Χαρές πάνω σε αυριανά συντρίμμια

Επιδίωξαν με όλα τα μέσα και πέτυχαν μια νίκη στο ΣτΕ που τους απονομιμοποίησε ηθικά και τώρα δεν ξέρουν κυριολεκτικά τι να κάνουν με τον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης. Το κυβερνητικό αδιέξοδο –έταζαν διά στόματος πρωθυπουργού μετρό τον Απρίλιο του 2023 και τώρα καλοβλέπουν το… 2025– αποτυπώθηκε χθες στις δηλώσεις δύο υπουργών που δεν ήξεραν τι να κάνουν τη χαρά τους για τη «νίκη» στο ΣτΕ. Την ίδια στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται ανοιχτά υπέρ των επιστημόνων όλου του κόσμου και του κινήματος των Θεσσαλονικέων πολιτών που θέλουν να σώσουν από την καταστροφή τα μοναδικά ευρήματα.

Δύο υπουργοί –Κώστας Καραμανλής και Λίνα Μενδώνη– πανηγύρισαν χθες με ανακοινώσεις την απόφαση του ΣτΕ κάνοντας λόγο για δικαίωση, η οποία μοιάζει χαμένη στην αμηχανία της επόμενης μέρας καθώς δεν είχαν τίποτα άλλο να πουν πέρα από το ότι, όπως έγραψε η κ. Μενδώνη, «οι αρχαιότητες στον σταθμό Βενιζέλου θα αναδειχτούν(!) με βάση τις αρχές της επιστήμης και της δεοντολογίας και θα αποδοθούν στους Θεσσαλονικείς με την ολοκλήρωση του έργου του μετρό. Την επόμενη εβδομάδα προγραμματίζεται στη Θεσσαλονίκη κοινή σύσκεψη με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, την “Αττικό Μετρό”, τον δήμο και την Περιφέρεια». Κατά το κοινώς λεγόμενο, δεν ξέρουν τι θα κάνουν, δεν έχουν κανένα απολύτως χρονοδιάγραμμα, οπότε θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη να συνεννοηθούν για το τι θα λένε στο εξής…

Την ίδια στιγμή έτυχε η –προγραμματισμένη από μέρες– χθεσινή επίσκεψη πολυμελούς κλιμακίου του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής δύο τομεάρχες στον σταθμό Βενιζέλου να συμπέσει με τη δημοσίευση της περίληψης της απόφασης του ΣτΕ. Και ο τομεάρχης Μεταφορών και Υποδομών Νίκος Παππάς ξεκαθάρισε από τις πρώτες λέξεις τη στάση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «Είναι ένα συγκλονιστικό μνημείο πάνω στο οποίο δεν πρέπει να επιτρέψουμε να ασκηθεί μια νέου τύπου βαρβαρότητα».

Είχε πολλαπλό ενδιαφέρον η χθεσινή εμπειρία στην «υπόγεια Πομπηία», τόσο για όσους την είχαν επισκεφτεί στο παρελθόν όσο και για αυτούς που αντίκριζαν τα ευρήματα για πρώτη φορά. Οι «παλιοί» έκρυβαν τη θυμωμένη ανησυχία τους, η αρχαιολόγος-ανασκαφέας του χώρου Κρινώ Κωνσταντινίδη κρατούσε με δυσκολία τη συγκίνησή της στην ξενάγηση, οι «νέοι» κοίταγαν με τεράστια έκπληξη τον χώρο. Στην επιφάνεια, επί της οδού Εγνατίας, ο πρόεδρος της «Αττικό Μετρό» Νίκος Ταχιάος τήρησε κάθε γράμμα της διπλωματικής ευγένειας στην υποδοχή και είχε μια «θερμή» ανταλλαγή απόψεων με την πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Δέσποινα Κουτσούμπα (με αφορμή τη χθεσινή δήλωσή της στην «Εφ.Συν.» (βλ. «Οριακές αποφάσεις... σκεπτικό εκτός ορίων») που του εξηγούσε ότι ο αγώνας έχει πολύ δρόμο ακόμη και, επιμόνως, ζητούσε από τον κ. Ταχιάο να της πει ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα του έργου. Απάντηση φυσικά δεν πήρε…

Η επίθεση του κ. Παππά στην κυβέρνηση για τις επιλογές της ήταν λιτή και σφοδρή: «Υπήρχε έτοιμη και δρομολογημένη λύση» και «ο λόγος που οι Θεσσαλονικείς δεν έχουν μετρό σε λειτουργία είναι επειδή ξύπνησε μια ωραία πρωία ο κ. Μητσοτάκης και αγκαζέ με τον κ. Καραμανλή αλλάξανε τον ήδη υλοποιούμενο σχεδιασμό». Και ξεκάθαρη στήριξη «της επιστημονικής κοινότητας και των ζωντανών δυνάμεων της πόλης της Θεσσαλονίκης που αξιώνουν και τον σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά και την υλοποίηση του έργου». Από την πλευρά της η Σία Αναγνωστοπούλου, τομεάρχισσα Πολιτισμού, πρόσθετε ότι τα ευρήματα της Βενιζέλου είναι η σημαντικότερη αρχαιολογική ανασκαφή των τελευταίων δεκαετιών, που «δίνει αξία σε όλη την Ελλάδα και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό», ενώ «για τη Θεσσαλονίκη είναι η απόδειξη της συνέχειας μιας μεγαλούπολης από την ύστερη αρχαιότητα ώς σήμερα».

Δύο ερωτήματα έθεσε ο τέως πρόεδρος της «Αττικό Μετρό» Γιάννης Μυλόπουλος: «Γιατί δεν προχωρούν τα έργα στους υπόλοιπους σταθμούς και γιατί, αφού και οι δύο τεχνικές λύσεις για τη Βενιζέλου είναι σύμφωνες με τον νόμο, η κυβέρνηση επιλέγει αυτήν που καταστρέφει τα αρχαία, κοστίζει περισσότερο και καθυστερεί το έργο». Κάνοντας λόγο για «έγκλημα», η βουλευτίνα Κατερίνα Νοτοπούλου έβαλε κατά του δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα που «φέρει βαρύτατες ευθύνες γιατί πρωτοστάτησε στο ξήλωμα των αρχαίων».

Με δήλωσή του στην «Εφ.Συν.» ο Φωκίων Ι. Δεληγιάννης, δικηγόρος, συντονιστής της Εκτελεστικής Γραμματείας της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σχολιάζει πως «το εντυπωσιακό στοιχείο που προκύπτει από τη δημοσιοποίηση της περίληψης των αποφάσεων είναι η ισχυρότατη θεμελίωση των επιχειρημάτων της μειοψηφίας», καθώς «μελέτησε ενδελεχώς τα στοιχεία που προσκομίστηκαν από όλες τις πλευρές και αιτιολόγησε πλήρως την αποδόμηση των επιχειρημάτων της “Αττικό Μετρό” και του υπουργείου βάσει συγκριτικής και ολικά σφαιρικής αξιολόγησης και εκτίμησης του συνόλου των στοιχείων που περιέχονταν στους φακέλους της υπόθεσης, αποφεύγοντας την αβασάνιστη ταύτιση με τα επιχειρήματα της μίας πλευράς και την άκοπη απόρριψη των επιχειρημάτων της αντίθετης πλευράς».

Ο κ. Δεληγιάννης μάς λέει πως «αποδεικνύεται ότι τα επιχειρήματά μας και οι ισχυρισμοί μας ήταν απολύτως βάσιμοι και επαρκέστατα τεκμηριωμένοι, σε βαθμό που νομιμοποιούμαστε και νομικά και ηθικά να συνεχίσουμε την προσπάθεια για αλλαγή της απόφασης, απευθύνοντας έκκληση στον πρωθυπουργό της χώρας να λάβει τη γενναία απόφαση για την παραμονή των αρχαιοτήτων».