Ολα δείχνουν ότι το συλλογικό τραύμα και πένθος που γέννησε το έγκλημα των Τεμπών πυροδότησε -και λειτούργησε καταλυτικά για να αναδειχτεί- το μέγα εθνικό τραύμα που έμενε και παρέμενε σιωπηλό εδώ και χρόνια αναζητώντας επιτακτικά την πολιτική θεραπεία του.
Ποιο είναι αυτό; Η τεράστια κρίση εκπροσώπησης που βιώνουν οι πολίτες εδώ και χρόνια, η οδύνη των πολιτών για την κρίση πίστης που βιώνουν σε ό,τι τους εκπροσωπεί και σε ό,τι ζει από και για τη διαχείριση της ζωής τους.
Αν η ένταση και η έκταση του θρήνου για τους ανθρώπους που χάθηκαν στα Τέμπη έχει φτάσει σε πραγματικά πρωτόγνωρα συλλογικά επίπεδα, είναι γιατί στο γεγονός αυτό συμπυκνώνονται και λειτουργούν αθροιστικά πολλαπλές μορφές βίας και τραυματισμών που έχουν δεχτεί οι Ελληνες πολίτες.
Η διάχυση της δραματικής φράσης «δεν έχω οξυγόνο» έρχεται και να συμπυκνώσει την εμπειρία (αλλά και να δείξει την ανάγκη για αλλαγή) του χρεοκοπημένου λεξιλογίου των πολιτικών κομμάτων που τίθενται εδώ και καιρό σε κρίση νομιμοποίησης.
Κλεισμένο στον εαυτό του εδώ και χρόνια το πολιτικό σύστημα, οι πολιτικοί με τους συμβούλους τους, τους δημοσιογράφους τους, τους επικοινωνιολόγους τους, τους δημοσκόπους τους, αυτές τις νέες «πυθίες», με αυτές τις φυλές του απαρτίζουν τον νέο πολιτικό χώρο, με όλους αυτούς που πολύ συχνά έχουν τόσο σχέση με την πραγματικότητα όσο ο χημικός με τον αλχημιστή, όσο η χαρτορίχτρα με τον μεταφυσικό φιλόσοφο, παραγνώριζε μια σειρά από πράγματα: πως ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, συμπεριλαμβανομένων και αυτών της παραδοσιακής πελατείας των αριστερών κομμάτων, έχουν την αίσθηση ότι οι κοινωνικές δυσφορίες που βιώνουν δεν εισακούονται, δεν τυγχάνουν της δέουσας προσοχής και αναγνώρισης που θα οφείλονταν από τον πολιτικό κόσμο· πως οι περισσότεροι πολίτες έχουν συνειδητοποιήσει πια ότι το πολιτικό προσωπικό κλείνεται όλο και περισσότερο στον εαυτό του απασχολούμενο με τα παιχνίδια και τις διακυβεύσεις της αναπαραγωγής του· πως έχει γίνει πια γνωστό ότι όταν κανείς μπαίνει στον μικρόκοσμο της πολιτικής προσδιορίζονται συμφέροντα (όπως τα παρατηρεί κανείς μέσα από τις περιπτώσεις διαφθοράς, χρηματισμού, νεποτισμού κ.ά.), τα οποία είναι όλο και πιο πολύ ανεξάρτητα από τα συμφέροντα των πολιτών· πως είναι δύσκολο πια να παραγνωριστεί το γεγονός ότι οι συγκρούσεις μεταξύ κομμάτων και τάσεων μέσα στα κόμματα έχουν στόχο να κατασκευαστούν διαφορές που να υπερασπίζουν καλύτερα αυτά τα συμφέροντα και όχι για να εκπροσωπήσουν καλύτερα τους πολίτες· πως οι πολίτες νιώθουν να έχουν απορριφθεί στο περιθώριο του κράτους, ενός κράτους το οποίο κατά βάθος δεν τους ζητεί τίποτα πέρα από τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, δεν τους ζητεί αφοσίωση, ενθουσιασμό, καμία ένταξη σε κάποιο συλλογικό όραμα, ενός κράτους που έχει απολέσει ηθικό και ηθική.
Καθώς το πολιτικό σύστημα αγνόησε αυτές τις διαδικασίες σταδιακής συλλογικής συνειδητοποίησης οδηγηθήκαμε στην παραγωγή δύο μείζονος σημασίας κοινωνικών και πολιτικών γεγονότων, στενά συνδεδεμένων μεταξύ τους: την απομάγευση της πολιτικής και ένα συλλογικό αίσθημα απελπισίας για το κράτος.
Αυτά τα δύο γεγονότα εκτόνωσε και επέβαλε στη δημόσια σφαίρα με μοναδικό τρόπο το τραγικό γεγονός των Τεμπών. Και η επιβολή αυτή δημιούργησε φόβο στο πολιτικό προσωπικό και αμηχανία στους διαχειριστές της τηλεοπτικής και ηλεκτρονικής δημοκρατίας.
Στη σημερινή διαδήλωση μέσα και μέσω της κραυγής για Δικαιοσύνη δηλώνεται παράλληλα και η συλλογική ανάγκη για το «ανήκειν», για να βρεθούν τρόποι και μέσα ώστε να μπορέσουμε να είμαστε οργανικά μαζί σε αυτή τη χώρα, η πιεστική αναζήτηση για μια αποτελεσματική πολιτική θεραπεία ενός συλλογικού πόνου μπροστά στην έλλειψη θεσμικής απάντησης στο ποιοι είμαστε, πού θέλουμε να πάμε, για το πώς θα φτάσουμε εκεί.
Και η ηχώ της κραυγής θα παραμείνει, αν όχι η ίδια, η αναπαραγωγή της. Το ερώτημα είναι πώς/ποιοι/πότε θα συγκροτηθεί πολιτικά και θα εκφραστεί η ανταπόκρισή της.
* Καθηγητής Κοινωνιολογίας ΕΚΠΑ
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας