«Eγώ δεν πρόκειται να γίνω καταναλωτικό είδος»

«Η εθνικιστική αντίληψη ότι όποιος δεν συμφωνεί μαζί μου είναι εθνικός προδότης έρχεται από μακριά, από τις πιο σκοτεινές, μετεμφυλιακές στιγμές αυτής της χώρας» υπογραμμίζει στην «Εφ.Συν.» η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Σία Αναγνωστοπούλου.

Και προσθέτει: «Ας μην ξεχνάμε ότι αυτό το έθνος δεν κινδύνευσε σε περιόδους δημοκρατίας, ελεύθερης αντιπαράθεσης για τα πολιτικά θέματα -γιατί τα εθνικά είναι πολιτικά θέματα. Κινδύνευσε σε περιόδους αυταρχισμού, καταπίεσης και ανελευθερίας»

• Κυρία Αναγνωστόπουλου, έχετε βρεθεί συχνά στο στόχαστρο διαφόρων κύκλων. Πιστεύετε ότι υπάρχει οργανωμένο σχέδιο αποδόμησής σας;

Ναι, το πιστεύω. Και δεν είναι μόνο εναντίον μου. Είναι αυτοί οι περίφημοι εθνικιστικοί κύκλοι που με το που εμφανίζεται ένα πρόσωπο που δημόσια χτυπάει τον εθνικισμό αμέσως γίνεται εκστρατεία προσωπικής αποδόμησής του, σχεδόν εξόντωσής του. Το κυριότερο είναι πως η χρήση άπειρων ψεμάτων και αβάσιμων πληροφοριών -είναι τραγικό ότι δεν υπάρχει ούτε μια αληθινή είδηση σε αυτά τα δημοσιεύματα- κατασκευάζει ένα πλαίσιο συζήτησης, το οποίο φτάνει στα όρια του μπούλινγκ. Οταν λες για ένα άνθρωπο ότι μισεί την πατρίδα, καλείς τον κόσμο να τον λιντσάρει.

Αυτό για μένα θα ήταν αστείο, αν δεν έφτιαχνε μια υπόγεια διαδρομή στο πλαίσιο της οποίας νομιμοποιείται όλη η αθλιότητα της Χρυσής Αυγής. Το περιεχόμενο, το στιλ και το ύφος είναι ακριβώς ίδια με της Χρυσής Αυγής. Αυτό για μένα είναι τρομακτικό. Δηλαδή, εκφράσεις όπως «μισεί την πατρίδα», «μισεί το έθνος», είναι χρυσαυγίτικης τεχνοτροπίας φράσεις που θα σήκωναν και ποινικές διώξεις, καθώς κατηγορείς έναν άνθρωπο ως εθνικό προδότη.

• Κάνουν αναφορά σε εργασίες και βιβλία σας, ακόμη και στο χτένισμά σας. Πώς συνδυάζεται ο... κομμωτής με τον ελληνισμό;

Ισως με το ότι οι Καρυάτιδες είχαν συγκεκριμένη φόρμα μαλλιών, το οποίο εγώ δεν έχω... Δεν έχω σκοπό να αλλάξω επειδή δεν ανταποκρίνομαι στο γούστο συγκεκριμένων ανθρώπων που επί τόσα χρόνια διακίνησαν την εικόνα της γυναίκας όχι ως «αντικειμένου», όπως λέγαμε παλιά, αλλά ως καταναλωτικού είδους. Το ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι οι συγκεκριμένες εφημερίδες που διακινούν όλα αυτά τα περί μαλλιών μου κ.λπ., είναι οι άνθρωποι που διακίνησαν επί μία εικοσαετία το νέο είδος γυναίκας ως απολύτως καταναλωτικού είδους. Καταναλωτικό είδος δεν πρόκειται να γίνω.

• Γιατί πιστεύετε ότι δέχεστε επιθέσεις σε ό,τι αφορά τα ελληνοτουρκικά. Εχετε... πουλήσει το Αιγαίο και δεν το ξέρουμε;

Δεν ξέρω. Κι εμένα μου κάνει εντύπωση. Το τραγικό είναι ότι οι Τούρκοι εθνικιστές με θεωρούν κόκκινο πανί. Οι εθνικισμοί συναντώνται, έχουν μια υπόγεια διαδρομή μεταξύ τους, αλληλοτροφοδοτούνται. Οι άνθρωποι που προσπαθούμε να το σπάσουμε αυτό έχουμε απέναντί μας και τους δύο. Τώρα το τι έχω γράψει είναι γνωστό, όποιος έχει διάθεση να διαβάσει μπορεί να τα δει. Εδώ κυκλοφόρησε η φήμη ότι ετοίμαζα βιβλίο υπέρ του Ερντογάν, τον οποίο χαρακτήριζα Τζέφερσον της Ανατολής, και το απέσυρα το 2013.

• Δεν έχετε γράψει δηλαδή;

Βεβαίως και δεν έχω γράψει. Στο βιβλίο μου για την Τουρκία, ήδη από το 2004, έθετα πολλά ερωτήματα και για την Τουρκία και για τον Ερντογάν. Γιατί θεωρώ ότι το Ισλάμ, η θρησκεία γενικότερα, όταν πολιτικοποιείται, γίνεται εργαλείο αυταρχικής πολιτικής. Σε αυτό ήμουνα πάντα ξεκάθαρη. Πού βρήκαν ότι εγώ ετοίμαζα βιβλίο και το απέσυρα; Ξεπερνά τα όρια και της πιο μεγάλης φαντασίας. Ολα αυτά προέρχονται από ένα σκληρό εθνικιστικό δίκτυο, το οποίο θεωρεί ότι έχει το εθνόμετρο για να μετρά την εθνική συνείδηση του καθενός... Οσο για την Τουρκία και τον Ερντογάν, παραπέμπω απλώς στον πρόλογο που έγραψα στο βιβλίο του Νίκου Μούδουρου.

• Τι σημαίνει για σας πατριωτισμός και τι εθνικισμός;

Είναι πράγματα πολύ ξεκάθαρα. Πατριωτισμός είναι να σέβομαι τους νόμους, να είμαι αφοσιωμένος στους θεσμούς του κράτους. Πως δεν είμαι λαμόγιο, δεν φοροδιαφεύγω, προστατεύω ό,τι μπορεί να στηρίξει το κράτος και τις δομές του. Πατριωτισμός είναι η ελεύθερη, η κριτική σκέψη, η δημοκρατία. Ολα τα άλλα οδηγούν στον αυταρχισμό και σε συνθήκες άθλιες. Το να κάνει κάποιος κριτική στον ίδιο του τον εαυτό, αλλά και σε πολιτικές δυνάμεις για το πώς χειρίζονται τα λεγόμενα εθνικά θέματα, το θεωρώ δημοκρατία.

Αλλά το να λες κάποιον εθνομηδενιστή, αυτό φτάνει στα όρια της χυδαιότητας. Το έθνος έχει κοινωνική αναφορά, δεν είναι κάποιο μεταφυσικό πράγμα. Αρα, χωρίς κοινωνικές αναφορές και ταξικές συγκρούσεις δεν υπάρχει... Και για να ησυχάσουν οι μεγάλοι πατριώτες, δεν χαράσσω εγώ την εξωτερική πολιτική, εγώ ασχολούμαι αυστηρά με τα ευρωπαϊκά θέματα.

• Με τον κ. Κοτζιά πώς τα πάτε;

Μια χαρά. Εχει ο καθένας τις αρμοδιότητές του, υπάρχει σεβασμός ανάμεσά μας και αυτό νομίζω ότι είναι το καλύτερο κριτήριο για να συνυπάρχουν δύο άνθρωποι.

• Τις γνώσεις σας στα ελληνοτουρκικά πώς θα τις αξιοποιήσετε στα ευρωπαϊκά θέματα;

Δεν είναι οι αρμοδιότητές μου στο ΥΠΕΞ τα ελληνοτουρκικά. Εχω να κάνω με την Ευρώπη και το πώς μια αριστερή κυβέρνηση κινείται σε αυτή. Για τα άλλα, αν μου ζητηθεί η γνώμη μου, ευχαρίστως να τη δώσω.

• Γιατί πιστεύετε ότι σας επέλεξε γι’ αυτήν τη θέση ο πρωθυπουργός; Ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητές σας;

Θεωρώ ότι με επέλεξε γιατί προέρχομαι από αυτό το κομμάτι της Αριστεράς (ΚΚΕ Εσωτερικού) με ευθείες αναφορές στην Ευρώπη. Βεβαίως η σημερινή νεοφιλελεύθερη Ευρώπη δεν έχει καμία σχέση με αυτή που εμείς είχαμε κάποτε οραματιστεί. Ωστόσο, όπως και τα εθνικά θέματα, έτσι και η ευρωπαϊκή πολιτική δεν είναι «ιερή αγελάδα», αποπολιτικοποιημένη και αποϊδεολογικοποιημένη.

Μόνο η Αριστερά μπορεί να ξαναδιεκδικήσει μια κοινωνική Ευρώπη απέναντι στον μονόδρομο του νεοφιλελευθερισμού. Αυτές τις ρωγμές η ελληνική κυβέρνηση άνοιξε στην Ε.Ε. και πάνω σ’ αυτές οφείλουμε να δουλέψουμε. Και θέλω εδώ να σημειώσω γιατί δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Αυτό που κάνει η πρόεδρος της Βουλής, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, διεκδικώντας τη δημοκρατική νομιμοποίηση από τη Βουλή των «μεταρρυθμίσεων», είναι απολύτως νόμιμο, με το οποίο συμφωνώ. Θα μπορούσε, όμως, να το κάνει με τους ομολόγους της προέδρους των Κοινοβουλίων των κρατών της Ευρώπης.

Δεν είναι δυνατόν η Ευρώπη να λειτουργεί με τρόπο που έχει υποβαθμίσει και τον ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου και τον ρόλο των εθνικών Κοινοβουλίων. Δεν πάει καλά αυτή η Ευρώπη έτσι, υπονομεύει τις ιδρυτικές της αρχές, δηλαδή τη δημοκρατία. Αυτό που θα προσπαθήσω μέσα από αυτή τη θέση, πέρα από την ενίσχυση της χώρας μας, θα είναι να παλέψω για ένα ευρωπαϊκό όραμα, το οποίο η ίδια η Ευρώπη το έχει εγκαταλείψει.

• Οι ιδιωτικοποιήσεις, η εκχώρηση δημοσίου πλούτου και τα ακραία μέτρα λιτότητας σχετίζονται με την εθνική κυριαρχία;

Πιστεύω ναι και εκεί πρέπει να δώσουμε τη μάχη. Το μεγάλο δίλημμα ήταν ή να πηδήσουμε στον γκρεμό ή να πάρουμε έναν άλλο δρόμο, εναλλακτικό, για να ανεβούμε, να ξαναπιάσουμε τον στόχο μας. Το να φεύγαμε από το ευρώ βάσει των οδηγιών Σόιμπλε ή και μόνοι μας ήταν πράγματι άλμα στο κενό. Δεν μπορούσε μια αριστερή κυβέρνηση να διακινδυνεύσει την αυτόματη αυτοκτονία του λαού. Λειτούργησαν τιμωρητικά απέναντι στην Ελλάδα, επειδή υπάρχει αριστερή κυβέρνηση. Ηθελαν να δείξουν ότι η άλλη φωνή δεν περνά εύκολα στην Ευρώπη.

Αυτό αρχίζει και γυρίζει εναντίον τους. Το ότι ζήτησαν όλες αυτές τις ιδιωτικοποιήσεις με την απαίτηση το σχετικό Ταμείο να έχει έδρα το Λουξεμβούργο, το οποίο ήταν ευθεία καταπάτηση της εθνικής κυριαρχίας της χώρας, το ότι τελικά στο Ταμείο με έδρα την Αθήνα θα εκχωρηθούν περιουσιακά στοιχεία, είναι ένα ζήτημα που πρέπει να ανατρέψουμε.

Για τη Νάντια Βαλαβάνη και τον Γιάνη Βαρουφάκη

Αυτή η μέθοδος μπούλινγκ φτάνει στα όρια της βαρβαρότητας. Στην περίπτωση της Νάντιας Βαλαβάνη, που έχει συγκεκριμένη αγωνιστική πορεία στην Αριστερά, το να προσπαθεί να την αποδομήσει κάποιος με τον τρόπο που έγινε, όχι μόνο είναι πολιτική βαρβαρότητα, αλλά είναι ενδεικτικό της τάσης εξολόθρευσης των ανθρώπων που έχουν κουβαλήσει κάποιες αξίες σε όλη τους τη ζωή, όπως η Νάντια. Δεν ξέρω τι έκανε η μητέρα της και δεν με ενδιαφέρουν τα οικογενειακά θέματα κανενός, αλλά με ενδιαφέρει η ίδια. Στοχοποιήθηκε ένας άνθρωπος για να υπάρξει το άλλοθι ότι και η άλλη πλευρά, η Αριστερά, κάνει σκάνδαλα.

Η Νάντια Βαλαβάνη δεν τα κάνει αυτά. Το ίδιο έγινε και με τον Γιάνη Βαρουφάκη. Δεν ήμουν παρούσα στις διαπραγματεύσεις, ενδεχομένως να έγιναν και λάθη. Ομως, αυτή η Ευρώπη που κάλεσε το ΔΝΤ χωρίς να έχει κανένα απολύτως σχέδιο, πόσα λάθη έχει κάνει; Καθίσαμε ως χώρα να θέσουμε το ερώτημα αν αυτή η Ευρώπη ήταν ικανή να αντιμετωπίσει με δημοκρατικό και κοινωνικά δίκαιο τρόπο την κρίση που ξέσπασε από το 2008 και μετά; Και θα πούμε τώρα για τον Βαρουφάκη;

Πας σε τόσο σκληρές διαπραγματεύσεις χωρίς Σχέδιο Β’; Δεν ξέρω αν ήταν αποτελεσματικό ή ευφάνταστο. Αυτό θα το κρίνει η Ιστορία. Το θέμα είναι ότι δεν μπορούμε να απομονώνουμε έναν άνθρωπο, εμένα για τα εθνικά, τον Βαρουφάκη για τα οικονομικά, τη Βαλαβάνη για τα οικογενειακά. Αυτό είναι αισχρή μέθοδος που εκφράζει συγκεκριμένες φασιστικές πρακτικές.