Η συνεχής διεύρυνση της Διώρυγας του Σουέζ απειλεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στις θαλάσσιες μορφές ζωής και στην οικονομική δραστηριότητα στη Μεσόγειο Θάλασσα, προειδοποιούν οι επιστήμονες.
Αφορμή γι’ αυτήν την προειδοποίηση αποτελεί η κατασκευή μιας παράκαμψης του καναλιού, που ονομάστηκε η «νέα διώρυγα του Σουέζ», από την αιγυπτιακή κυβέρνηση, που ξεκίνησε τον Αύγουστο.
Αυτή η παράκαμψη θα επιτρέψει την αμφίδρομη κυκλοφορία για 45 μίλια στο μήκους 120 μιλίων κανάλι, δημιουργώντας χώρο για τη διέλευση περισσότερων πλοίων και, ενδεχομένως, φέρνοντας περισσότερα έσοδα στα ανεπαρκή ταμειακά διαθέσιμα της Αιγύπτου.
Πρόκειται για ένα έργο που τυγχάνει θερμής υποδοχής από πολλούς Αιγυπτίους, οι οποίοι συνεισέφεραν κατά 80% στο κόστος των 64 δισ. αιγυπτιακών λιρών που απαιτείται για την κατασκευή του νέου καναλιού, αφού η κυβέρνηση τούς υποσχέθηκε ετήσια απόδοση 12% για τις επενδύσεις τους.
Οι επιστήμονες φοβούνται ότι η κατασκευή ενός δεύτερου «διαδρόμου» στη Διώρυγα του Σουέζ, καθώς και η επέκταση των υφιστάμενων διαύλων ενέχουν τον σοβαρό κίνδυνο εισβολής μεγαλύτερου αριθμού μη ενδημικών, πιο χωροκατακτητικών ειδών στη Μεσόγειο, γεγονός που θα θέσει σε κίνδυνο το φυσικό οικοσύστημα και θα έχει δυνητικά επιβλαβείς συνέπειες για την περιοχή στο σύνολό της.
«Η διεύρυνση της διώρυγας θα αυξήσει τον αριθμό των επιδρομών από την Ερυθρά Θάλασσα και θα έχει αποτέλεσμα ένα ευρύ φάσμα επιβλαβών συνεπειών για τη δομή και τη λειτουργία του οικοσυστήματος ολόκληρης της Μεσογείου και επιπτώσεις στις υπηρεσίες που προσφέρει στους ανθρώπους», δήλωσε στην εφημερίδα «Guardian» η Μπέλα Γκαλίλ, θαλάσσια βιολόγος στο Εθνικό Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του Ισραήλ.
Γράφοντας στην ακαδημαϊκή επιθεώρηση «Biological Invasions», η Γκαλίλ και 17 συνάδελφοί της αποδέχονται ότι η επέκταση θα προχωρήσει παρά τις ανησυχίες τους και αναγνωρίζουν ότι τα έσοδα από ένα διευρυμένο κανάλι είναι πιθανό να δώσουν στην Αίγυπτο μια πολύ αναγκαία οικονομική ώθηση.
Ομως, ζητούν από την Αίγυπτο να πραγματοποιήσει την πρώτη αξιολόγηση του αντίκτυπου αυτού του έργου ώστε να καθορίσει το πιθανό περιβαλλοντικό αποτύπωμά του, καθώς και να ληφθούν τυχόν προληπτικά μέτρα για τον μετριασμό των κινδύνων και την αύξηση της αλατότητας σε ορισμένα τμήματα του καναλιού.
Σήμερα, υπάρχουν περίπου 700 μη αυτόχθονα είδη στη Μεσόγειο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, με περίπου 350 από αυτά να έχουν εισέλθει από τη Διώρυγα του Σουέζ από τότε που κατασκευάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.
Μερικά από αυτά τα είδη είναι επιβλαβή, δηλητηριώδη ή πολύ δηλητηριώδη και αποτελούν απειλή για την ανθρώπινη υγεία, ενώ άλλα έχουν καταστρέψει τους οικότοπους «ντόπιων» οργανισμών.
Μεταξύ των πιο καταστροφικών ειδών που εισήλθαν πρόσφατα από το Σουέζ είναι ο λαγοκέφαλος, ένα ψάρι-εισβολέας που περιέχει τοξικές χημικές ουσίες και έχει αναγκάσει πολλούς ανθρώπους να προστρέξουν στα νοσοκομεία σε χώρες της Ανατολικής Μεσόγειου τα τελευταία 10 χρόνια.
Δύο είδη των χορτοφάγων κουνελόψαρων έχουν καταστρέψει απέραντες εκτάσεις υποβρύχιων δασών φυκιών στην Ανατολική Μεσόγειο, μεταναστεύοντας μέσω του Σουέζ κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Ισως το πιο επικίνδυνο νεοφερμένο είδος είναι η τροπική μέδουσα «Ροπιλέμα η νομαδική», που μοιάζει με ασπρο-γάλανο μπαλόνι, και εισέβαλε στη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας στη δεκαετία του 1970.
Σήμερα, οι ορδές της, που καλύπτουν πλάτος δεκάδων χιλιόμετρων, συχνά κάνουν αδύνατη την εμπορική αλιεία, ενώ μερικές φορές κλείνουν για μέρες τουριστικές παραλίες στη Μεσόγειο.
Κίνδυνος εισβολής μη ενδημικών ειδών
Κάποιες από τις μέδουσες έχουν απενεργοποιήσει προσωρινά σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που βρίσκονται στην Ανατολική Μεσόγειο, αφού οι πληθυσμοί τους εισέρχονται μέσω του θαλασσινού νερού στα συστήματα ψύξης των σταθμών.
Οι δε ψαράδες βρίσκουν κατεστραμμένα τα αλιεύματά τους -οι μέδουσες μπορεί να αποτελούν το 90% των αλιευμάτων και τα υπόλοιπα ψάρια να είναι κατεστραμμένα.
Ανταποκρινόμενος στην έκκληση των 18 επιστημόνων που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ο εκτελεστικός γραμματέας της Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα αναγνώρισε τις πιθανές περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της επέκτασης του Σουέζ και ζήτησε από την Αίγυπτο την πραγματοποίηση μιας εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
«Πιστεύουμε ότι, ως συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση για τη Βιολογική Ποικιλότητα, η Αίγυπτος θα τηρήσει τις υποχρεώσεις της», δήλωσε στην εφημερίδα «Guardian».
Εντούτοις, για την Αίγυπτο η οποιαδήποτε κριτική για το έργο θεωρείται μη πατριωτική, με κάποιες τοπικές εφημερίδες να το χαρακτηρίζουν «το έργο του αιώνα» και να το συγκρίνουν με την αιφνιδιαστική επίθεση της Αιγύπτου στο Ισραήλ το 1973 -μία από τις πιο περήφανες στιγμές στη σύγχρονη αιγυπτιακή Ιστορία.
Παρ’ όλο που το έργο δέχεται παράλληλα τα πυρά χιλιάδων ντόπιων, των οποίων τα σπίτια έχουν καταστραφεί από τις εργασίες κατασκευής.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας