Οι τρεις αποχρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ

Το προσεχές Σαββατοκύριακο η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ θα κληθεί να διαμορφώσει το πεδίο των θεμάτων επί των οποίων θα διεξαχθεί το 2ο συνέδριο του κόμματος το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου.

Πρόκειται όμως για ένα συνέδριο που βρίσκει τον ΣΥΡΙΖΑ οργανωτικά και πολιτικά σε εντελώς διαφορετική θέση σε σχέση με τον Ιούλιο του 2013, όταν και διεξήχθη το πρώτο ιδρυτικό συνέδριό του.

Στο νέο σκηνικό, που χαρακτηρίζεται από τη συνθηκολόγηση της υπογραφής του τρίτου μνημονίου, την κυβερνητική επανεκλογή με νέο προγραμματικό πλαίσιο και τη διάσπαση ή την αποχώρηση στελεχών, οι τρεις ήδη σχηματισμένες τάσεις, που δραστηριοποιούνται στην Κουμουνδούρου, αναζητούν τη θέση τους.

Η Ενωτική Κίνηση

Λίγους μήνες μετά την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κυβερνητική δύναμη, και συγκεκριμένα τον Απρίλιο του 2015, η τότε ενιαία Αριστερή Ενότητα υπέστη και τυπικά τη διάσπασή της.

Από τις τότε διεργασίες προέκυψε η Ενωτική Κίνηση, που ευελπιστούσε να εκφράσει ένα κλίμα υποστήριξης στην ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα και να καταλάβει τον «κεντρώο» χώρο εντός του κόμματος.

Εκτοτε, όμως, πολύ νερό έχει κυλήσει στο αυλάκι και η Ενωτική Κίνηση επιχειρεί ανά αραιά διαστήματα να διαμορφώσει το δικό της στίγμα εντός της Κουμουνδούρου.

Στις τάξεις της έχουν δραστηριοποιηθεί στελέχη όπως ο Νίκος Παππάς, οι Νάσος Ηλιόπουλος, Γιάννης Μπουρνούς, Πέτρος Καραγεώργος και Νίκος Σκορίνης από την Πολιτική Γραμματεία, καθώς και οι Στέλιος Παππάς, Κώστας Πουλάκης και Παναγιώτης Σκούτας.

Οσοι γνωρίζουν το εσωτερικό ρευστό τοπίο της Κουμουνδούρου παρατηρούν ότι εντός της Ενωτικής Κίνησης υπάρχουν επίσης δύο ή τρεις διαφορετικές ομαδοποιήσεις, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ερωτήματα αν μέχρι το συνέδριο θα βρεθεί κοινός τόπος ανάμεσά τους.

Ενδιαφέρουσα είναι επίσης η ιδιαίτερη δραστηριοποίηση του Νάσου Ηλιόπουλου, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες, το διάστημα που προηγήθηκε του συνεδρίου της ΓΣΕΕ αντιπαρατέθηκε έντονα με άλλα στελέχη της τάσης επί του συνδικαλιστικού ζητήματος.

Από εκεί και πέρα ενεργά στελέχη της τάσης θεωρούν κορυφαίας σημασίας τη διαμόρφωση ενός κόμματος ισχυρού, ώστε την «επόμενη μέρα» να παύσει ο κομματικός μηχανισμός του ΣΥΡΙΖΑ να αποτελεί τον «μεγάλο ασθενή». Τα ίδια στελέχη θεωρούν, μάλιστα, ότι οι ατέλειες και οι καθυστερήσεις στο κυβερνητικό έργο είναι αντανάκλαση των ατελειών του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος πρέπει από τούδε και στο εξής να έχει τη δυνατότητα να διοχετεύσει «θετικό κλίμα» στην κοινωνία για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης.

Οι «53+»

Το «έτερον ήμισυ» στην πάλαι ποτέ Αριστερή Ενότητα έχει «στοχοποιηθεί» προσφάτως πολλάκις για τη στάση που έχουν κρατήσει ή ενδέχεται να κρατήσουν βουλευτές και στελέχη της, έναντι κρίσιμων επιλογών του κυβερνητικού επιτελείου. Αυτός είναι και ο λόγος που οι «53+» εμφανίζονται να έχουν σαφώς πιο ευδιάκριτη παρουσία στη δημόσια συζήτηση.

Παράλληλα, όμως, κορυφαίοι υπουργοί, όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Θοδωρής Δρίτσας ή ο Ανδρέας Ξανθός, βρίσκονται σε στενή επαφή μαζί τους, ακολουθώντας την επιλογή των χαμηλών δημόσιων τόνων, με παράλληλη προσπάθεια για ικανοποιητική απόδοση στα ζητήματα των αρμοδιοτήτων τους.

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο όμως αναφορικά με τους «53+» είναι η οργανωτική τους «αναγέννηση». Η αποχώρηση στελεχών προς τη Δικτύωση Ριζοσπαστικής Αριστεράς και λιγότερων προς τη Λαϊκή Ενότητα, αλλά και η ίδια η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ ενίσχυσε τον αριθμό των στελεχών της Κεντρική Επιτροπή που συμμερίζονται τις απόψεις των σημερινών «53+».

Ούτως ή άλλως ηγετικά στελέχη της τάσης είναι οι Χάρης Γολέμης, Πάνος Λάμπρου, Μανώλης Σαρρής και Μιχάλης Υδραίος από την Πολιτική Γραμματεία, αλλά και βουλευτές όπως ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος, η Αννέτα Καββαδία, ο Χρήστος Καραγιαννίδης και ο Γιώργος Πάλλης.

Και στους «53+» παρατηρούνται όμως διαφορετικές «ταχύτητες» στις εκφράσεις και τις τακτικές της ενδοκομματικής «πάλης», που εκφράζεται πλέον και μέσα από την ιστοσελίδα commonality.gr.

Χαρακτηριστικό ήταν άλλωστε το γεγονός ότι στην πρόσφατη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, όταν ο γραμματέας Παναγιώτης Ρήγας εξέφρασε, σύμφωνα με πληροφορίες, τη δυσφορία του για «διαρροές» προς μέσα ενημέρωσης αναφορικά με τις θέσεις των «53+» επί της συνταγματικής αναθεώρησης και του εκλογικού νόμου, ο Πάνος Λάμπρου συμμερίστηκε την εν λόγω άποψη, μιλώντας και εκείνος με απαρέσκεια για τέτοιου είδους τακτικές.

Η Πλατφόρμα 2010

Εξι χρόνια βίου έχει συμπληρώσει αισίως η μικρότερη τάση του ΣΥΡΙΖΑ, στελέχη της οποίας όμως καταλαμβάνουν θέσεις-κλειδιά στην κομματική δομή, με προεξάρχοντα τον Παναγιώτη Ρήγα.

Στον δρόμο προς το συνέδριο η τάση, της οποίας ηγούνται στελέχη όπως ο Γιάννης Μπαλάφας και ο Κώστας Ζαχαριάδης, θεωρεί ότι η μέχρι τώρα κυβερνητική πορεία είναι ικανοποιητική, επιδέχεται όμως σημαντικών διορθώσεων κυρίως στο ζήτημα των διευρύνσεων.

Παρά, δηλαδή, το γεγονός ότι η Πλατφόρμα 2010 θεωρείται η τάση που διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με αποχωρήσαντα στελέχη που πλέον βρίσκονται στην κεντροαριστερά, με βασικότερο τον Φώτη Κουβέλη, εντούτοις τα στελέχη της επιμένουν ότι απαιτείται διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ στο αυτοδιοικητικό του και το εργατοσυνδικαλιστικό του σκέλος.

Επ' αυτού είναι ενδιαφέρουσα η επισήμανση της ανακοίνωσης της τάσης ύστερα από την πανελλαδική της συγκέντρωση τον Απρίλιο.

Οι συντάκτες της ανέφεραν ότι είναι ανάγκη ο ΣΥΡΙΖΑ «να απευθύνει ένα μεγάλο πολιτικό προσκλητήριο σε όλους τους προοδευτικούς, δημοκράτες, αριστερούς πολίτες, να απευθυνθεί σε προσωπικότητες, πολιτικές κινήσεις, ομίλους πολιτικού προβληματισμού, πολιτικές συλλογικότητες κάθε είδους, που βλέπουν για τον εαυτό τους θετική τη συμμετοχή σε ένα μεγάλο πολιτικό εγχείρημα των ευρύτατων δημοκρατικών, προοδευτικών αριστερών δυνάμεων που είναι σαφώς οριοθετημένες από τον νεοφιλελευθερισμό στην Ελλάδα και στην Ε.Ε.».

Οι «λοιποί»

Παρατηρώντας τη σύνθεση των ήδη διαμορφωμένων τάσεων γίνεται σαφές ότι ένας διόλου ευκαταφρόνητος αριθμός υπουργών της κυβέρνησης επιλέγουν να μη συμμετέχουν ανοιχτά σε κάποια εξ αυτών.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι σε κρίσιμες περιόδους κορυφαία στελέχη όπως οι Νίκος Βούτσης, Πάνος Σκουρλέτης, Αλέκος Φλαμπουράρης, Νίκος Φίλης, Γιάννης Δραγασάκης και Ράνια Σβίγκου έχουν προχωρήσει σε καθοριστικές παρεμβάσεις με ενωτικό πρόσημο.

Απομένουν βεβαίως να καθοριστούν οι τεχνικές λεπτομέρειες του 2ου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να διαφανούν και οι διαθέσεις και οι νέες ισορροπίες ανάμεσα σε στελέχη και τάσεις.

Ισορροπίες οι οποίες αναμένεται να καθορίσουν εν πολλοίς και το περιεχόμενο των πολιτικών συζητήσεων στους τομείς του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ και της θέσης του εντός της Αριστεράς στην Ευρώπη.