιμέτωπο με τον εαυτό σου, κάτι που θεωρώ σημείο - κλειδί στις φωτογραφίες της Μαργαρίτας Μαυρομιχάλη. Είναι αψεγάδιαστες, ορισμένες θα μπορούσαν να είναι φωτογραφίες μόδας, κι αυτός ήταν ένας κίνδυνος. Εκεί ακριβώς, όμως, δημιουργούνται οι αντιθέσεις και οι αντιφάσεις. Καταφέρνει να κινηθεί πολύ καλά στην κόψη των πραγμάτων. Θεωρώ ότι ο θεατής χρειάζεται ώρες να τις δει, γιατί η καλλιτέχνις παίζει διαρκώς με τις λεπτομέρειες», καταλήγει.
Η έκθεση ολοκληρώνει την παρουσίασή της τις επόμενες ημέρες στην γκαλερί Citronne. Ετσι, αύριο (Σάββατο 5/2 στις 12.30) διοργανώνεται περιήγηση με τη Μαργαρίτα Μαυρομιχάλη και την Ελισάβετ Πλέσσα.
Οπως γράφει η Τατιάνα Σπινάρη, στο επεξηγηματικό κείμενο του καταλόγου, «ο αποκλεισμός από τον έξω κόσμο, η ανατροπή των δεδομένων, η συνεπαγόμενη έλλειψη επικοινωνίας, έχουν ως αποτέλεσμα τη στροφή προς τα μέσα – είτε πρόκειται για την “κλειστή” ασφάλεια της ιδιωτικής κατοικίας είτε για μια βαθύτερη εσωστρέφεια. Ο περιχαρακωμένος ιδιωτικός χώρος είναι οικείος και ασφαλής. Ταυτοχρόνως, όμως, η προδιαγεγραμμένη καθημερινότητα τον καθιστά ανοίκειο. Στις φωτογραφίες αυτές, προτάσσεται η ίδια η καλλιτέχνις ως μοντέλο, είδωλο, πρωταγωνίστρια –αλλά και θύμα μιας αδυσώπητης παρακμιακής αδιέξοδης ατμόσφαιρας».
H δουλειά της Μαργαρίτας Μαυρομιχάλη έχει παρουσιαστεί σε: Νέα Υόρκη, Βοστόνη, Σαν Ντιέγκο, στο Museum of the City of New York, στο Brooklyn Historical Society και πιο πρόσφατα σε: Βουδαπέστη, Παρίσι, Βερολίνο, Λονδίνο και στη Βαρκελώνη (συμμετείχε στην 6η Μπιενάλε Φωτογραφίας 9.12.21-9.1.22). Η ίδια σημειώνει: «Ο «“εσωτερικός χώρος” είναι μια προσωπική εξερεύνηση της έντονης αίσθησης του μη ανήκειν, μιας ανάγκης του ανήκειν σε έναν εφήμερο κόσμο, των συναισθημάτων της μοναξιάς και της μελαγχολίας, καθώς και μια εξερεύνηση των θεμελιωδών σχέσεων στη ζωή μας. Είναι μια σιωπηρή διερεύνηση των σκέψεων και των πεποιθήσεών μου και, ταυτόχρονα, μια επιθυμία να δραπετεύσω από τα όριά τους».
? INFO: Διάρκεια έως 19 Φεβρουαρίου, Gallery Citronne, Πατριάρχου Ιωακείμ 19, Κολωνάκι.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας