Λέγεται ότι μαθαίνουμε ιστορία, μερικές φορές, για να δούμε πώς θα την αλλάξουμε. Και η ιστορία του ΟΗΕ είναι γεμάτη από μη δεσμευτικά ψηφίσματα. Την περασμένη εβδομάδα, η Γενική Συνέλευση ψήφισε υπέρ της «άμεσης ανθρωπιστικής εκεχειρίας» στη Γάζα: 120 χώρες τάχθηκαν υπέρ, 14 κατά και 45 απείχαν. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ ήταν μεταξύ αυτών που καταψήφισαν. Ελλάδα και Κύπρος ψήφισαν «αποχή», παρότι είχαν εθνικούς λόγους να ψηφίσουν «υπέρ» της ανθρωπιστικής εκεχειρίας.
Ολα τα ιστορικά διαθέσιμα στοιχεία για την ισραηλο-παλαιστινιακή σύγκρουση αποδεικνύουν ότι οι αρχές διεθνούς δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ρευστά εργαλεία γεωπολιτικών συμφερόντων. Οι μύθοι της εκεχειρίας, της συμφιλίωσης και του ανθρωπισμού έχουν δοκιμαστεί και έχουν αποτύχει παταγωδώς. Λ.χ., ο Αμερικανός καθηγητής Norman Finkelstein, στο βιβλίο του «Gaza - An Inquest in to Its Martyrdom» (Μια έρευνα για το μαρτύριο της Γάζας, 2021), παραθέτει σχολαστικά δεκάδες εκθέσεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποδεικνύει ότι το Ισραήλ –μολονότι εγείρει θέμα δικαιώματος αυτοάμυνας και ασφάλειας– προχωρά σε κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου οι οποίες, στο πέρασμά τους, άφησαν σημάδια ασύμμετρης καταστροφής και ανθρώπινου πόνου. (Περιττό να λεχθεί ότι ο Finkelstein είναι ένα από τα μαύρα πρόβατα της αμερικανο-εβραϊκής κοινότητας.)
Το πρώτο ανησυχητικό ερώτημα γύρω από τις παγκόσμιες επιπτώσεις της ισραηλο-παλαιστινιακής σύγκρουσης συνδέεται με τη διάσταση σκοπών και μέσων. Οι ΗΠΑ άσκησαν βέτο στην έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για ανθρωπιστικούς λόγους και ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Και αυτή είναι η 54η φορά που οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν το δικαίωμα βέτο υπέρ του Ισραήλ από το 1972. Αυτή η διπλωματική κάλυψη επιτρέπει στο Ισραήλ να επιμείνει στη συλλογική τιμωρία των αμάχων στη Γάζα.
Το δεύτερο ερώτημα έχει να κάνει με την παγκόσμια κοινή γνώμη και την ενημέρωση. Από την κοινή ανακοίνωση Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων και ΕΣΗΕΑ προκύπτει ότι «από την έναρξη του πολέμου Ισραήλ - Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, τουλάχιστον 30 δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα Μέσα Ενημέρωσης έχουν χάσει τη ζωή τους. Το πλήθος των νεκρών εγείρει ερωτήματα σχετικά με το εάν οι δημοσιογράφοι στη Γάζα στοχοποιούνται εσκεμμένα…»
Το τρίτο ερώτημα έχει να κάνει με την επανάληψη της βίας στην περιοχή που είναι κοιτίδα της βίας. Η σημερινή σύγκρουση Ισραήλ - Χαμάς, με τη δολοφονική εισβολή της τελευταίας από τη Λωρίδα της Γάζας στις 7 Οκτωβρίου, είναι η τελευταία σε επτά δεκαετίες πολέμου μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων που έχουν αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη Μέση Ανατολή – τώρα, και την Ανατολική Μεσόγειο. Η σύγκρουση φέρνει για πολλοστή φορά αντιμέτωπες τις ισραηλινές αξιώσεις για ασφάλεια σε αυτό που εδώ και καιρό θεωρούσε ως εχθρική Μέση Ανατολή, ενάντια στις αξιώσεις των Παλαιστινίων για ένα παλαιστινιακό κράτος. Η οργάνωση Χαμάς απορρίπτει τη λύση των δύο κρατών και ορκίζεται στην καταστροφή του Ισραήλ. Αλλά ούτε αυτό είναι κάτι καινούργιο. Το 1947, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών είχε συμφωνήσει στο σχέδιο για τη διχοτόμηση της Παλαιστίνης σε αραβικά και εβραϊκά κράτη και για διεθνή κυριαρχία στην Ιερουσαλήμ. Οι Εβραίοι ηγέτες αποδέχθηκαν το σχέδιο που τους έδινε το 56% της παλαιστινιακής γης. Ο Αραβικός Σύνδεσμος είχε απορρίψει την πρόταση.
Το τέταρτο ερώτημα –το εντυπωσιακότερο όλων– έχει να κάνει με το ότι η αιματηρή περιπέτεια της ιστορικής και υπαρξιακής σύγκρουσης των δύο λαών –που έχει ορίσει και τον τόνο παρέμβασης των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή κατά τη μεταψυχροπολεμική περίοδο– στερείται οποιουδήποτε πιθανού σχεδίου μετάβασης από την κατάσταση ανθρωπιστικού εφιάλτη στην κατάσταση ειρήνης και συνύπαρξης. Στερείται επίσης οποιουδήποτε σχεδίου μείωσης της τρομοκρατίας – παρότι στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη ορίστηκε ως εθνική προτεραιότητα ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας».
Οι περιπτώσεις του Ιράκ, του Αφγανιστάν, της Συρίας αλλά και της Λιβύης έδειξαν εξάπλωση της ισλαμικής τρομοκρατίας αλλά και κάτι πιο επικίνδυνο: δημιούργησαν εστίες διόγκωσης της λεγόμενης «συνακόλουθης τρομοκρατίας» (blowback terrorism). Τέκνο αυτής της τρομοκρατίας είναι και η Χαμάς στην Παλαιστίνη, η οποία εντάσσεται πλέον στο τέταρτο κύμα τρομοκρατίας με έντονα στοιχεία θρησκευτικού φονταμενταλισμού.
Και ένα τελευταίο σχόλιο. Το αύριο μένει ξεκρέμαστο. Είναι αξιοσημείωτο ότι και στις δύο πλευρές υπάρχουν –ευτυχώς– δυνάμεις που προωθούν την κουλτούρα της ειρήνης και της συνύπαρξης. Δυστυχώς, αυτές οι δυνάμεις δεν είναι κυρίαρχες. Οι φωνές τους σήμερα καταπνίγονται και από τις δύο πλευρές. Δεν υπάρχει προοπτική μετάβασης από τον ανθρωπιστικό εφιάλτη στην κατάσταση ειρήνης. Γιατί δεν υπάρχει πνευματική ειλικρίνεια και ηθική καθαρότητα στις κυρίαρχες αφηγήσεις. Κλαίμε για την αδικία και τον ανθρώπινο πόνο, ενώ δεν έχουμε κανένα από τα στοιχειώδη εργαλεία πλοήγησης στο μονοπάτι προς τη δικαιοσύνη και την ειρήνη στην υπαίθρια φυλακή της Γάζας, στην πολύπαθη Παλαιστίνη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας