Αν πάμε πίσω στη νεολιθική Μέση Ανατολή, θα δούμε ότι το χρέος (σαν μέσο ποδηγέτησης των πληθυσμών) ήταν υπαρκτό, αλλά υπήρχαν διαδικασίες απαλοιφής του, μέσω του έτους του Ιωβηλαίου, κατά το οποίο ένας νέος άρχων διέγραφε τα χρέη. Υπήρχε ένα απλό είδος καταγραφής των τόκων (από το τίκτω=γεννώ, όπου ο τόκος ως έμψυχο γεννά τόκο) αλλά ουδέν πέραν τούτου. Η πολύ σημαντική μεγάλη μεταβολή εγκαθιδρύεται με την εκτεταμένη εφαρμογή του ανατοκισμού, του τόκου πάνω στον τόκο, όχι απλά στην απλή τοκοφορία.
Κυρίως ξεκίνησε με τους εμπόρους της Φοινίκης και αμέσως μετά υιοθετήθηκε πλατιά. Οι πρώτοι που ασχολήθηκαν με την εφαρμογή του ανατοκισμού ήταν οι αρχαίοι Ελληνες και στη συνέχεια ακολουθήθηκε από τους Ρωμαίους. Και επεκτάθηκε και στα ύστερα χρόνια, όπου η επίσημη Εκκλησία ήταν λεκτικά αντίπαλος της τοκογλυφίας. Υπάρχουν ασφαλώς θεμελιωμένες γνώμες της Εκκλησίας, αλλά μπροστά στα άνομα κέρδη...
Ακόμη και το ιστορικό πρόσωπο του Ιησού Χριστού στάθηκε κάθετα εναντίον των Γραμματέων και των Φαρισαίων, αλλά αυτό πέρασε στις μάζες των πιστών με έναν ουδέτερο τρόπο, εξαλείφοντας την ηθική διάσταση της διαδικασίας του ανατοκισμού, που το θεμέλιό της απλά είναι η κλοπή.
Ο τύπος του ανατοκισμού ξεκινά από τη μελλοντική αξία του χρέους, όπου το αρχικό χρέος (ή κεφάλαιο) πολλαπλασιάζεται με το (1+επιτόκιο) εις την t δύναμη, όπου το t υποδηλώνει τον χρόνο σε έτη μέχρι την αποπληρωμή.
Για παράδειγμα, ένα χρέος 1.000 ευρώ με επιτόκιο 5% αποδίδει σε 20 χρόνια 2.653,30 ευρώ, υπερδιπλασιάζοντάς το σε μια εικοσαετία. Και οι τοτινοί Γραμματείς και Φαρισαίοι αντικαταστάθηκαν από τους γαιοκτήμονες, τους ραντιέρηδες και από όλους όσους μπορούσαν να επηρεάσουν την πολιτική σκηνή σε κάθε χώρα.
Το πρόβλημα σήμερα είναι τεράστιο, αν και αυτό αποσιωπάται με κάθε τρόπο. Γιατί η απλή τοκοφορία προοπτικά είναι σαφώς μια αριθμητική πρόοδος, ενώ ο ανατοκισμός ακολουθεί τις διαδικασίες της γεωμετρικής προόδου - αναγκάζοντας τους όποιους υπεύθυνους να λένε (εντελώς) ψεύτικα παραμύθια στο πλατύ κοινό.
Η συντριπτική εξουσία του ανατοκισμού ξεκινά από τη στιγμή που αυτό το χρέος δεν μπορεί να εξοφληθεί, εφόσον στηρίζεται σε αεριτζήδικες διαδικασίες, που ανδρώθηκαν μέσα στο περιβάλλον ψεμάτων εκατονταετιών. Μία από τις λύσεις είναι η εφαρμογή των κανόνων του Δρόμου του Μεταξιού, αλλά αυτό τινάζει στον αέρα ηγεμονίες χωρών που αποτελούσαν πολύ περισσότερο διαφήμιση παρά πραγματικότητα. Θυμίζει το όνειρο του Kέινς για έναν κόσμο χωρίς ραντιέρηδες.
Ωστόσο, δεν υπάρχει άλλη οπτική και προοπτική από το να προχωρήσει μπροστά ο κόσμος.
*Ομότιμος καθηγητής Τμήματος ΕΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας