Τις περασμένες μέρες δύο ελληνικές ομάδες κατέκτησαν ευρωπαϊκούς τίτλους: στο μπάσκετ ο Παναθηναϊκός, στο ποδόσφαιρο ο Ολυμπιακός. Αν το μπάσκετ μάς έχει συνηθίσει σε επιτυχίες, το ποδόσφαιρο έχει καταβυθιστεί στην ανυποληψία με ευθύνη όλων όσοι εμπλέκονται στη διοίκησή του.
Η ανάδειξη του Ολυμπιακού σε κυπελλούχο Ευρώπης στο Conference League συνιστά υπέρβαση των εγωτικών συμπεριφορών και των λανθασμένων επιλογών. Η ποδοσφαιρική ομάδα είχε περιέλθει σε ανυποληψία. Από αποτυχία σε συντριβή. Κλίμα ηττοπάθειας, νοοτροπία παραίτησης από τις προσδοκίες για αλλαγή των προοπτικών. Η καχυποψία και η απουσία εμπιστοσύνης στον συλλογικό στόχο πριόνιζαν την προσπάθεια να ξεφύγει η ομάδα από τη σπειροειδή καταβύθιση στην αποδοχή της κατάστασης ως αναπόφευκτης μοίρας.
Ωσπου, εγένετο φως. Εμφανίστηκε ένας άνθρωπος, ένας προπονητής, ένας ηγέτης με βαθιά ενσυναίσθηση. Που κατανοεί την ανάγκη να υπάρξουν ρόλοι διακριτοί: ο κατάλληλος παίκτης στην κατάλληλη θέση. Χωρίς εγωισμούς και ναρκισσισμούς, χωρίς εξαρτήσεις από τα βαρίδια των αλληλεξαρτήσεων – να βρεθεί θέση για τους υποτακτικούς του, σε βάρος του συλλογικού στόχου.
Και τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν. Αλλαξε η κατάσταση άρδην. Οι παίκτες, που κατηγορήθηκαν ως ανεπρόκοποι, άμπαλοι, μεταμορφώθηκαν. Ο προπονητής τους, ο Ισπανός Μεντιλίμπαρ, τους μεταμόρφωσε. Εγιναν ομάδα. Εμαθαν να λειτουργούν με συλλογική συνείδηση. Συνειδητοποίησαν ότι δεν αρκεί η ατομική ικανότητα αν δεν συνδυαστεί με την καθυπόταξή της στον συλλογικό στόχο.
Ο Μεντιλίμπαρ και όσα κατάφερε εισάγουν στον διάλογο ένα διαρκές πολιτικοφιλοσοφικό ερώτημα: Χρειάζεται ο ηγέτης σε μια συλλογικότητα; Οποια κι αν είναι αυτή. Ή μήπως είναι αρκετή η αυτοδιαχείριση από τα μέλη μιας συλλογικότητας. Συνήθως τα ερωτήματα είναι διλημματικά και προκαλούν μια αυστηρά διπολική προσέγγιση στη σχέση του ηγέτη με τα μέλη μιας συλλογικότητας.
Δεν πρόκειται να διατρέξω φιλοσοφικά και πολιτικά το θέμα. Ομως, ο Μεντιλίμπαρ δεν έγινε ηγέτης με δηλώσεις και την έξωθεν διαφημιστική υποστήριξη. Δεν ανέθεσε σε δημοσκοπικές εταιρείες να κατασκευάσουν την εικόνα του. Ούτε προσέλαβε ειδικούς στη διαμόρφωση της δημόσιας εικόνας.
Τον ανέδειξαν ηγέτη τα μέλη της ομάδας του. Γιατί τους σεβάστηκε. Υπήρξε δίκαιος, ειλικρινής, χωρίς να επιδιώκει τον έπαινο και την αποθέωση. Δεν έταξε λαγούς με πετραχήλια. Εκανε τους παίκτες να πιστέψουν στη δυναμική της συλλογικότητας. Τους ενέπνευσε θέτοντας στόχους. Και έτσι η υπέρβαση των αδυναμιών ήταν αναπόφευκτη.
Ο Μεντιλίμπαρ προκαλεί ρωγμή στις τρέχουσες αντιλήψεις για τη σχέση του ηγέτη με τα μέλη μιας ομάδας, είτε πρόκειται για μέλη ενός κόμματος είτε για πολίτες ενός δημοκρατικού καθεστώτος.
Ο,τι κατάφερε με την ομάδα του ο Μεντιλίμπαρ, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα του πώς η θεωρία γίνεται πράξη. Ή και αντίστροφα: το πώς η πράξη δίνει έναυσμα για θεωρητική επεξεργασία.
Η εποχή μας είναι δύσκολη για Μεντιλίμπαρ. Ευνοεί ναρκισσιστικές ηγεσίες που κολακεύουν τα μέλη της ομάδας. Ή σπέρνουν τον φόβο που χειραγωγεί τη βούληση.
Ομως, ο δρόμος του Μεντιλίμπαρ είναι μονόδρομος.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας