Το σενάριο Κένεντι

Πόσο πιθανή είναι η αντικατάσταση του Τζο Μπάιντεν από τον Ρόμπερτ Κένεντι ως υποψήφιου των Δημοκρατικών για τον Λευκό Οίκο;

Αν θεωρήσουμε ότι, πλην των αμφιβολιών για την υγεία του, ο Μπάιντεν αντιμετωπίζει την ίδια πρόκληση που αντιμετώπισαν οι προκάτοχοί του Κλίντον και Ομπάμα, δηλαδή την αποσυσπείρωση της αριστερής-ριζοσπαστικής πτέρυγας των Δημοκρατικών, τότε ο Κένεντι είναι χωρίς συζήτηση το κατάλληλο πρόσωπο.

Οι περισσότερες αναλύσεις για τη νίκη Τραμπ το 2016 την αποδίδουν στην άρνηση μεγάλου ποσοστού των ψηφοφόρων των Δημοκρατικών να ψηφίσει τη Χίλαρι Κλίντον και να προτιμήσει την αποχή.

Ο πρώτος πολιτικός που κατανόησε τον καθοριστικό ρόλο της αποχής και της αποσυσπείρωσης του Δημοκρατικού Κόμματος ήταν ο Χάρι Τρούμαν, ο οποίος μονομάχησε με τον μετριοπαθή Ντιούι. Ο Τρούμαν, αν και ρήτορας χαμηλών τόνων, συσπείρωσε όχι μόνον την κεντροαριστερή συνιστώσα της εκλογικής βάσης των Δημοκρατικών, αλλά κινητοποίησε και ομάδες που δεν είχαν ψηφίσει ποτέ. Κέρδισε τις εκλογές παρουσιάζοντας τον Ντιούι ως τον οδοστρωτήρα που θα ισοπεδώσει την ομπρέλα κοινωνικής προστασίας που άπλωσε ο Ρούζβελτ μετά το 1933.

Επειτα από δώδεκα χρόνια κυριαρχίας των Ρέιγκαν και Μπους, οι απογοητευμένοι Δημοκρατικοί προσήλθαν στις κάλπες το 1992 και έστειλαν τον Κλίντον στον Λευκό Οίκο.

Ο Κλίντον και η ομάδα του επέλεξαν κεντρώο πολιτικό στίγμα και έτσι η αποσυσπείρωση των Δημοκρατικών εκτοξεύτηκε στα ύψη.

Ετσι, στις ενδιάμεσες εκλογές του 1992 οι σκληροί Νεοσυντηρητικοί του Γκίνγκριτζ απέκτησαν τον έλεγχο της Βουλής και της Γερουσίας.

Παρόμοιο σκηνικό το 2008, όταν η ριζοσπαστική ατζέντα του Ομπάμα τού άνοιξε την πόρτα του Λευκού Οίκου και δύο χρόνια αργότερα η αποσυσπείρωση έδωσε στους Ρεπουμπλικανούς τον έλεγχο του Κογκρέσου.

Αν το 2016 οι πολίτες των ΗΠΑ είπαν «όχι» στην Κλίντον, φέτος είναι πιθανόν να πουν «όχι» στον Μπάιντεν. Το όνομά του είναι το μεγάλο εκλογικό πλεονέκτημα του Ρόμπερτ Κένεντι, καθώς παραπέμπει στη συνέχιση της κοινωνικής παρεμβατικής πολιτικής των Ρούσβελτ, Τρούμαν, Τζον Κένεντι και Τζόνσον.

Τούτων λεχθέντων, μια ενδεχόμενη αντικατάσταση του Μπάιντεν εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους. Με τα σημερινά δεδομένα, θέμα υποψηφίου μπορεί να ερμηνευθεί ως ομολογία των Δημοκρατικών για μια προεξοφλημένη ήδη νίκη Τραμπ.

Εάν επιχειρηθεί να τεθεί θέμα Μπάιντεν στο Συνέδριο των Δημοκρατικών τον Ιούλιο, τότε το χαρτί Κένεντι μπορεί να καεί πρόωρα. Αν τεθεί τον Σεπτέμβριο υπό την πίεση καταστροφικών για τον Μπάιντεν δημοσκοπήσεων, τότε μπορεί να είναι «πολύ λίγο, πολύ αργά» όπως λένε στην Αγγλία.

Στα παραπάνω υπάρχει μια απρόβλεπτη μεταβλητή: ο αντίκτυπος και η αναταραχή που θα έχει στις πολιτικές ισορροπίες η εν εξελίξει δυναμική εξέγερση στα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ.

Το 1968, μπροστά στο κύμα διαμαρτυρίας για το Βιετνάμ, ο Τζόνσον αποφάσισε να μη διεκδικήσει την επανεκλογή του, μια θυσία που δεν απέτρεψε τη νίκη του Νίξον.