Τι δουλειά έχει ένας ρινόκερος σε μια αίθουσα χορού; Και η επιγραφή «άντερ κονστράξιον» σε ένα ξενοδοχείο που καταρρέει; Η Μπιενάλε της Αθήνας, που ξεκινάει στις 23 Οκτωβρίου, έδωσε το σήμα και το στίγμα της. Θα έχει τον συμβολικό και επίκαιρο τίτλο «Ομόνοια» σαν αντίσταση σε κάθε είδους διχασμό.
Γι΄ αυτό και το δίδυμο των ιδρυτών-επιμελητών της Μπιενάλε, η Ξένια Καλπακτσόγλου και ο Poka Yio επέλεξαν την πλατεία Ομόνοιας και ένα τοπόσημό της, το ιστορικό ξενοδοχείο «Μπάγκειον» για δύο εικαστικές παρεμβάσεις (μέχρι τον Σεπτέμβριο), που κλείνουν το μάτι γι΄ αυτό που θα ακολουθήσει.
Στην πρόσοψη του τετραώροφου κτιρίου έχει αναρτηθεί η επιγραφή «άντερ κονστράξιον», παρέμβαση της ομάδας Under Construction (Aλέξανδρος Λάιος, Μάρω Φασουλή, Δημήτρης Φουτρής) δηλώνοντας όχι μόνο την «υπό κατασκευή» κατάσταση του περίφημου αρχιτεκτονήματος του Ερνέστου Τσίλερ, αλλά και μια εποχή ανακατατάξεων, ανατροπών και ραγδαίων αλλαγών στη χώρα.
Μέσα στο «Μπάγκειον» έχει στηθεί ο «Ρινόκερος» του Νίκου Κεσσανλή, μια εγκατάσταση βασισμένη στη γνωστή ξυλογραφία του Γερμανού ζωγράφου και χαράκτη Αλμπρεχτ Ντίρερ. Ενα άγριο ζώο, ένα ξένο σώμα όπου αντανακλώνται στερεότυπα και προκαταλήψεις, «όπως αυτές που υπάρχουν για τους Ελληνες σήμερα» -σύμφωνα με τον Poka Yio- κάνει αισθητή την παρουσία του στην κάποτε λαμπερή αίθουσα χορού. Μπροστά από έναν ξυλόγλυπτο καθρέφτη, με τους σοβάδες να πέφτουν από την οροφή, τα κιονόκρανα, τις αψίδες, το γυάλινο αίθριο να προσπαθούν να αντισταθούν στη φθορά του χρόνου.
Η φετινή Μπιενάλε της Αθήνας βρίσκεται κι αυτή «υπό κατασκευή». Σε ρευστό κλίμα ύφεσης «επανεξετάζει τον ρόλο της και τη θέση της στην κοινωνία, επιζητά ένα βιώσιμο μοντέλο ως ανεξάρτητος θεσμός», όπως τόνισε η Ξένια Καλπακτσόγλου. «Με στόχο να δημιουργήσει συνθήκες που υποστηρίζουν την καλλιτεχνική παραγωγή, τη συνεργασία, την ενεργό συμμετοχή του κοινού αλλά και την ευκαιρία ανάπτυξης ανθεκτικών συμμαχιών με τοπικούς και διεθνείς φορείς».
Κατ΄ αρχάς επεκτείνεται χρονικά και σε αντίθεση με το μοντέλο των Μπιενάλε θα διαρκέσει δύο ολόκληρα χρόνια, μέχρι το 2017. Με επίκεντρο το «Μπάγκειον», θα αξιοποιηθούν κι άλλοι χώροι, εσωτερικοί και εξωτερικοί, γύρω από την Ομόνοια. Συνδιοργανωτής θα είναι ο Δήμος Αθηναίων, «ο φυσικός της θεσμικός φορέας», όπως ανακοίνωσε και επίσημα χθες ο Γιώργος Καμίνης. Παράλληλα θα συνεργαστεί με την documenta 14 του Κάσελ, που θα φιλοξενηθεί το καλοκαίρι του 2017 και στην Αθήνα.
Eτσι δημιουργείται ένα πλαίσιο που «αναβαθμίζει την Αθήνα στον διεθνή πολιτιστικό και τουριστικό χάρτη», τόνισε ο δήμαρχος. «Η Αθήνα, ως τόπος πολιτικών δοκιμασιών, ανατροπών και συχνά μεγάλων αλλαγών και εξελίξεων γίνεται ένα ιδιότυπο πεδίο συμπυκνωμένης ευρωπαϊκής δράσης». Ενώ πρόσθεσε πως «η πόλη, όπως και ο τόπος, ανήκουν απαρέγκλιτα στην Ευρώπη και ελπίζουμε ότι η γνώση στο πεδίο της πολιτικής θα φέρει λύση και όχι νέμεση».
Τη συνδιοργάνωση υποστηρίζει και το ίδρυμα European Cultural Foundation, το οποίο πρόσφατα βράβευσε την Μπιενάλε μας με το 2015 ECF Princess Margiet Award for Culture. Η πρόεδρός του, πριγκίπισσα Λορεντίν της Ολλανδίας, ήταν παρούσα στη χθεσινή εκδήλωση. Απλή και προσιτή, υπογράμμισε τη σημασία «να επενδύουμε στις αξίες και τις αρχές της Ευρώπης, που έχουν να κάνουν με την αλληλεγγύη, την ανεκτικότητα και τον διάλογο». Εξέφρασε δε τη βεβαιότητα ότι «οι θυσίες του ελληνικού λαού δεν είναι μάταιες, η οικονομία θα ανακάμψει και ο πολιτισμός θα συμβάλει στην ανάπτυξη».
Info: Η έκθεση στο «Μπάγκειον» είναι ανοιχτή Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή 16.00-19.00 και Σάββατο 12.00-16.00. Μέχρι 31 Ιουλίου. Και από 1η Σεπτεμβρίου έως 1η Οκτωβρίου.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας