Τον τελευταίο καιρό γιγαντώθηκαν οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση. Που οδήγησαν στο κίνημα #Μe Too. Και καλώς. Οι γυναίκες -λιγότερο οι άντρες- έγιναν στόχος των ορέξεων εκείνων που χρησιμοποιούσαν την καρέκλα τους για να έχουν σεξουαλικές υπηρεσίες. Η δύναμη της εξουσίας συνθλίβει σώματα και ψυχές.
Η σεξουαλική παρενόχληση συνοδεύεται πάντα από ψυχολογική τρομοκράτηση των «θηραμάτων». Ωστόσο, η ψυχολογική πίεση μπορεί να υπάρχει ξέχωρα από τη σεξουαλική επιδίωξη. Η Mιτσίκο Αογιάμα, μια Γιαπωνέζα μυθιστοριογράφος, το αποκαλεί ηθική παρενόχληση στο βιβλίο της («Η βιβλιοθήκη των κρυφών ονείρων», Πατάκης). Η Γιοσιτάκα κατηγορεί τον προϊστάμενο του λογιστηρίου για εκφοβισμό και ηθική εξουθένωση κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας του για τα λογιστικά της λάθη.
Η φράση είναι, νομίζω, θερμόμετρο της εποχής μας. Ομνύει στο όνομα της δημοκρατίας και του σεβασμού της διαφορετικής άποψης. Η προστασία της προσωπικής ηθικής και των επιλογών της ξεχνιέται όταν έρχεται αντιμέτωπη με συμφέροντα: πολιτικά, οικονομικά, εξουσίας πάσης φύσης. Ο Μπουρντιέ, ο Γάλλος διανοούμενος, αναφέρθηκε στην ύπαρξη ενός λογοτεχνικού πεδίου. Η είσοδος σ’ αυτό προϋποθέτει αποδοχή των απόψεων που ορίζει ο χώρος. Ειδάλλως, οι διαφοροποιούμενοι σε κάποια σημεία θεωρούνται εξοβελιστέοι ή ύποπτοι για επαμφοτερίζουσα συμπεριφορά που δεν διαμορφώνει συνθήκες εμπιστοσύνης για όσους διαχειρίζονται το πεδίο.
Αυτό που διερεύνησε ο Μπουρντιέ στο λογοτεχνικό πεδίο ισχύει παντού: στην κοινωνία, την πολιτική, στις παρέες, στον πολιτισμό. Στις διακηρύξεις διαρρηγνύουν όλοι τα ιμάτιά τους. Υποστηρίζουν το δικαίωμα όλων στην ετερότητα. Την ώρα της έμπρακτης απόδειξης όλα ξεχνιούνται. Οσο η διαφορετική άποψη δεν ενοχλεί γίνεται αποδεκτή. Ενισχύει τη φυσιογνωμία μιας επίπλαστης πολυπολιτισμικότητας. Η κατάσταση μεταβάλλεται όταν η άλλη άποψη ενοχλεί. Οταν αντιμετωπίζεται καχύποπτα και ως επικίνδυνη για τη διαχείριση της όποιας εξουσίας.
Η ετερότητα τότε ενοχλεί, ιδίως στην περίπτωση που διεκδικεί να ακούγεται. Η πιο εύκολη λύση που επιλέγεται είναι ο εξοβελισμός του διαφωνούντος/-ούσας. Τίθεται εκποδών από το κόμμα, το υπουργικό συμβούλιο, το διοικητικό συμβούλιο, την παρέα. Διαγράφεται.
Οι απόψεις, ωστόσο, δεν διαγράφονται. Κι έτσι ακολουθεί η κατασυκοφάντησή τους. Επικίνδυνες, υπονομευτικές, ίσως και προδοτικές. Συνεπώς και όσοι υποστηρίζουν αυτές τις απόψεις στιγματίζονται ως έχοντες/-ουσες σκοτεινά κίνητρα. Αντιμάχονται το ορθό, τη δημοκρατία, τα εθνικά συμφέροντα και πολλά άλλα ων ουκ έστιν αριθμός.
Δεν είναι πρωτοφανέρωτα αυτά τα φαινόμενα. Πάντα συνέβαιναν. Αρκεί μια περιδιάβαση στην Ιστορία για να τεκμηριωθεί η διαχρονικότητα. Ομως, για την εποχή μας που έχει ως λάβαρο τον λόγο του Διαφωτισμού, η ηθική εξόντωση όσων σκέφτονται διαφορετικά είναι απτή απόδειξη ότι έχουμε πάρει λάθος κατεύθυνση στον κόμβο της Ιστορίας.
Δυστυχώς, γινόμαστε δυσανεκτικοί στην υπεράσπιση των άλλων φωνών. Κερδίζει έδαφος η καθαρότητα, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει σιωπή και υποταγή στην κυρίαρχη άποψη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας