Τα δάση στο έλεος των λόμπι

Πριν από λίγες μέρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άλλαξε απότομα ρότα στην πολιτική της ανακοινώνοντας ότι θέλει να καθυστερήσει έναν νέο Κανονισμό που έχει σχεδιαστεί για τη μείωση της αποψίλωσης των τροπικών δασών για έναν χρόνο, αντί να επιτρέψει την έναρξή του τον Ιανουάριο του 2025.

Απ’ ό,τι φαίνεται, ακριβώς επειδή ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για την Αποψίλωση των Δασών (EUDR) θα προκαλούσε βαθιές, ζωτικής σημασίας αλλαγές, προξένησε σύγκρουση με ισχυρά συμφέροντα και έντονες αντιδράσεις εταιρειών. Ορισμένες εταιρείες στις πιο σκοτεινές γωνιές των μεγάλων ομίλων παραγωγής αγροτικών προϊόντων διοργάνωσαν μια εκστρατεία για να καθυστερήσουν ή να καταστρέψουν τον EUDR. Λόμπι από τα κατακάθια της βιομηχανίας του καφέ, εμπρηστές-μεγαθήρια σόγιας, αμφίβολες εταιρείες ξυλείας και άλλοι κατέκλυσαν την Ε.Ε. με παράπονα.

Επίθεση στον EUDR

Αυτές οι εταιρείες με τη σειρά τους κινητοποίησαν τα «παιδιά» τους σε μερικές χώρες, όπως η Αυστρία, η Γερμανία, η Πορτογαλία, η Βραζιλία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ, για να επιτεθούν στον EUDR, γράφει στον ιστότοπο Μongabay η Ετέλ Χίγκονετ που έχει υπηρετήσει στην αμερικανική Εθνική Ομοσπονδία Αγριας Ζωής με επίκεντρο τον περιορισμό της αποψίλωσης των δασών και προηγουμένως ως διευθύντρια εκστρατειών στην περιβαλλοντική οργάνωση Mighty Earth, εστιάζοντας στην υπεράσπιση της μηδενικής αποψίλωσης των δασών με έμφαση στις βιομηχανίες κακάο, φοινικέλαιου, καουτσούκ, βοοειδών και σόγιας.

Αν δεν αντεπιτεθούν οι νομοθέτες της Ε.Ε., ο EUDR θα παραμείνει στον πάγο για άλλο ένα έτος, ενώ οι πυρκαγιές μαίνονται. Είναι ειρωνικό το γεγονός ότι η Πορτογαλία ζήτησε καθυστέρηση του EUDR όταν την ίδια στιγμή αυτή η χώρα κήρυξε «κατάσταση καταστροφής» με πυρκαγιές που βρέθηκαν εκτός ελέγχου, σκοτώνοντας πυροσβέστες και καταστρέφοντας ζωές.

Απ’ ό,τι φαίνεται, κάποια αδίστακτα συμφέροντα σε μεγάλες εταιρείες αγροτικών προϊόντων και οι πολιτικοί που τα εξυπηρετούν θα προτιμούσαν να πυρπολήσουμε τα συστήματα υποστήριξης της ζωής μας -τα δάση- έτσι ώστε να μπορούν να συνεχίσουν ένα μοντέλο γεωργίας που είναι συνήθως γεμάτο αποψίλωση, σκλαβιά και παιδική εργασία.

Εάν οι νομοθέτες της Ε.Ε. συμφωνήσουν με την επαίσχυντη προτεινόμενη καθυστέρηση της ηγεσίας τους, οι μελέτες της ίδιας της Ε.Ε. δείχνουν ότι περίπου 2.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους θα καταστραφούν. Αυτό σημαίνει 49 μεγατόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι κάθε λεπτό που καθυστερούμε τον EUDR, μια έκταση σε μέγεθος γηπέδου ποδοσφαίρου στο δάσος καταστρέφεται με μπουλντόζες. Για να μεταφραστεί αυτό σε μια αναλογία, οι εκπομπές που προκύπτουν είναι ίσες με εκείνες των 18 εκατομμυρίων αυτοκινήτων - περισσότερες από όλα τα αυτοκίνητα της Ολλανδίας και της Αυστρίας μαζί.

Αυτό αποτελεί ένα κάλεσμα αφύπνισης για να είμαστε άγρυπνοι για τους πολιτικούς της Ε.Ε. που χρηματοδοτούνται αφειδώς ή επηρεάζονται από οπισθοδρομικά στοιχεία στον γεωργικό κλάδο. Ορισμένες δυνάμεις στην Ε.Ε. φαίνεται να κυβερνούν ως απάντηση στην πίεση από ένα μικρό ποσοστό υπερπλούσιων εταιρειών, δισεκατομμυριούχων και αυτών που τους υπηρετούν και εργάζονται για αυτούς. Η ΜΚΟ Earthsight αποκάλυψε αδημοσίευτες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι Ευρωπαίοι πολιτικοί που ζητούσαν την καθυστέρηση του EUDR έλαβαν χρηματοδότηση κομμάτων από εταιρείες με παράνομη υλοτομία και αποψίλωση των δασών στις αλυσίδες εφοδιασμού τους, γράφει η Χίγκονετ.

Βολές κατά Κομισιόν

Αρκετοί ευρωβουλευτές κατηγόρησαν ακόμη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι καθιστά αναπόφευκτη την καθυστέρηση προχωρώντας αργά τη δημοσίευση των σχετικών τεχνικών εγγράφων του κλάδου. Με την καθυστέρηση της δημοσιοποίησης αυτών των εγγράφων για μήνες, φέρεται ότι βασικοί παράγοντες στην αρμόδια Επιτροπή της Ε.Ε. δημιούργησαν μια παρατεταμένη και περιττή αβεβαιότητα, η οποία υπονόμευσε αντιδημοκρατικά αυτό που αποφάσισαν οι νομοθέτες.

«Καθώς η περιβαλλοντική κατάρρευση επιταχύνεται, τα φαινόμενα ακραίας ζέστης και οι ξηρασίες σκοτώνουν χιλιάδες ανθρώπους, οι υπερκαταιγίδες και οι δασικές πυρκαγιές πολλαπλασιάζονται, υπάρχει ένα σαφές μήνυμα προς τους νομοθέτες της Ε.Ε. και τους λομπίστες του κλάδου. Αν καούν τα δάση, θα καούμε όλοι μαζί τους. Κανένας κατοικήσιμος πλανήτης δεν ισχύει και για εσάς. Και τα εγγόνια σας», σημειώνει η Χίγκονετ.

Ωστόσο, για τα εκατομμύρια των πολιτών της Ε.Ε. που υποστήριξαν τον Κανονισμό, εδώ είναι ένα μήνυμα ελπίδας. Χάσαμε μια μάχη με την προσπάθεια της Επιτροπής να καθυστερήσει τον EUDR, αλλά ο πόλεμος για το κλίμα μας εξακολουθεί να απλώνεται και ο αγώνας συνεχίζεται. Οι Ευρωπαίοι αιρετοί αντιπρόσωποι μπορούν ακόμη να σταθούν σταθερά στη στήριξη των παγκόσμιων δασών και των εκατομμυρίων ανθρώπων που εξαρτώνται από αυτά και να απορρίψουν την πρόταση της Επιτροπής. Η Ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απορρίπτει την καθυστέρηση, όπως και οι Πράσινοι/EFA στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι περιβαλλοντικοί ηγέτες του Renew Europe.

Η κοινωνία των πολιτών μπορεί να ξεσηκωθεί για να υπερασπιστεί τον νόμο για να διασφαλίσει ότι δεν θα καταργηθεί ακόμα κι αν καθυστερήσει, και να σώσει τα όμορφα δάση μας - το σύστημα υποστήριξης της ζωής της ανθρωπότητας στη Γη. Ο χρόνος να σταθείς και να μετρηθείς είναι τώρα. Καθώς πλησιάζουμε προς μια κλιματική δυστοπία είναι καιρός να πούμε: «Ξέρουμε ποιοι είναι και τι κάνουν. Αυτό κάνουν. Και πρέπει να αντισταθούμε», καταλήγει η Χίγκονετ.