Ο άνθρωπος του Νετανιάχου στην κυβέρνηση Τραμπ

«Ξεκινά μια νέα εποχή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής με πυρήνα τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ, αντί για ιδεαλιστικές φαντασιώσεις», υπόσχεται ο Μάρκο Ρούμπιο, νέος υπουργός Εξωτερικών της μεγαλύτερης δύναμης του πλανήτη, που ήρθε για να αποκαταστήσει αυτό που αποκαλεί έλλειψη σεβασμού προς τις ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή. «Yπό την ηγεσία του προέδρου Τραμπ θα προσφέρουμε ειρήνη μέσω της δύναμης, θέτοντας πάντα τα συμφέροντα των Αμερικανών και της Αμερικής πάνω από όλα».

Ο πρώτος Λατίνος που καταλαμβάνει το αξίωμα του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ έχει δώσει το στίγμα του μέσα από τις επιτροπές Πληροφοριών και Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, με συστηματικές στρατιωτικές και οικονομικές απειλές κατά των «εχθρών» του έθνους.

Υπήρξε ένα παραδοσιακό «γεράκι» της εξωτερικής πολιτικής: υπέρμαχος (ώς το πρόσφατο παρελθόν) των στρατιωτικών επεμβάσεων, άνευ όρων υποστηρικτής του Ισραήλ, σταυροφόρος της σκληρής πυγμής απέναντι στους γεωπολιτικούς αντιπάλους των ΗΠΑ (Κίνα, Ιράν, Ρωσία, «που μοιράζονται έναν κοινό στόχο, να αποδυναμώσουν τις ΗΠΑ»), σφοδρός επικριτής της Τουρκίας του Ερντογάν και πρωτοστάτης της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου, ζηλωτής της επιθετικής πολιτικής κατά του «τριγώνου της τυραννίας» (Κούβα, Βενεζουέλα, Νικαράγουα).

Εμφανίστηκε σαν την ενσάρκωση του αμερικανικού ονείρου: παιδί ταπεινών Κουβανών μεταναστών που γεννήθηκε στο Μαϊάμι, σπούδασε Νομικά, παντρεύτηκε τη μαζορέτα κοπέλα του από εκείνη την εποχή, έκανε τέσσερα παιδιά και κατάφερε μια μετεωρική πολιτική καριέρα με τους Ρεπουμπλικανούς: βουλευτής της Φλόριντα το 2000, επίλεκτος υποψήφιος του Tea Party το 2010, όταν εκλέχτηκε στην ομοσπονδιακή Γερουσία, υποψήφιος για το προεδρικό χρίσμα το 2016, σύμβουλος σε θέματα Λατινικής Αμερικής στην πρώτη θητεία του Τραμπ και για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής στη φετινή εκστρατεία του... και τώρα, υπουργός Εξωτερικών.

Ο Ρούμπιο πάνω απ’ όλα είναι ένας πολιτικός ικανός να «προσαρμόζεται» ανάλογα με το πού φυσάει ο άνεμος στην ηγεσία των Ρεπουμπλικανών («περισσότερο πολιτικός αριβίστας παρά νομοθέτης», κατά τους New York Times). Οπως κάνει τώρα, στρογγυλεύοντας τις πιο επεμβατικές θέσεις του για να ευθυγραμμιστεί με τον προστατευτισμό του Τραμπ.

Αυτή η μεταστροφή είναι ενδεικτική στο θέμα του πολέμου στην Ουκρανία. Τους πρώτους μήνες αποκαλούσε τον πρόεδρο Πούτιν «δολοφόνο» και ζητούσε την αμέριστη στρατιωτική στήριξη των Αμερικανών στο Κίεβο. Τώρα, καταψήφισε πακέτο στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο και, με τον Τραμπ να δηλώνει πως θα «τελειώσει τον πόλεμο σε 24 ώρες», δηλώνει με τη σειρά του πως η Ουκρανία θα πρέπει να συνθηκολογήσει με το Κρεμλίνο.

Αυτό δεν σημαίνει λευκό χαρτί στον Πούτιν, κατά το Politico, το οποίο εκτιμά πως ο Ρούμπιο θα επιμείνει σε περισσότερες κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας, που θεωρεί ότι χρηματοδοτούν των πολεμικό μηχανισμό και τις στρατηγικές συνεργασίες με αντιπάλους των ΗΠΑ, όπως το Ιράν και η Κίνα.

«Το μέλλον του 21ου αιώνα θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από όσα θα συμβούν στον Ινδο-Ειρηνικό» δηλώνει προειδοποιώντας πως «η ανάδυση του άξονα Ιράν - Κίνας - Ρωσίας αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τις ΗΠΑ» και άρα σε αυτές θα επικεντρωθεί η αμερικανική εξωτερική πολιτική.

Ο Ρούμπιο, πρώτος Αμερικανός ΥΠΕΞ με απαγόρευση εισόδου στην Κίνα λόγω των κυρώσεων που προώθησε, θεωρεί τον ασιατικό γίγαντα «εχθρό» που «επιδιώκει να επεκταθεί σε βάρος της Αμερικής», οπότε θέλει να ασκηθεί η μέγιστη δυνατή πίεση εναντίον της Κίνας με νέες απαγορεύσεις και μέτρα, περιλαμβανομένης της υπόσχεσης του Τραμπ να αυξήσει τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα (και σε κάθε άλλη εισαγωγή) αδιαφορώντας για τον επαπειλούμενο παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο.

Για το άλλο σκέλος του «άξονα του κακού», το Ιράν, ζητά επίσης πιο σκληρή πυγμή, αφού θεωρεί απόλυτα ανεπαρκή την πολιτική του Μπάιντεν («σαν να απευθύνεται σε Βέλγους διπλωμάτες»), που ωστόσο επέβαλε περισσότερες από 600 κυρώσεις σε φορείς με ιρανικές σχέσεις και ανέπτυξε αντιπυραυλικό σύστημα στο Ισραήλ στέλνοντας και 100 στρατιώτες.

Αυτή η στάση, μαζί με την απόλυτη στήριξή του προς το Ισραήλ, προϊδεάζει για το μέλλον των αμερικανικών σχέσεων στη Μέση Ανατολή και τις συρράξεις της. Ο Ρούμπιο θεωρεί το θανατικό που εξαπέλυσε το Ισραήλ κατά της Γάζας ως έναν πόλεμο που το Ισραήλ διεξάγει «με διορατικότητα και δικαιοσύνη», καταγγέλλει τα κράτη που περιόρισαν τις εξαγωγές όπλων προς το Ισραήλ, επικρίνει τις κυρώσεις κατά εξτρεμιστών εποικιστών.

Με βασικό χορηγό του το ισραηλινό λόμπι, σύμφωνα με το Open Secrets, «μερικές φορές δεν ξεχωρίζεις τις δηλώσεις του [για τους Παλαιστίνιους] από του Νετανιάχου», λέει στο Al Jazeera ο Ναντέρ Χασεμί, καθηγητής του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν. Οχι τυχαία, ο Ισραηλινός ακροδεξιός υπουργό Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς θεωρεί πως η νίκη του Τραμπ –που υποσχέθηκε πως επί της προεδρίας του θα βοηθήσει το Ισραήλ να «τελειώσει τη δουλειά»– και η επιλογή του Ρούμπιο (και άλλων αξιωματούχων της εξωτερικής πολιτικής), που ασπάζεται αναφανδόν αυτή τη θέση, σηματοδοτούν πως το 2025 θα είναι η χρονιά που το Ισραήλ θα αρχίσει την προσάρτηση της Δυτικής Οχθης.

Η μεγάλη αγωνία για τον πλανήτη, γράφει η Ανι Κάρνι στους New York Times, είναι αν ο Ρούμπιο μπορεί να «συμβάλει στη σταθερότητα σε μια διεθνή σκηνή όπου οι παγκόσμιοι ηγέτες προετοιμάζονται για τέσσερα χρόνια απρόβλεπτης εξωτερικής πολιτικής και τον προστατευτισμό του “πρώτα η Αμερική”».

Γιατί τον επιλέξαμε

Από τις πρώτες επιλογές που ανακοίνωσε ο Τραμπ είναι ο άνθρωπος που θα αναλάβει να δώσει το στίγμα των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Τουλάχιστον για όσο κρατήσει, καθώς στην προηγούμενη θητεία του νεοεκλεγέντος προέδρου κανείς υπουργός δεν μακροημέρευσε...